Mogen kinderen nu wat meer schermtijd krijgen, of juist niet?

SISKA ­SCHOETERS: ‘Een tablet is soms de enige manier om ze stil te houden’

Dankzij de schermen in huis kan radiostem Siska Schoeters langere tijd ongestoord­ ­vergaderen. ‘Ik vind het ­anders weinig ­professioneel en niet ­respectvol.’

“Mijn kinderen zijn normaal echte buitenkinderen. Nog altijd, maar ik merk dat Minnie (3) vaker naar de tablet grijpt. Tot voor kort had ze daar weinig oog voor. Nu vraagt ze er zelf naar. We zeggen nog altijd vaker nee dan ja. Toch merk ik dat haar schermtijd is toegenomen.

“Ik zeg liever dat haar fijne motoriek wordt aangescherpt door de tablet. Zo kan ze nu goed ballonnen kapotprikken op de Ketnet Junior-app. En ze heeft een lange concentratieboog waarin ze steeds hetzelfde kan blijven doen.

“In deze tijden geef je soms gewoon toe. Als ik een redactievergadering of Skype-gesprek heb, duurt dat gemakkelijk twee uur. Ik vind het weinig professioneel en niet respectvol naar mijn collega’s toe om haar op schoot te nemen en meer aandacht aan haar te besteden dan aan het overleg. Dat is ook zo bij Tomas (De Soete, haar partner, MDD). We werken door en moeten daar onze volledige aandacht bij houden.

“Dan is het makkelijker om haar even in stilte met de koptelefoon op de tablet te laten spelen. Op die momenten mag ze ook bij mij in het bureau boven zitten. Ik controleer wel altijd of het geluid niet te luid staat. Ze zit zich dan muisstil in een hoekje te amuseren. Soms zie ik alleen aan haar ogen dat ze nog leeft. (lacht)

Peppa Pig

“Het zijn voor iedereen uitzonderlijke tijden. Ik vind er niets mis mee dat Minnie veel op de Ketnet Junior-app speelt. Het zet haar ook wat aan tot bewegen. Vorige week vroeg ze nog of we eens gaan minigolfen. Had ze opgepikt uit Peppa Pig, haar lievelingsprogramma. Ondertussen heb ik een driejarige die met een Hollands accentje praat.”

“Ik merk ook dat we de tablet als ruilmiddel inzetten: als je nu even stil bent, mag je straks een paaseitje of even op de tablet. Ik weet dat er meer pedagogisch verantwoorde opvoedingsmethoden zijn. En ik heb respect voor wie die nu kan opbrengen. In ons gezin kan het soms niet anders.

“We zullen daar binnenkort misschien ook afspraken over moeten maken. Tot nog toe was dat niet aan de orde. We hebben nooit problemen ondervonden aan de schermtijd van onze kinderen. Sinds het begin van de lockdown heeft Lucien (8) een drumstel. En als hij eens op de iPad wil spelen, is dat om huizen te bouwen in Minecraft. Hij raakt dat vaak snel beu. Hetzelfde geldt voor mijn pluskinderen. Ze houden zich mooi aan hun dagelijkse routine. Ze staan normaal op, ontbijten en maken hun schooltaken.

“Bij Minnie is het anders. We zijn als gezin nog wat zoekende. Ik denk dat kleuters sowieso de moeilijkste doelgroep zijn om bezig te houden. Ze begrijpt nog niet dat ik haar niet altijd aandacht kan geven, hoewel ik thuis ben. Normaal kan dat wel, want het werk blijft achter aan de voordeur. Nu niet.

“Voor alle duidelijkheid: Minnie kleurt nog altijd. Ze speelt ook in de tuin. ’s Avonds en op vrije momenten gaan we op berenjacht, wandelen en fietsen. Maar soms moet ze stil zijn. Zolang haar kop niet vierkant wordt, vind ik het niet erg dat Minnie soms twee of drie uur per dag op een scherm kijkt. Al voel ik me daar wel schuldig over. Dat ­gevoel overheerst in de hele quarantaineperiode. Andere gezinnen ­kunnen vaker aan de ruit van grootouders zwaaien. Ik ben al blij als we een halve postkaart gekleurd krijgen voor oma en opa, want het blijven hectische weken. Iedereen wordt er zot van.”

SARAH VANDEN AVENNE: ‘Je moet ­duidelijk zijn over de schermtijd van een kind’

In gezinnen blijft een dagelijkse routine belangrijk tijdens de coronacrisis, zegt Sarah Vanden Avenne, pedagoge bij Kind en Gezin. “Blijf met je kind ­afspraken maken over tv kijken en tabletgebruik.”

“Het zijn ongewone tijden. Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen. Veel reallife sociale contacten zijn weggevallen door de quarantainemaatregelen van de federale overheid. Haast automatisch worden tablets en computers ingezet om die te onderhouden. Een belletje naar oma en opa, een opdracht vervullen voor de jeugdbeweging of huiswerk maken en indienen via online platformen.

“In die gevallen zijn kinderen sociaal en actief bezig. Maar voor de passieve schermtijd – lees: tv kijken, met een vinger door spelletjes swipen of naar Bumba kijken op YouTube – blijven de aanbevelingen rond schermtijd overeind.

“Bij baby’s tot twee jaar worden schermen sowieso afgeraden. Tussen twee en vijf jaar geldt een limiet van één uur schermtijd per dag voor alle media samen, dus ook tv. Die tijd wordt ook best opgedeeld in blokken van maximum 10 minuten. Voor oudere kinderen is er wat speling, maar wordt best niet over­dreven.

“Dat is een grote uitdaging. Ook aan ouders worden serieuze eisen gesteld als ze moeten telewerken terwijl de kinderen rondlopen. Dat komt vooral doordat kinderen hun dag nog niet zelf kunnen structureren. Doorgaans krijgen ouders daarbij hulp van de school en buitenschoolse activiteiten, maar die ondersteuning is er nu niet.”

“Gezinnen moeten dus een evenwicht zoeken. Net zoals in gewone tijden, is een duidelijke dagelijkse structuur daarbij erg belangrijk. Hou vast aan het uur van opstaan en gaan slapen. Zorg dat de maaltijden op min of meer vaste momenten op tafel komen. Neem een pauze als de kinderen een vieruurtje krijgen. Hoe jonger het kind, hoe belangrijker die routine is.

Grenzen opzoeken

“Blijf duidelijke afspraken maken over de schermtijd met de kinderen. Leg bijvoorbeeld duidelijk uit hoeveel tijd een kind verwacht wordt met andere dingen bezig te zijn. Dat kan gaan over buitenspelen of in beweging zijn, over zijn of haar creativiteit ontdekken of als gezin samen een gezelschapsspel spelen. Bewaar altijd het evenwicht tussen online en offline tijdsgebruik.

“Daarnaast is het belangrijk om op de hoogte te blijven van wat kinderen juist doen op het scherm. Veel ouders hebben al duidelijke afspraken met hun kinderen over de tv-programma’s waarnaar ze mogen kijken of welke websites ze mogen bezoeken.

“Ik kan me echter voorstellen dat kinderen nu de grenzen durven op te zoeken, omdat ouders aan het werk zijn en zo minder supervisie houden. Zo kunnen kinderen dingen te zien krijgen die nog niet voor hun ogen bedoeld zijn. Daar moeten we altijd, maar zeker nu, alert voor zijn. Mochten ouders daar tips over zoeken, kunnen ze die makkelijk op het net vinden, bijvoorbeeld onder ‘digitale kinderwereld’ op onze website.

“Natuurlijk moet het voor iedereen binnen het gezin leefbaar blijven. Als ouders een offday hebben of als de kinderen eens wat langer voor de buis hangen, is dat ook geen ramp. Het blijven vreemde tijden. Niemand hoeft zich daar schuldig over te voelen.

“Maar met duidelijke afspraken en een goede routine, komen gezinnen al erg ver.”