Portret
Marco Rubio, de Republikeinse hoop op de toekomst
'De ideale schoonzoon', 'de Republikeinse redder', de 43-jarige Marco Rubio heeft al wat mooie bijnamen gekregen de laatste jaren. Met zijn frisse looks en zijn atypisch positieve stijl springt hij er in elk geval uit. Dit conservatieve rastalent zou wel eens lang kunnen meegaan.
Een goed verhaal, daar zijn ze in de Verenigde Staten gek van. En dat heeft Marco Rubio. Het is dan ook niet overdreven te stellen dat hij daar al jaren politiek profijt uit puurt. Rubio is geboren in Miami, Florida, als het derde kind van twee Cubaanse immigranten. Hij werkte zich als het ware op van 'zero' naar 'hero'. Zij het dan wel met een kleine verbloeming: hoewel hij zichzelf altijd als de "zoon van bannelingen" in de markt zette, waren zijn ouders al enkele jaren vóór de machtsgreep van Fidel Castro in 1959 in de VS aangekomen. Niet politiek uitgewezen dus, maar gewoon op zoek naar een beter leven, zoals zovele migranten toen en nu. Het koppel kreeg uiteindelijk in 1975 het Amerikaanse staatsburgerschap.
"De essentie van mijn familieverhaal gaat niet over de datum waarop mijn ouders voor het eerst de VS binnenkwamen. Of over wanneer ze heen en weer reisden tussen die twee landen. Zelfs niet over de datum waarop ze Fidel Castro's Cuba voor altijd achter zich lieten en zich permanent hier vestigden", zo wist hij die 'opsmuk' van zijn biografietje uiteindelijk te verpakken. "De essentie van mijn familieverhaal gaat in de eerste plaats over waarom ze naar Amerika kwamen en waarom ze hier moesten blijven."
De protagonisten van de primaries
De voorverkiezingen in de Verenigde Staten zijn van start gegaan op 1 februari. Wij maakten voor u een portret van elk van de protagonisten.
Toyota Camry
Ondanks die heisa kan Rubio zich blijven opwerpen als een exponent van 'the American dream'. Als briljante student politieke wetenschappen en rechten zwaait hij 'cum laude' af in 1996. In dat laatste jaar van zijn studies werkt hij voor het Republikeinse parlementslid met Cubaanse roots Ileana Ros-Lehtinen en raakt hij betrokken bij de presidentcampagne van Bob Dole. Het zijn de eerste stappen in een mooie politieke carrière.
Nauwelijks twee jaar later, 26 jaar oud is hij dan, wordt hij verkozen als City Commissioner - noem het een soort van schepen - van West Miami. In 2000 scoort hij zelfs al een zitje in het parlement van de staat Florida, als een gematigde Republikein met een voorliefde voor belastingverlagingen en onderwijs. "Hij was een 28-jarige advocaat die net vier jaar van de universiteitsbanken af was. Zijn enige bezit was een Toyota Camry, hij had geen eigen huis en betaalde zijn studentenleningen af", zo verwoordde de Miami Herald het ooit. In diezelfde periode maakt hij ook nog eens carrière als advocaat.
Zeven jaar later wordt hij de allereerste Cubaans-Amerikaanse voorzitter van het parlement in Florida, en de op een na jongste 'speaker' ooit. Het is net in die periode dat Jeb Bush zijn gouverneurschap van Florida laat voor wat het is. Rubio neemt 18 medewerkers van Bush over, wat hem sindsdien de naam geeft een Bush-protégé te zijn. Het feit dat beide heren nu tegenover elkaar staan in de Republikeinse primaries is dan ook des te opmerkelijker.
Verrassend immigratiestandpunt
Niet dat dat voor hem een eindpunt is. In 2009 strijdt hij, nota bene tegen zijn eigen gouverneur in Florida, Charlie Christ, om genomineerd te geraken voor de senaatsverkiezingen. Hij valt Christ - die later als onafhankelijke zal opkomen en uiteindelijk zelfs zal overstappen naar de Democraten - met succes aan op zijn te weinig conservatieve standpunten. Ook in de algemene verkiezingen haalt Rubio het overtuigend.
In de Senaat profileert de katholieke Rubio zich als een van de nieuwe gezichten van de erg conservatieve 'Tea Party'-beweging. Toch doet hij die fractie opschrikken wanneer hij zich in 2013 aansluit bij de 'Gang of Eight'. Dat is een opmerkelijk initiatief van Republikeinse en Democratische politici om mensen zonder papieren te regulariseren. Het voorstel geraakt dankzij die ongebruikelijke samenwerking door de Senaat, maar zit intussen stof te vergaren in het House of Representatives - vergelijk het met de Kamer. Het lijkt een keuze te zijn geweest die volledig binnen zijn eigen levensverhaal past, maar politiek oogst hij daarmee heel wat onvrede binnen zijn partij. Sindsdien heeft hij zijn steun voor dat regularisatieplan nooit meer herhaald. Wel geeft hij nu aan dat hij "eerst wil aantonen dat de illegale immigratie kan gestopt worden".
Hoe verrassend die zet ook was, je kan moeilijk stellen dat Rubio een progressieve Republikein is. Hij wil een magere staat, wil Obama's zorgverzekering aanpassen, is tegen netneutraliteit, is kritisch over de wetenschappelijke consensus over de klimaatverandering en is een uitgesproken havik inzake buitenlands beleid. Amerika moet volgens hem Iran, Rusland en Noord-Korea 'confronteren'. Hij wil de gematigde Syrische rebellen blijven steunen en is voor het behoud van de gevangenis op Guantanamo Bay. En, toch ook opmerkelijk, hij is tegen de normalisatie van de relaties met Cuba.
"Gisteren is voorbij"
Dat neemt niet weg dat de 43-jarige presidentskandidaat met "prom king looks" het vrij goed doet, met name bij jongere kiezers. Volgens de polls weet hij op dat vlak zelfs de Democratische Hillary Clinton te evenaren. Rubio hanteert tegenover hen, als een van de weinige Republikeinen, een optimistische, hoopvolle toon. Hij is bovendien een begenadigd verteller. "Gisteren is voorbij", is zijn mantra. Zo zet hij zich slim af tegen blaffende en schreeuwende kandidaten als Trump en Cruz en tegen oudere, wat meer bezadigde figuren als Bush en Carson. Zelfs als zijn meer recentere speeches en advertenties wat somberder klinken, is Rubio nog altijd de Republikeinse "man met het plan".
Nog nooit heeft Rubio een verkiezing verloren in zijn korte carrière. Zou het ook deze keer raak zijn? Wat er ook zij, hou deze man in het oog, want de Republikeinen gaan nog plezier aan hem beleven.