'Mijn bloed kookt'

Tussen Schelde en Tigris, zo heet de documentaire die ze vorig jaar maakte met Rudi Vranckx. Tussen Schelde en Tigris is waar ze momenteel ook balanceert. Fysiek hier, mentaal daar, bij haar familie, die lijdt onder de terreur van de radicale groepering Islamitische Staat (IS) in Noord-Irak.

Als dochter van sjiitische Irakezen is ze in België geboren. "Mijn ouders zijn hierheen gekomen tijdens de Irak-Iranoorlog, in de jaren tachtig. Ikzelf ben ter wereld gekomen in 1989, het jaar van de Iraanse Revolutie."

Dat het haar momenteel niet loslaat, wat gebeurt in het 'kalifaat', komt ook door haar huidige job. Als tijdelijke medewerker bij Demorgen.be is ze gebeten door het nieuws. In die mate dat ze er gisteren gewoon over moest schrijven in een opiniebijdrage op de website.

"Ik heb familie in het zuiden en in Bagdad, maar ook in het deel in het noorden dat momenteel bezet wordt door IS. Vorige week werd mijn familie bedreigd. 'Jullie mannen moeten meevechten of jullie gaan eraan', luidde het. Sinds donderdag hebben we niets meer van hen gehoord. Ik kan daar niet meer details over geven. Dat zou hen enkel meer in gevaar brengen. IS zit overal, ook in België. De aanslag op het Joods Museum door een Syriëstrijder bewijst dat. Mensen die zulke aanslagen plegen, hebben geen moraal meer. Voor hen is een leven niets meer waard."

Het doet je machteloos voelen, schrijf je. Waarom?

Madhloum: "Ik voel me gefrustreerd en ben kwaad als ik zie wat er met Irak gebeurt. Het doet pijn dat er onschuldige mensen sterven. Dat er volledige bevolkingsgroepen worden uitgeroeid, door een organisatie die door media niet als terroristisch maar militant wordt bestempeld. Zelfs Al Qaida werd een terroristische organisatie genoemd, terwijl IS veel erger is."

Je bloed kookt, zeg je.

"Ik slaap er soms hele nachten niet van. Ik volg het nieuws op de voet, via internationale en Arabische kanalen. En ook al word je al die onthoofdingen na een tijd gewoon, ik kan de beelden niet meer aan. Ook al passeren de video's van massa-executies constant op mijn feed, ik kan er niet meer naar kijken."

Toch treed je op Twitter in discussie met de strijders, de jihadi's.

"Dat begon toen ik antwoordde op een journalist van Het Laatste Nieuws, die een foto had getweet van een Belgische Syriëstrijder. 'I hope he dies slowly', schreef ik. Toen kreeg ik antwoord van een jihadi: 'I hope you die of make-up overdose, you barbie piece of shit.' Best origineel, toch?

"Er bleven echter bedreigingen komen, en mijn familie vond dat het beter was om ermee op te houden. Bovendien werd ik bang, omdat ik tweette onder mijn echte naam. Mochten ze me googelen, wisten ze me wonen. Daarom ben ik ermee gestopt, en heb ik mijn naam veranderd op Twitter."

Waarom vind je het belangrijk om met hen te discussiëren?

"Ik wil hen met argumenten terechtwijzen. Hen duidelijk maken dat wat ze doen fout is en absoluut niet strookt met de waarden en normen van de islam. Daar hebben ze nooit een deftig tegenargument voor. Dan komen ze niet verder dan me verwijten dat ik afvallig ben omdat ik geen hoofddoek draag. Dat heeft niets met religie te maken. Hun belangen zijn puur politiek en draaien om macht en land."

Waarom raakt het je dat IS de naam islam gebruikt?

"IS geeft de islam een slechte naam. Het is een terreurorganisatie die de islam misbruikt voor politieke doelen. Mensen denken daardoor dat religie een bron is van kwaad. Maar islam is niet moorden, het is een vredelievende levenswijze met normale waarden en normen. Toch hoor en zie je enkel de radicalen. Gewone moslims zijn geen nieuws, dat is het probleem."

Hoe sta je tegenover het ingrijpen van de Verenigde Staten in Irak?

"Voor hen is Noord-Irak belangrijk omdat er veel olie is. Olie die Amerikaanse bedrijven stelen van de plaatselijke bevolking. Obama wil in de eerste plaats zijn eigen burgers, de olie en de Koerden beschermen. En als hij echt zou geven om mensen, had hij drie jaar geleden al ingegrepen in Syrië, waar mede door IS sindsdien een burgeroorlog woedt."

Welke toekomst zie je voor het land?

"Elk jaar krijg ik die vraag en elk jaar wordt het erger in Irak. De hoop wordt alsmaar kleiner, tot bijna niets nu. Niet alleen IS is het probleem, ook het sektarische geweld is dat. Ik zie de toekomst niet goed tegemoet."

Vorig jaar was je er voor het eerst. Hoe was dat?

"Ik had Irak nog nooit gezien, en telkens als ik er naartoe wou, was het er oorlog of onveilig door bomaanslagen. Vorig jaar had ik echter het gevoel dat ik moest gaan. Hoe kan ik me Iraakse voelen als ik het land niet ken? Ondanks de vele bomaanslagen ben ik dan toch gegaan, naar Bagdad, en naar mijn familie aan moederskant in Najaf (Zuid-Irak). En gelukkig maar, want nu kan ik zeker niet gaan."

Hoe verliep de kennismaking met je familie?

"Mijn familie leeft heel traditioneel. Ik was het westerse familielid dat uit een andere wereld kwam. Toch klikte het. We hadden interesse in elkaars leven. Het telefonisch contact is er nog, de liefde ook. Al is daar bezorgdheid bij gekomen, nu ze bedreigd worden door bomaanslagen.

"Het meest bijzondere was om meisjes van mijn leeftijd te leren kennen die een heel ander leven leiden dan ik. Ik ben dan wel verwesterd, ik volg nog de tradities en spreek de taal. Maar zij hebben andere waarden. Studeren, trouwen en kinderen krijgen zijn hun enige ambities. Ze kennen niets anders, en ik denk dat ze daarom gelukkig zijn met een leven als huisvrouw. Voor mij ligt dat anders. Ik heb het gevoel dat ik moet presteren, moet werken."

Je noemt Irak 'mijn lieve arme Irak'. Vanwaar die verbondenheid?

"Ik heb altijd die nationaliteitsdrang gehad. Na drie weken in Irak begon ik er ook over na te denken om er te gaan wonen. Ik genoot van het Arabische stukje in mij. Terwijl je hier de dagelijkse rush hebt met de nodige stress, moest ik daar de hele tijd bedekt rondlopen in een zwart gewaad. Dat voelde best leuk aan, om even helemaal in te burgeren in de cultuur daar."