Na de theaterklas: klassetheater

De dromers van Ballet Dommage Maxim Storms (24) enKatrien Valckenaers (24)

Studeerden drama aan het KASK (nu: School of Arts), Gent.

Springplanken? Het Gentse productiehuis CAMPO bood Ballet Dommage zijn eerste productiekansen, maar de ware springplank was van een andere aard: "Ballet Dommage is begonnen met een mooie vriendschap."

Vroege wapenfeiten? Echt talent loopt al in de kijker nog voor het zijn diploma heeft. Ballet Dommage studeerde af in 2012 maar maakte in 2010 al de opmerkelijke voorstelling Le dernier diner - in een caravan - en zorgde in 2011 voor een ware eyecatcher op Theater aan Zee. Op een braakliggend terrein bouwden Storms en Valckenaers een kerk van afvalhout en karton - in zeven dagen tijd eigenhandig en geduldig in elkaar getimmerd, in weerwil van de weerselementen. Het project droeg de ronkende titel Graag had ik iets gemaakt met een wolf en een kasteel dat dan uit elkaar zou moeten vallen in de hoop dat het iets mooi en oprecht zou kunnen verteld hebben en ontroerde de Oostendenaars zodanig dat sommigen spontaan de mouwen opstroopten om mee te komen bouwen - precies het soort collectieve verbondenheid waarop de jonge makers hadden gehoopt.

Wat hebben ze te vertellen? Wetten, praktische bezwaren en fysieke inspanning vormen geen bezwaar om de Ballet-missie te volbrengen: het uitdragen van verhalen van schoonheid en hoop, het in beeld brengen van de halsstarrige dromen van de mens in botsing met zijn eigen nietigheid. "In onze samenwerking willen wij de schoonheid omarmen van alles wat in het leven wankelt, onzeker en vergankelijk is. Als dat naiëf is, dan brengen wij graag een ode aan de naïviteit."

Hoe doen ze dat? Ballet Dommage ziet het groots en verwezenlijkt dat grootse graag op eigen kracht. Bricolage en DIY zijn basisprincipes. Als het moet gaat het deur aan deur, zoals in Volk: Fragment 1, een nauwelijks gemoderniseerd wagenspel waarmee Storms en Valckenaers in 2013 in Gentse wijken gingen aanbellen. Een persoonlijke en een 'trage' aanpak staan voorop, denk: een kruising tussen Ontroerend Goed en Benjamin Verdonck.

Binnen tien jaar "hopen wij een klein beetje de wereld te hebben veranderd."

Te spotten? Op 7, 14, 21 en 28 september speelt Ballet Dommage The Golden Palace (i.s.m. Laura Vroom) op locatie in Brugge (www.dewerf.be). Op 25 oktober gaat Wachten en andere heldendaden, een jeugdvoorstelling in samenwerking met De Nietjesfabriek, in première in Leuven (www.30CC.be). In mei 2015 herneemt Ballet Dommage Volk in Leuven, via 30CC.

De powerchick in Naomi Velissariou (30)

Studeerde drama bij Toneelklas Dora van der Groen (nu AP Hogeschool), theater-, film- en literatuurwetenschappen aan de UA, acteur bij Toneelacademie Maastricht.

Springplanken? Velissariou kreeg haar eerste en grootste kans bij Frascati Amsterdam. Ze liep er stage als actrice, maar werd door het productiehuis gevraagd om een solo te maken. Sindsdien is ze maker-speler. "Ik kan me niet meer voorstellen dat ik alleen zou acteren. In het maken kan ik alles kwijt, van wetenschappelijke fascinaties tot mijn dagdagelijkse observaties, mijn speeldrift én mijn onmogelijke karakter."

Vroege wapenfeiten? In Nederland was de Vlaamse met Griekse roots al eerder opgemerkt; in Vlaanderen kreeg Velissariou vooral op het afgelopen Theater aan Zee de kans om haar dubbeltalent te bewijzen. In eerste instantie ontroerde ze met de eigen voorstelling A Tragedy (Simplified), een tragikomische herschrijving van haar eigen Grieks-Genkse familiegeschiedenis. Vervolgens verbijsterde ze met The Truth about Kate, een flitsende mediaparodie van regisseur Davy Pieters, waarin Velissariou als een diva op speed over het podium wervelt. Beide voorstellingen vielen op TAZ in de prijzen - The Truth werd eerder al geselecteerd voor Circuit X van het Theaterfestival.

Wat heeft ze te vertellen? In The Truth about Kate verliest een diva zichzelf aan het beeld dat van haar geschapen wordt - dat is ook de kern van Velissariou's onderzoek. "Vaak staan in mijn stukken ogenschijnlijk levensechte personages centraal. Maar ze hebben een personage van zichzelf gemaakt, zoals iedereen dat tegenwoordig doet in deze maakbare wereld. Onze hele identiteit wordt geconstrueerd, door de media, door de beeldcultuur. We zijn ons voortdurend bewust van de manier waarop er naar ons wordt gekeken."

Hoe doet ze dat? Met veel humor en zelfrelativering. Velissariou beschikt als actrice over een uitgebreid palet aan theatrale registers, van dramatisch over tragikomisch tot grotesk - en alle nuances daartussenin. Het mag al eens een tikkeltje exuberant zijn, denk: een kruising van Dood Paard en Miley Cyrus.

Binnen tien jaar "wil ik doen wat ik nu doe: afwisselend maken en spelen. En verder zoeken naar theatrale vormen om al mijn fascinaties in te vertalen. En die soms vinden. En soms niet. En dan verder zoeken. En spelen. Spelen."

Te spotten?The Truth about Kate staat op 7 september op het Theaterfestival in deSingel en gaat in het najaar op tournee in de Vlaamse CC's (www.circuitx.be).

Het onderzoekstheater van Michael Bijnens (24) enAurelie Di Marino (28)

Studeerden regie aan het RITS.

Springplanken? Op Theater aan Zee 2012 kaapte Bijnens de SABAM Jongtheaterschrijfprijs weg en werd hij prompt gelanceerd als (theater)auteur. Di Marino kreeg onder meer kansen bij detheatermaker via het project Bookers & Hookers, dat in prettig-chaotische soirées de wereldliteratuur op scène brengt.

Vroege wapenfeiten? In 2012 leek Bijnens uit het niets op te duiken met het indrukwekkende drieluik Iris / O falso profeta / Bloedspoor - een hallucinante trip doorheen zijn eigen donkere familiegeschiedenis en zijn reizen langs Braziliaanse favela's en Mexicaanse drugssteden. Terwijl Bijnens zich ontwikkelt als schrijver en chroniqueur van het kwaad, ontwikkelt Di Marino zich vooral als performer. Bijnens: "Aurelie tast de grenzen van het speelbare af. Zij speelde ooit Georges Perecs Tips en wenken voor wie zijn afdelingschef om opslag wil vragen - drie uur lang, tot ze helemaal high was."

Wat hebben ze te vertellen? Bijnens en Di Marino delen het onderzoeken en mythologiseren van hun eigen ongewone familiegeschiedenis. Bijnens: "De familie van Aurelie heeft wortels in de Abruzzen, de Borinage en Charleroi. Haar familieleden bewegen zich net zoals die van mij in de marge, vaak op de rand van de wet. Die gedeelde achtergrond doet ons kijken naar de relaties tussen individuen en de ontmenselijkte systemen waarin zij leven. Wij stellen ons vooral vragen over het verschil tussen wettig en onwettig, de kloof tussen goed en kwaad."

Hoe doen ze dat? Bijnens en Di Marino noemen hun theater "lichamelijke onderzoeksjournalistiek" - wat betekent dat ze met hun hele lijf in hun onderwerp gaan staan. "Het verschil met echte journalistiek is dat wij op zoek gaan naar vragen, niet naar antwoorden." Ze graven zich in hun onderwerp in aan de hand van ontmoetingen, gesprekken, reizen. Op dit moment werkt het duo aan Justice, een voorstelling over de Syrische burgeroorlog en de radicalisering van moslimjongeren uit westerse landen. Ze spraken met imams, Syriëgangers, terrorisme-experten. "We zoeken naar verhalen waarvan we nooit op voorhand weten of we ze ook echt zullen vinden."

Binnen tien jaar "willen we op dezelfde plek staan als nu: aan het begin van een interessante en waanzinnige reis. Wij willen geen carrière maken, maar theater."

Te spotten? Bijnens' voorstelling La linea toert in het najaar in Vlaanderen en Nederland (www.bijnensdimarino.com). Justice gaat op 27 februari in première bij BRONKS en dan op tournee. (www.bronks.be).