Met deze drie hightechwapens kan Oekraïne de Russische raketten vernietigen

Het Westen staat onder grote druk om snel luchtverdedigingssystemen naar Oekraïne te sturen die zouden moeten afrekenen met de Russische raketten. Op de VS en Duitsland na hielden andere landen tot nu toe de boot af. Welke wapens kan Kiev goed gebruiken?

Oekraïne wordt al bijna acht maanden op de been gehouden met westerse wapens, maar met de leveringen vlot het niet. Er wordt eindeloos gediscussieerd: of het nu gaat om de verdediging tegen de Russische raketdreiging of om wapens waarmee de Russen in elke uithoek van het bezette gebied kunnen worden bestookt.

Met raketten met een langer bereik zou de Oekraïense artillerie bijvoorbeeld al maanden geleden de invasiemacht zware verliezen hebben kunnen toebrengen. Voordeel: een mogelijke verkorting van de oorlog. Maar de VS voelen er niets voor om de Atacms-raket te leveren, die een bereik heeft van 300 kilometer. Washington is bang voor escalatie omdat mogelijk Russisch gebied wordt getroffen.

Ook de beveiliging tegen Russische raketten is al maanden een hoofdpijndossier. Hoewel Rusland al ruim tweeduizend raketten heeft afgevuurd, ook op steden, staan veel landen niet te trappelen om te hulp te komen. Veelgehoord argument: ze hebben de wapens nodig voor hun eigen verdediging. Uiteindelijk kwamen slechts twee landen over de brug, de VS en Duitsland – na lang aandringen van Oekraïne. Probleem: het gaat maanden duren voor de twaalf luchtverdedigingssystemen ter plekke zijn.

Waarschuwing

“Geloof mij, het is lang niet genoeg om de civiele infrastructuur, scholen, ziekenhuizen, universiteiten en huizen van de Oekraïners te beschermen”, waarschuwde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky twee weken geleden voor de zoveelste keer.

Toeval of niet, op dinsdag, een dag voor de bondgenoten zich zouden buigen over nieuwe hulp tegen de Russische raketdreiging, maakte Kiev bekend dat het eerste luchtdoelsysteem eindelijk was aangekomen. Uit Duitsland. “Dit is slechts het begin’” twitterde het Oekraïense ministerie van Defensie. Gevolgd door de zoveelste waarschuwing: “We hebben meer nodig.” Nederland besloot woensdag voor 15 miljoen euro aan luchtdoelraketten te sturen. Om wat voor raketten het gaat, is onduidelijk.

Dit zijn de luchtdoelwapens die Oekraïne kunnen beschermen:

Iris-T (Duitsland)

Berlijn heeft beloofd vier van deze luchtverdedigingssystemen te leveren, waarvan de eerste al is aangekomen. Met dit wapen moeten Russische raketten tot op 40 kilometer, en op een maximale hoogte van 20 kilometer, onderschept worden. “Het modernste luchtverdedigingssysteem dat Duitsland heeft”, zo noemde de Duitse bondskanselier Olaf Scholz de Iris-T.

Het wapen werd eigenlijk ontwikkeld door Duitsland en een groep Europese landen om gevechtsvliegtuigen te voorzien van raketten voor luchtgevechten. Deze luchtdoelraket moest de Amerikaanse Sidewinder vervangen, jarenlang een van de meest gebruikte raketten om vliegtuigen neer te halen. De Duitse militaire fabrikant Diehl maakte voor het Duitse leger ook een variant waarmee vanaf de grond raketten kunnen worden afgevuurd om ook onder andere kruisraketten en drones te onderscheppen.

De bijna 3 meter lange raket vliegt met een snelheid van zo’n 3.000 kilometer per uur op het doelwit af. De Iris-T heeft zich, in tegenstelling tot luchtdoelwapens als de Amerikaanse Patriot, nooit in een oorlog bewezen. Maar volgens Diehl heeft het wapen tijdens recente tests opnieuw zijn “efficiëntie en trefzekerheid aangetoond”. De komende dagen, als de Iris-T voor het eerst wordt ingezet, moet blijken of de Duitse raket inderdaad effectief is tegen de Russische raketten.

Nasams (VS en Noorwegen)

Dit Noors-Amerikaanse raketsysteem zal, net als de Iris-T, in Oekraïne zijn oorlogsdebuut maken. De VS leveren er acht. Grote voordeel van het Nasams (National Advanced Surface-to-Air Missile System) is dat het gebruikmaakt van de Amerikaanse Amraam, een van ’s werelds geavanceerdste luchtdoelraketten. De Amraam is al jaren in gebruik bij de Amerikaanse luchtmacht en bij de luchtmachten van andere Navo-lidstaten.

Afhankelijk van de gebruikte Amraam-versie kunnen tot op een afstand van 30 tot 50 kilometer vliegtuigen, raketten, helikopters en drones bestookt worden. De bijna 4 meter lange raket heeft een maximale snelheid van vier keer de snelheid van het geluid. Groot voordeel van het Nasams is dat landen die ook beschikken over de Amraam Oekraïne kunnen helpen met extra onderscheppingsraketten als de Russen op grotere schaal raketten en drones gaan gebruiken.

De VS hebben zo’n groot vertrouwen in het Nasams, dat Washington besloot het wapen te kiezen om het Witte Huis tegen luchtaanvallen te beschermen. Volgens de Noorse fabrikant Kongsberg en het Amerikaanse Raytheon kenmerkt het wapen zich door een ‘ongekende vuurkracht en flexibiliteit’. Op het slagveld in Oekraïne zal duidelijk moeten worden of dit inderdaad ook zo is. De grotere Russische raketdreiging verhoogt de druk op andere landen die Nasams hebben, zoals Noorwegen, om Oekraïne eveneens te hulp te komen.

Phalanx (VS)

Dit wapen is geen raketsysteem maar een soort snelvuurkanon waarmee met grote snelheid munitie wordt afgevuurd. Het wapen werd ontworpen voor schepen, als verdediging tegen anti-scheepsraketten en andere luchtbedreigingen op zee. Fabrikant Raytheon maakte een versie voor op land voor de Amerikaanse krijgsmacht, om eenheden te beschermen tegen raketten, artilleriegranaten en mortieren.

Dit verdedigingssysteem is geïnstalleerd op alle marineschepen van de VS en op die van 24 bondgenoten. Met het zware Gatling-kanon kunnen in een minuut 4.500 kogels worden afgevuurd. De landversie van het wapen is ingezet in onder andere Irak, om na de invasie van 2003 militaire bases van de VS en belangrijke locaties in Bagdad te beschermen.

Ook Europese landen, waaronder Italië, beschikken over dergelijke C-Ram-wapens (Counter Rocket, Artillery, Mortar). President Zelensky noemde vorige maand Italië en Frankrijk als de andere landen die Oekraïne nu snel kunnen helpen. “Er zijn niet zoveel landen die de sluiting van het luchtruim kunnen garanderen met een luchtverdedigingssysteem”, aldus Zelensky.