Dinsdag 21/03/2023

NieuwsWetenschap

Nederlands museum doet unieke vondst: zeer waarschijnlijk resten van dinosaurus gevonden in ei

Scan van een dinosaurusei dat gevonden werd in Patagonië, Argentinië. Beeld ANP / AFP
Scan van een dinosaurusei dat gevonden werd in Patagonië, Argentinië.Beeld ANP / AFP

Een museum in het Nederlandse Boxtel heeft wellicht een fossiel dinosaurusembryo in huis. Van de vijftien dinosauruseieren die het liet onderzoeken, bevat er eentje zeer waarschijnlijk botresten.

Robin Goudsmit en Jasper Knegt

Vooraf gaf hij zichzelf evenveel kans als op een winnend lot in de Nationale Loterij. Maar Maarten de Rijke had geluk. “Een van de eieren die woensdag door de CT-scan zijn gegaan heeft dichtheidsverschillen die de vorm hebben van botjes. Helemaal precies weten we het niet, maar ik ben er heel erg zeker van dat het hier om de resten van een dinosaurus gaat”, vertelt de junior curator en paleontoloog bij het Oertijdmuseum in Boxtel, in het zuiden van Nederland. “De resultaten zijn zeer hoopvol.”

Het museum heeft maar liefst 182 eieren in de collectie. De Rijke en collega’s kozen er vijftien uit om onder de CT-scanner te leggen van het Jeroen Boschziekenhuis in de Nederlandse stad Den Bosch. De eieren die vandaag onder de scanner zijn gelegd, waren volgens de museummedewerkers de eieren waar de kans het grootst was dat er nog iets in zou zitten. “Bij deze selectie zit een compleet nest. Dat kan betekenen dat de eieren heel snel bedolven zijn, bijvoorbeeld door een overstroming met veel sediment. Dat vergroot de kans dat er iets in het ei bewaard is gebleven.”

En het lijkt er dus op dat die redenering opgaat. Volgens De Rijke zijn er nog geen tien vergelijkbare vondsten gedaan op aarde. “Er kunnen er meer gevonden worden, aangezien er veel dino-eieren liggen in musea over de wereld.” Het doorgronden van de eieren was veel werk, vertelt de Rijke. “We moesten de CT-scan helemaal opnieuw instellen, er is zelfs een speciale dinostand gemaakt.”

Patiënten gaan voor

Het dino-ei waarin het embryo gevonden is, gaat nu naar de deeltjesversneller in het Franse Grenoble. Daar kunnen ze het ei met grotere precisie doorgronden en de cellen in het omhulsel onderscheiden. Hierdoor worden de gevonden resten met groter detail zichtbaar en kan met honderd procent zekerheid worden vastgesteld dat het om een dinosaurus gaat.

“De resterende eieren willen we de komende dagen ook allemaal gaan onderzoeken”, zegt De Rijke. Maar daarvoor moeten de paleontologen nog even geduld hebben. Het ziekenhuis kan alleen eieren doorlichten als er geen menselijke patiënten moeten worden onderzocht, bijvoorbeeld als iemand afzegt of in de vrije tijd van het medisch personeel.

Ook in het buitenland zijn er dino-embryo’s aangetroffen in eieren. “Door onderzoek met een dino-ei uit Mongolië weten we dat het bij die soort maar liefst drie maanden duurde voordat het ei uitkwam.” Vorig jaar leverde ook een Chinees dino-ei een goed bewaard embryo op.

Geen Jurassic Park

Wetenschappers weten lang niet altijd van welke soort een dino-ei afkomstig is, omdat er geen ouderdieren in de buurt zijn gevonden bijvoorbeeld. Ook de soort hopen ze in Den Bosch daarom te kunnen aflezen aan een versteend embryo. “Er zijn uitzonderingen waarbij we wel weten welke dino welk ei legde. In het museum hebben we grote, ronde eieren, een soort voetballen. Die zijn van langnekdino’s. En langwerpige, zwart-blauwe eieren met richeltjes zijn van de oviraptor. Dat weten we omdat er nesten zijn gevonden met broedende volwassen dieren erop, met de vleugels gespreid over het nest.”

Voor wie al zit te dagdromen over levende baby-dino’s die met behulp van DNA-technieken weer kunnen rondwandelen: een Jurassic Park komt er helaas niet in Boxtel. “DNA vergaat na maximaal 2 miljoen jaar. En deze eieren zijn 100 miljoen tot 70 miljoen jaar oud.”

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234