Nieuw Antwerps luxehotel clasht met botanische tuin, ook bouwovertreding bij tomatenserre Hertog Jan

Het vijfsterrenhotel Botanic Sanctuary Antwerp is een culinair paradepaardje, maar komt in opspraak terwijl de eerste gasten ontvangen worden. Bij de aanbreng van een stalen constructie rond een Japanse notenboom is volgens de Antwerpse groendienst “totaal voorbijgegaan aan de geldende regels”.

Het moet, als het op logeren en dineren aankomt, het mooiste worden wat Antwerpen te bieden heeft: het Botanic Sanctuary Antwerp, een hotel waarrond al veel buzz was. Het hart van de site was ooit een ziekenhuis met kruidentuin, kapel en klooster, dat in 2019 in erfpacht gegeven werd aan projectontwikkelaar Iret Development. Dat bouwde een vijfsterrenhotel met 108 kamers - 300 à 400 euro per nacht - en vier restaurants van voormalige sterrenchefs, zo baat Gert De Mangeleer er Hertog Jan en Bar Bulot uit.

De restaurants, de bar en de congreszalen in Botanic Sanctuary Antwerp draaien al langer op volle toeren. Momenteel ontvangt het hotel de eerste gasten, een half jaar later dan voorzien. Door de pandemie was er vertraging, klonk het eerder, maar er blijken nog andere zaken te wringen.

In een vlammende brief van het districtscollege aan het stadscollege en de projectontwikkelaar in oktober, klinkt het dat er “potentieel grote schade” wordt aangebracht aan het groen en de erfgoedwaarde van Den Botaniek, de plantentuin waarrond het complex is gebouwd. Ook zou er “totaal voorbijgegaan worden aan geldende regels, richtlijnen en gemaakte afspraken.”

Daarbij wordt onder meer gedoeld op een zware staalconstructie rond een Japanse notenboom die in de zomer een van de eyecatchers van het park is. Rond de stam van die ginkgo is een stalen luifel gebouwd, een brugconstructie van meters hoog. De luifel heeft een esthetische functie, het moest een opvallend accent worden op de binnenkoer van het hotel. Momenteel liggen tal van holle buizen en bouwmateriaal nog rond de stam gestapeld.

Volgens het verslag van de Antwerpse groendienst is er sprake van “een zeldzame boom die zeer oud kan worden”, maar nu een “bijzonder negatieve impact” ondervindt, onder meer omdat het water niet goed aan de wortels kan. Het district vraagt dan ook de onmiddellijke verwijdering van de luifel. Op de gemeenteraad van gisteren werd er ook een vraag over gesteld door oppositiepartij Groen.

Eerder uitte PVDA al kritiek op het project. Dit gaat niet zomaar om ‘een boom’, vindt gemeenteraadslid Mie Branders. “De stad verkoopt openbare ruimte aan de hoogst biedende en laat zich daarbij inpakken door projectontwikkelaars. De gewone Antwerpenaar wordt er niet beter van.” Als voorbeeld wijst Branders naar de Kringwinkel in de Sint-Jorispoort die grensde aan de site. Het was een populaire vestiging waar inwoners spulletjes op de kop tikten, maar in 2019 kwam het nieuws dat de Kringwinkel naar Wijnegem zou verhuizen, buiten de stad. De ruimte ging naar het hotel.

Drie pv’s

Op het kabinet van schepen van stadsontwikkeling Annick De Ridder (N-VA) blijkt men alvast op de hoogte van de bouwinbreuken. De “meerwaarde voor buurt en stad” van het hotel zou niet in de weg staan dat de regels gelden, maar: “De beoordeling hiervan ligt bij het Agentschap Onroerend Erfgoed, want het gaat niet om een nieuw gebouw.” Bij de Inspectie Onroerend Erfgoed bevestigt men dat er een handhavingstraject is opgestart en dat drie pv’s zijn opgesteld. Naast de luifel, komen nog twee andere werken zonder vergunning in het vizier, waaronder een grote tomatenserre die voor Hertog Jan werd gebouwd.

“Met die luifel wilden wij het terrein gewoon verfraaien, wij hebben er geen schade mee aangericht en komen niet buiten ons bouwvolume”, zegt Eric De Vocht, die aan het hoofd staat van Iret en erop wijst dat de vervallen historische site verbouwd is tot een magnifiek geheel. Het bedrijf zou nu een regularisatieaanvraag indienen. “Je weet op voorhand niet hoe alles gaat lopen, zeker niet als er zeer oude funderingen zijn. Volgens onze eigen bronnen zal de Japanse notenboom overigens geen schade lijden.”