Mogelijke Taiwan-reis van Nancy Pelosi verhit de gemoederen: ‘Speel niet met vuur’

De 82-jarige Pelosi, leider van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, zette dit weekend koers naar de andere kant van de Stille Oceaan, maar houdt nog altijd in het midden of een bezoek aan Taiwan op haar programma staat. Zondag bevestigde haar kantoor alleen bezoeken aan Singapore, Maleisië, Zuid-Korea en Japan. In die landen zal de zeskoppige delegatie (bestaande uit Democratische en Republikeinse Congresleden) met lokale leiders praten over thema’s als veiligheid, economische relaties, de klimaatcrisis en mensenrechten.

De invloedrijke China-criticus Pelosi wilde dat ook graag in Taiwan doen, maar na het wapengekletter van de laatste week is het de vraag of zij dat aandurft. Peking maakte duidelijk een bezoek van de politicus aan het eiland niet op prijs te stellen en stelde een imposant aantal straaljagers en drones op in de nabijgelegen Chinese provincie Fujian. President Xi Jinping maande de Amerikaanse president Joe Biden telefonisch om ‘niet met vuur te spelen’.

De mogelijke escalatie van het Taiwan-conflict bracht meer dan honderdduizend mensen ertoe om Pelosi’s vlucht minutieus te volgen via de website Flight Radar 24. Tot veler verbazing maakte de delegatie een tussenstop in Hawaï, waar het vliegtuig werd bijgetankt en Pelosi het Amerikaanse slagschip USS Arizona en de Pearl Harbor-gedenkplaats bezocht. De website verborg haar vliegtuig toen het weer opsteeg vanuit Honolulu. “Naar Pelosi’s jet kijken is net zoiets als de achtervolging van OJ Simpsons auto volgen, maar dan voor geopolitieke nerds”, schreef een twitteraar geamuseerd.

Hoewel Taiwan op dit moment ontbreekt in Pelosi’s officiële reisschema, is er nog geen definitieve streep door de reis gezet. Het perscommuniqué van zondag houdt de mogelijkheid open voor een bezoek aan meer landen dan de genoemde vier. Zo is het ook opvallend dat Indonesië ontbreekt in het communiqué. Het eilandenrijk heeft een enorm geopolitiek belang voor de Verenigde Staten en werd in de aanloop naar de reis als een zekerheid beschouwd.

Waarschuwingen

Pentagon-woordvoerder John Kirby zei vrijdag dat een eventueel bezoek van Pelosi aan Taiwan geen gevolgen heeft voor de relatie tussen de VS en China. De delegatie reist immers niet namens de Amerikaanse regering naar Azië. Biden hanteert zelf het ‘Een-Chinabeleid’, waarmee de VS sinds 1979 de socialistische Volksrepubliek China (Peking) als enige internationale vertegenwoordiger van China erkennen. De reisplannen van de leider van het Huis van Afgevaardigden ‘vereisen geen goedkeuring of afkeuring’ van de Amerikaanse regering, zegt Kirby. Dat de zeskoppige delegatie met een militair vliegtuig reist, doet daar volgens hem niets aan af.

Maar China vindt dat Biden zijn handen niet kan aftrekken van het hoogstgeplaatste Amerikaanse bezoek aan Taiwan sinds 1997, en vreest dat het een stap kan zijn naar formele onafhankelijkheid. Dit weekend schroefde Peking de waarschuwingen aan de geopolitieke rivaal nog verder op. Zaterdag communiceerde de Chinese regering de gehele dag legeroefeningen te houden bij de Pingtaneilanden, aan de andere kant van de zeestraat die Taiwan van China scheidt. Een woordvoerder van de luchtmacht liet zondag in staatsmedia optekenen dat China de ‘ferme wil’ en ‘genoeg capaciteit heeft om de nationale soevereiniteit en veiligheid te verdedigen’.

Hoewel een afgelasting van het voorgenomen bezoek enorm gezichtsverlies zou betekenen voor de VS, moet de Amerikaanse regering de Chinese waarschuwingen serieus nemen. “Het moment dat Peking in staat is tot een succesvolle invasie van Taiwan komt steeds dichterbij. Voor het eerst heeft China de capaciteiten, terwijl de VS momenteel niet in staat zijn een Chinese invasie gegarandeerd af te slaan”, zei Oriana Skylar Mastro, expert op het gebied van Chinese defensie aan de Amerikaanse Stanford Universiteit, dit weekend in de Volkskrant.