Vier vragenMaarten Vansteenkiste
Motivatie om maatregelen te volgen is zowaar gestegen: ‘Heel wat mensen willen veilige keuzes maken’
Er is nog steeds draagvlak om de coronamaatregelen te volgen, toont de nieuwste motivatiebarometer. Al komt dat eerder ondanks dan dankzij het gevoerde beleid van de regering, stelt motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent).
Zes op de tien mensen geven aan dat ze de intentie hebben om het aantal nauwe contacten in de komende week tot vijf te beperken, het aanbevolen aantal door de GEMS. Dit is opvallend veel.
“Inderdaad. Het mag dan wel om een beperkt tijdskader gaan, het toont wel aan dat er bij heel wat mensen een bewustzijn is om veilige keuzes te maken. We zien in het algemeen dat de motivatie om de maatregelen te volgen sinds september licht gestegen is. We weten nochtans dat de motivatie om de coronamaatregelen na te leven sterk samenhangt met het risico dat mensen ervaren om ernstig besmet te worden met corona, en dat risicobesef is door de stijgende coronacijfers natuurlijk ook groter geworden.”
Bij de gevaccineerden wil 62 procent zich aan deze contactbubbel houden, bij ongevaccineerden is dat 60 procent. Dat verschil is verwaarloosbaar.
“Dat klopt. De berekeningen van biostatisticus Niel Hens tonen zelfs aan dat ongevaccineerde personen doorgaans minder mensen zien. Daar staat tegenover dat we vaststellen dat gevaccineerden zich beter houden aan andere gedragsregels, zoals het ontsmetten van de handen of de mondmaskerplicht. Een van de meest opvallende zaken die de studie aantoont, is dat ongevaccineerden een veel lager risico denken te lopen om besmet te worden of om in het ziekenhuis te belanden. Vermoedelijk speelt daarin mee dat ongevaccineerden kijken naar de absolute cijfers wat betreft de hospitalisaties, en minder denken in termen van kansen. Want ongevaccineerden hebben natuurlijk gemiddeld genomen een veel grotere kans om na besmetting in het ziekenhuis terecht te komen.”
De intentie om de coronamaatregelen te volgen is groot en staat blijkbaar in schril contrast met het vertrouwen in de politiek. 73 procent van de gevaccineerden heeft geen of erg weinig vertrouwen in de deskundigheid van deze regering. Het gevolg van het jojobeleid van de afgelopen weken?
“Dat heeft er zeker geen goed aan gedaan. Het begon natuurlijk met alle absolute termen, zoals het ‘Rijk van de vrijheid’ of het Covid Safe Ticket. De verwachting werd gecreëerd dat corona voorbij was. Dan beginnen de cijfers te stijgen en krijg je in de media een stortvloed van alarmkreten. Maar ondanks dat stijgend risicobesef zagen mensen dat de politiek niet doortastend ingreep. Dan krijg je drie Overlegcomités op drie weken, met alle verwarring van dien. Door alle ad-hocbeslissingen die de voorbije weken genomen zijn, is het voor heel wat mensen duidelijk geworden dat de politiek geen groter plan heeft. En dat is geen goed nieuws voor onze motivatie.”
Tegelijkertijd heeft 78 procent van de gevaccineerden wel vertrouwen in de expertengroep GEMS. Dat zou je niet zeggen, als je de kritiek op de gelekte adviezen van de GEMS hoorde.
“Het vertrouwen in de GEMS is zelfs nog toegenomen. Ik denk dat mensen ook beseffen dat als je de curve te fel laat doorstijgen, we daar niet alleen een virologische, maar ook een maatschappelijke prijs voor betalen. Strenge maatregelen vindt niemand fijn, maar ik denk vooral dat niemand terug wil naar de situatie van vorig jaar, waarbij we maandenlang op een hoog plateau met strenge maatregelen zaten. Door vroeg en doortastend in te grijpen als de cijfers stijgen, kun je de curve sneller keren, en dat is op de lange termijn voordeliger dan voortdurend te slabakken met halfslachtig beleid.”