Namibië: belangrijkste diplomatieke trofee

In zijn eerste interviews na de bekendmaking van de Nobelprijs omschreef Ahtisaari zijn rol bij de Namibische onafhankelijkheid als zijn belangrijkste realisatie als diplomaat.

Vanaf 1977 tot aan de onafhankelijkheid van Namibië speelde de Finse Nobelprijswinnaar een belangrijke rol als bemiddelaar tussen de Swapo-vrijheidsbeweging en het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Namibië, het vroegere Zuidwest-Afrika, was oorspronkelijk een mandaatgebied van Zuid-Afrika maar na de Tweede Wereldoorlog gaat het apartheidsregime in Pretoria over tot een militaire bezetting van het gebied.

In de jaren zestig leidt dit tot het ontstaan van de Swapo, de South West African People's Organization. De Swapo begint aan een onafhankelijkheidsstrijd en krijgt daarbij de steun van het toenmalige marxistische regime in Angola. De Swapo wordt geleid door Sam Nujoma, de latere president van Namibië.

Ahtisaari legde zijn eerste contacten met de Swapo tijdens zijn ambassadeurschap in Tanzania (1973-'76). In 1978 wordt Ahtisaari dankzij Afrikaanse steun benoemd tot VN-commissaris voor Namibië en later wordt hij de speciale gezant van toenmalig VN-secretaris-generaal Perez de Cuellar voor Namibië.

Uiteindelijk zal Namibië pas in 1990 zijn onafhankelijkheid verwerven, op een moment dat het apartheidsregime al fel verzwakt is en Zuid-Afrika zich voorbereid op democratische verkiezingen. Dankzij zijn diplomatieke kwaliteiten en zijn uitgebreid netwerk zal Ahtisaari tot op het einde van het onafhankelijkheidsproces een belangrijke rol blijven spelen bij de onderhandelingen. In Namibië werden zijn inspanningen beloond met een ereburgerschap.

(KoV)