Maestro Philippe Herreweghe spreekt en doet spreken
Registratie was tot nog toe het leidmotief van Plankenkoorts, het podiumprogramma van Canvas. Met het drieluik De Mythe van de Maestro over drie beroemde dirigenten: Herbert von Karajan, Philippe Herreweghe en André Previn, gaat het programma een flinke stap verder en kiest het resoluut voor het documentaire genre.
Plankenkoorts had voor deze minireeks wellicht geen meer uiteenlopende dirigenten kunnen vinden. Vorige week was het de beurt aan Herbert von Karajan, één van de meest legendarische en besproken dirigenten van de voorbije eeuw. De Gentse dirigent Philippe Herreweghe mag dan al een heel ander soort maestro zijn, toch is hij momenteel één van de geroemdste en veelzijdigste dirigenten op de internationale muziekscène.
Cineaste Sandrine Willems schetst in Philippe Herreweghe, en het woord werd lied, een coproductie van Arte, RTBF en Canvas, aan de hand van getuigenissen, interviews, repetities en concertfragmenten een beeld van de diverse facetten van de activiteiten van Philippe Herreweghe. Al ligt het accent dan wel op zijn eigen Collegium Vocale en zijn activiteiten bij de Chapelle Royale en het Ensemble Vocal Européen. Dat hij sinds september '98 ook muziekdirecteur is van het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen, dat hij eerder ook al meermaals dirigeerde, blijft in deze documentaire totaal onbelicht. "Zesenvijftig minuten is te weinig om alle apsecten van deze veelzijdige dirigent aan bod te laten komen," zo verdedigt producer Els 't Seyen zich.
En die veelzijdigheid schrijft Herreweghe's collega Paul Van Nevel toe aan zijn "naïeve, kinderlijke maar ongelooflijke interesse voor wat er muzikaal gebeurt". Ondanks zijn internationale faam blijft Philippe Herreweghe de bescheidenheid zelve. Hij geeft wel toe dat hij en zijn ensembles na al die jaren "technisch verder staan", maar spiritueel is dat volgens hem niet altijd het geval. En ook bij zijn muzikale opleiding heeft hij zijn twijfels. "Toen ik naar het conservatorium ging, had je enerzijds de serieuze afdeling voor de instrumentalisten en anderzijds de wat gekke afdeling voor de zangers," stelt Herreweghe. En dat vond hij vooral erg voor de instrumentalisten, want zij hadden helemaal geen contact met de zang, terwijl dat volgens Philippe Herreweghe toch tot de basis is voor muziek.
Cineaste Sandrine Willems besteedt veel aandacht aan repetitiefragmenten, met muziek van Bach, Mozart en Beethovens Negende Symfonie. Je ziet Philippe Herreweghe aan het werk als dirigent bij het Collegium Vocale en de Chapelle Royale, maar er is ook aandacht voor het Festival van Saintes (Académies Musicales de Saintes), dat hij sinds 1982 als artistiek directeur leidt. Dat festival steunt op ontdekkingen en is op zich dus een beetje een laboratorium. En ook dat is de verdienste van Philippe Herreweghe. Sandrine Willems kon voor deze documentaire rekenen op de medewerking van Gustav Leonhardt, Sigiswald Kuijken, Paul Van Nevel, Philippe Beassant en de artistiek adviseur van de Chapelle Royale, Stéphane Maciejewski.
(LB)