Marioepol krijgt nog steeds de volle laag: na bombardementen ook felle straatgevechten

Tussen de gevechten door slaagden zaterdag ruim 4.000 mensen erin Marioepol via een ‘humanitaire corridor’ te ontvluchten. De afgelopen weken zouden in totaal zo’n 40.000 mensen de omsingelde stad hebben verlaten, amper 10 procent van de bevolking. Dat zou betekenen dat nog rond 400.000 mensen in schuilkelders onder kapotgeschoten gebouwen zitten, verstoken van voedsel, water, medicijnen, stroom en telefoon.

Zaterdag en zondag werden uit zeven belegerde plaatsen in Oekraïne in totaal 6.000 mensen geëvacueerd, waaronder de 4.000 uit Marioepol. Zij mochten vertrekken via de ‘veilige’ corridors, die zelden veilig blijken omdat ze onder vuur komen te liggen. In heel Oekraïne zijn daarom tot en met zaterdag pas 190.000 mensen via dit soort corridors in veiligheid gebracht. In Marioepol alleen al zou minimaal de helft van de bevolking willen vertrekken, ruim 200.000 mensen. Door de Russische beschietingen is een dergelijke massa-exodus onmogelijk.

Het aantal van 190.000 valt in het niet bij het totaal van 10 miljoen Oekraïners dat volgens VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR al door de oorlog ontheemd is geraakt. Van die 10 miljoen zijn er volgens de VN inmiddels ongeveer 3,5 miljoen naar het buitenland gevlucht.

Gesneuveld

Russische grondtroepen hebben ook afgelopen weekeinde nauwelijks terrein gewonnen. “De frontlinie is praktisch bevroren”, zei Oleksi Arestovitsj, adviseur van president Volodymyr Zelensky. Het Russische leger zou in de maand die de oorlog nu duurt al ongekend grote hoeveelheden materieel en manschappen hebben verloren. Volgens Oekraïne heeft Rusland ruim 14.000 man verloren, Rusland zelf houdt het op 500 gesneuvelde militairen, westerse waarnemers zeggen dat het er zelfs volgens de meest conservatieve schattingen ‘duizenden’ zijn.

Russische troepen beperken zich daarom op de meeste plaatsen liever tot luchtbombardementen, artilleriebeschietingen en raketaanvallen. Ook Marioepol werd zo weer onder vuur genomen vanop het land, vanuit de lucht en ook vanaf het water, waar Russische oorlogsschepen raketten afvuurden op de stad. Daarbij werd zondag een kunstacademie getroffen waar vierhonderd mensen hun toevlucht zouden hebben gezocht. Hoeveel slachtoffers daarbij zijn gevallen was niet na te gaan. Woensdag was er al een theater gebombardeerd waarin zich meer dan duizend mensen zouden hebben bevonden. De meesten zouden dat bombardement in de kelders hebben overleefd.

In de stad Mykolaiv werd dit weekeinde een Oekraïense legerbasis getroffen. Volgens Oekraïense bronnen zijn daarbij zeker veertig mariniers omgekomen, maar mogelijk ligt het slachtoffertal veel hoger. Niet ver van Mykolaiv werd bovendien een wapendepot getroffen. Bij deze aanval zou Rusland voor het eerst gebruik hebben gemaakt van een hypersonische raket, die vele malen sneller dan het geluid kan vliegen.

Wit-Rusland

In de omringende landen neemt het effect van de oorlog toe. In de Poolse grensplaats Korozczcyn blokkeerden demonstranten zondag de weg zodat er een file van 40 kilometer ontstond. De demonstranten, Polen en Oekraïners, pleiten voor een totaal embargo van handel met Rusland en zijn bondgenoot Wit-Rusland.

In Slovakije zijn de eerste Patriot-raketten gearriveerd die het NAVO-buurland van Oekraïne waren toegezegd. Patriot-installaties moeten het Slovaakse luchtruim gaan beschermen. De installaties zullen worden bemand door Duitse en Nederlandse militairen.

Ondanks de aanhoudende gevechten gaan de vredesonderhandelingen verder, onder meer onder leiding van Turkije. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu, liet zich daarover heel voorzichtig uit. Volgens hem waren Rusland en Oekraïne “iets dichterbij een overeenkomst op enkele kritieke onderwerpen”. Hij had zelfs hoop op een staakt-het-vuren. De Oekraïense president Zelensky zei bereid te zijn tot onderhandelingen met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin, maar voegde daar meteen een waarschuwing aan toe: “Als die onderhandelingen mislukken, hebben we een derde wereldoorlog”.

Paus Franciscus noemde zondag de gevechten in Oekraïne “weerzinwekkend” en “een zinloze moordpartij”. “Hiervoor bestaat geen rechtvaardiging”, aldus de paus, die sprak voor een menigte van 30.000 mensen op het Sint-Pietersplein in Rome.