InterviewWellesnietes
Moeten we straks onze koorts laten meten voor we gaan werken?
Een voor- en tegenstander gaan in debat over een hot issue. Vandaag: veel Belgische werkgevers willen koortsmetingen uitvoeren aan de bedrijfspoort. Een goede manier om het coronavirus van de werkvloer weg te houden?
ALEXANDER SOENEN: ‘Meten van temperatuur werknemers is nuttig’
AB InBev test personeelsleden en bezoekers al sinds het begin van de epidemie systematisch op koorts, vertelt brouwerijdirecteur Alexander Soenen. ‘Die koortsmeting is maar een van de vele maatregelen om het risico op besmetting te beperken.’
“Aan de ingangen van al onze gebouwen zijn tenten opgetrokken waar bij zowel personeelsleden als externe bezoekers een temperatuurmeting wordt uitgevoerd. Elke werkpost, die wordt bemand door een externe firma, is uitgerust met zowel een infraroodthermometer die de temperatuur van het voorhoofd meet, als een oorthermometer. De meetmethode via het voorhoofd is namelijk niet superaccuraat.
“Als iemand een temperatuur van boven de 37 graden Celsius optekent, moet een meting via het oor uitsluitsel geven. Bij 37,8 graden Celsius of meer wordt de toegang tot de site ontzegd. Die mensen krijgen dan een brief mee voor hun huisdokter.
“We weten dat koorts een van de belangrijkste symptomen is die een indicatie geeft van een besmetting met Covid-19. In de week van 16 maart zijn we daarom al gestart met die temperatuurmetingen. Ook op andere vlakken liepen we trouwens voor op de maatregelen van de overheid: zo hebben we al snel gevraagd aan werknemers die in besmette gebieden op reis waren geweest, in China of Noord-Italië, om veertien dagen in quarantaine te blijven. Dat onze brouwerijen in Azië al veel vroeger geconfronteerd werden met het virus, speelt daar wellicht een rol bij.
“We beseffen heel goed dat die koortsmetingen medisch gezien niet sluitend zijn. Vandaar dat we mensen na de controle meteen confronteren met een hele grote banner waarop staat: ‘Nu is het belangrijk om afstand te nemen van elkaar’. Die koortsmeting is dus maar een van de vele maatregelen om het risico op besmettingen met Covid-19 te beperken, maar wel een nuttig onderdeel binnen die waaier. Op korte termijn denken we dan ook aan een systeem met thermische camera’s waardoor de meting niet meer manueel zal moeten gebeuren.
“De juridische context hebben we zeker gecheckt. Wat privacy betreft, kan het, zolang er geen register wordt aangelegd. Ik mag en kan die temperatuurgegevens als werkgever dus nergens opvragen. Er is ook overleg geweest met het interne Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. De samenwerking met de vakbonden liep wat dat betreft erg vlot, moet ik zeggen. Verschillende extra maatregelen werden zelfs door hen gesuggereerd.
“De temperatuurmetingen zijn bovendien vrijwillig, dus werknemers hebben het recht om te weigeren. Al heeft er in de praktijk nog niemand geweigerd. Ook bij externe bezoekers verloopt de procedure heel sereen. Er is een zekere sociale controle, maar de meeste mensen lijken de extra maatregelen toe te juichen en ze te beschouwen als een signaal dat we de risico’s serieus nemen.
“Tot nog toe zijn we erin geslaagd het aantal bevestigde besmettingen in ons bedrijf te beperken, dus dat sterkt me wel. Hoeveel werknemers er al terug naar huis zijn moeten gaan met koorts? Omdat we geen resultaten bijhouden, kan ik dat niet exact zeggen. Maar ik weet wel dat het al enkele keren is voorgevallen.”
Hilde Vanacker: ‘Niet iedere Covid-patiënt heeft koorts’
Koortsmeting is niet aangewezen, zegt expert arbeidsgeneeskunde Hilde Vanacker (Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk). ‘Die handeling kun je als werkgever ook niet zomaar uitvoeren of delegeren aan een bewakingsagent.’
“Over koortsmetingen aan de bedrijfspoort hebben we enkele weken geleden al een negatief advies geformuleerd, maar met de heropstart van veel bedrijven op 4 mei krijgen we die vraag nu steeds meer binnen. Heel wat bedrijven denken er blijkbaar aan om temperatuurmetingen uit te voeren voordat werknemers aankomen op de vloer. Voor een stukje is dat wellicht omdat werkgevers volopg gecontacteerd worden door bedrijven (zoals bewakingsbedrijf G4S, MM) die bijvoorbeeld infraroodthermometers en thermische camera’s gaan promoten. En op televisie passeren er ook weleens beelden waarop die technologie al in gebruik is, meestal in andere landen.
“Er heerst heel wat angst over deze situatie en dan lijken objectieve data, zoals lichaamstemperatuur, een houvast om een zekere controle te verkrijgen. In het debat om apps in te zetten voor contact tracing zie je diezelfde dynamiek. In dit concrete geval is zo’n koortsmeting echter niet aangewezen, en wel om twee grote redenen.
“Eerst en vooral is het medisch gewoonweg niet zinvol. Koorts is een van de symptomen van Covid-19, maar lang niet iedere Covid-patiënt heeft koorts. Bovendien weten we intussen dat je één à twee dagen voor het vertonen van symptomen al besmettelijk bent. Niet iedereen die een potentiële bron van besmetting is, ga je dus op deze manier tegenhouden. Een selectie aan de poort zou dan ook tot een vals gevoel van veiligheid kunnen leiden, waardoor mensen de basisprincipes – social distancing, hand- en omgevingshygiëne – minder strikt gaan opvolgen.
“Er zijn ook andere redenen waarom de temperatuur gestegen kan zijn bij een persoon. Iemand die net een zware inspanning gedaan heeft, vertoont eveneens een temperatuursverhoging. Bepaalde koortswerende medicatie kan dan weer tot een vals negatief resultaat leiden. Op basis van al die redenen lijkt een weigering op basis van 37,3 graden Celsius gewoon niet erg nuttig. Er zit op de metingen van die thermometers trouwens een zekere foutmarge.
“Maar het grootste obstakel is juridisch. Sowieso kan er geen sprake zijn van een verplichting voor werknemers om zo’n test te ondergaan en het registreren of bijhouden van die gegevens is in strijd met de GDPR-wetgeving. Maar zelfs als je aan die zaken voldoet, en op voorhand toestemming vraagt bij het interne Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk, is het volgens mij verboden. Het is niet de bevoegdheid van een werkgever om een medische akte, en dat is een temperatuurmeting nog steeds, te gaan of laten uitvoeren bij werknemers. Die handeling kun je niet zomaar delegeren naar iemand van de dispatch of een bewakingsagent.
“In België hebben we vaak de neiging om naar het werk te gaan als we ‘een beetje ziek’ zijn, wat in deze omstandigheden absoluut niet kan. Er moet een cultuur van vertrouwen zijn dat werknemers bij het minste vermoeden thuisblijven. Als er dan toch twijfel is over de gezondheid van een werknemer, kun je altijd om een evaluatie van de arbeidsarts vragen.”