Nieuwe buitenlandchef 'problematische keuze'

De sociaaldemocrate Federica Mogherini (41) is precies het type politicus dat de Italiaanse premier Matteo Renzi (39) aan het roer wilde hebben toen hij aankondigde de oude mannen van het pluche te plukken: ze is vrouw, ze twittert, ze houdt een blog bij en ze is jong. Renzi ziet liever energie en enthousiasme, dan ervaring.

Maar toen Mogherini zaterdag tot Europees minister van Buitenlandse Zaken werd gekozen, lachte niet iedereen met haar mee. De Franse krant Le Monde noemde haar benoeming "een trieste dag voor Europa". De Wall Street Journal sprak van een "problematische keuze". Energie en enthousiasme zijn mooi meegenomen, maar kan de onervaren Mogherini de complexe conflicten in onder andere Oekraïne, Irak, Syrië en Israël wel aan?

Mogherini begon haar politieke carrière op vijftienjarige leeftijd als lid van de jeugdafdeling van de Italiaanse communistische partij in Rome. Ze studeerde cum laude af in politicologie met een scriptie over de politieke islam, die ze schreef tijdens een Erasmusuitwisseling in Frankrijk.

Langzaam schoof de linkse Mogherini naar het politieke middenveld op. Binnen haar Partito Democratico was ze aanhanger van alle verschillende stromingen, voordat ze uiteindelijk uitkwam bij christendemocraat Renzi, die haar in februari tot minister koos.

Mogherini is geen zwaargewicht. Buitenlanddossiers en internationale betrekkingen vormen de rode draad van haar politieke loopbaan, en oud-collega's en kennissen uit internationale denktanks prijzen haar dossierkennis, harde werk en goede voorbereiding.

Ze spreekt vloeiend Engels en Frans. Maar functies waarin ze haar leiderschap kon trainen staan nauwelijks op haar cv. Mogherini is nog maar zes maanden minister. "Ze heeft geen fouten gemaakt, maar ook niets bijzonders laten zien", zegt politicoloog Paolo Pombeni van de universiteit van Bologna. "Maar haar voorganger Catherine Ashton had net zo weinig ervaring toen ze begon. Veel Europese leiders willen ook geen zwaargewicht op deze positie."

Als buitenlandchef moet Mogherini de vergaderingen met Europese ministers van Buitenlandse Zaken voorzitten en de Europese belangen behartigen in de rest van de wereld.

Een aantal Oost-Europese landen probeerde de benoeming van Mogherini te blokkeren, omdat ze te pro-Russisch zou zijn. Italië is de op een na grootste handelspartner van Rusland in Europa en de Italiaanse Ruslandpolitiek is al jarenlang vooral gericht op het bewaken van die handelsbanden. In juli nodigde Mogherini het Kremlin nog uit voor een economische top in oktober in Milaan.

Puberblog

Critici zien in Mogherini's blog met de naam BlogMog - volgens de krant Il Giornale geschreven "zoals een puber in haar dagboek schrijft" - een extra teken dat het Mogherini aan gewicht ontbreekt. "'Bella Ciao' is het mooiste slaapliedje van de wereld", schrijft ze er bijvoorbeeld op. Of: "Ik hou van reizen (overal, altijd en op iedere manier)."

Dat laatste zal in ieder geval goed van pas komen.