Macron aan de leiding in verkiezingen, maar Le Pen zit hem op de hielen

De tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen wordt een strijd tussen Emmanuel Macron en Marine Le Pen. Macron won de eerste ronde, maar dankzij een stevige inhaalrace haalt ook Le Pen een kwart van de stemmen. Het belooft een nek-aan-nekrace te worden.

De huidige Franse president Emmanuel Macron heeft met 29 procent de meeste stemmen behaald in de eerste ronde, al zit Marine Le Pen (Rassemblement National) hem met 24 procent op de hielen. De radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon (La France insoumise) strandt met 20 procent op de derde plaats, de radicaal-rechtse nieuwkomer Éric Zemmour (Réconquête) haalt 7 procent en de conservatieve Valérie Pécresse (Les Républicains) 5 procent.

Tot voor kort hadden weinigen zo’n spannende strijd tussen Macron en Le Pen verwacht. Aan het begin van de oorlog tegen Oekraïne leek weinig Macron in de weg te staan naar een nieuwe ambtstermijn. Voor een verkiezingscampagne had Macron amper tijd en door de oorlog kon hij zich opwerpen als de staatsman en Europese leider die hij zo graag wil zijn. Zo kon hij ook profiteren van het ‘rally around the flag-effect’: de toename van het vertrouwen van burgers in de regeringsleider in tijden van crisis.

Koopkracht

De jongste weken maakte Marine Le Pen een opvallende inhaalbeweging in de peilingen. De prijsstijgingen als gevolg van de oorlog in Oekraïne maakten van koopkracht hét verkiezingsthema in Frankrijk, en dat wist Le Pen het meest naar zich toe te trekken. Als ‘kandidaat van de koopkracht’ ging ze dorpjes rond om arbeiders, vissers en andere Fransen die geraakt worden door de benzineprijzen te beloven hun ‘geld terug te geven’, bijvoorbeeld door voor te stellen om de belasting op eerste levensbehoeften en energie te schrappen. Door zich volop op de koopkracht te richten en door de komst van de radicalere Zemmour, haar uitdager op de rechterflank, kregen Le Pens standpunten over zaken als immigratie ook minder aandacht dan bij de vorige verkiezingen.

Zo zakte Macron in de peilingen van ruim 30 procent bij het begin van de Oekraïne-oorlog tot ongeveer 26 procent. Met de huidige uitslagen belooft het een nek-aan-nekrace te worden in de tweede ronde, waarbij de kiezers een keuze moeten maken tussen de twee resterende kandidaten. Le Pen kan wellicht rekenen op een groot deel van de kiezers van Éric Zemmour. Volgens een peiling van onderzoeksbureau Ipsos zou ook een vijfde van de kiezers van Mélenchon en een kwart van de kiezers van de conservatieve Pécresse zich naar het kamp-Le Pen begeven.

Het zal er dus vooral op aankomen hoeveel mensen beide kandidaten kunnen overhalen om naar de stembus te trekken. Heel wat Fransen halen namelijk hun neus op voor de verkiezingen. Volgens de eerste resultaten kwam 25 tot 26,5 procent van de kiezers niet opdagen. Dat is meer dan in 2017, toen 22 procent van de Fransen geen stem uitbracht. Macron waarschuwde in de aanloop naar de verkiezingen al voor een brexitscenario, waarbij een grote groep thuisblijvers voor een onvoorspelbare uitslag kan zorgen.