ReizenMadrid
Lonely Planet-reistip: het Madrid van de Madrilenen
Voor wie nog geen vakantieplannen heeft: Lonely Planet heeft zijn absolute topbestemmingen in Europa in een handig lijstje gegoten. Op nummer 2: de Spaanse hoofdstad Madrid. Vijf redenen waarom deze metropool zo aanlokkelijk is.
Zeggen dat er in Madrid geen toeristen rondlopen, is de waarheid geweld aandoen. Maar in tegenstelling tot andere Spaanse steden als Barcelona of Málaga is Madrid geen openluchtmuseum. Binnen de stadsgrenzen tellen we meer dan drie miljoen inwoners – na Londen en Berlijn is het de grootste stad in de EU – en in verhouding met het aantal madrileños blijft de hoeveelheid toeristen redelijk beperkt. Mijd hotspots als de Plaza de España en de Puerta del Sol, waar straatventers clichématige souvenirs proberen te verpatsen, en u ontdekt al snel het Madrid van de Madrilenen.
De Spaanse hoofdstad heeft een uitstekend metronetwerk, maar nodigt uit tot wandelen, in de kleine, ouderwetse steegjes in en rond het centrum, maar evengoed in de grotere lanen van de statige wijk Chamberí. Afgelopen zaterdag protesteerden duizenden inwoners toen het autoluwe centrum weer toegankelijk werd voor doorgaand verkeer. ‘Los gatos’ (de katten), zoals de inwoners van Madrid worden genoemd, kuieren graag in alle vrijheid rond.
Wie verkoeling nodig heeft, en in de zomermaanden heeft vrijwel iedereen verkoeling nodig in deze hete, droge stad, kan terecht in parken als het verborgen Parque del Oeste (met zijn Egyptische tempel), het pittoreske Parque de Berlín (waar een stukje van de Berlijnse Muur staat) of het beroemde Parque del Buen Retiro (met zijn ‘Kristallen paleis’). Autoluw centrum of niet: Madrid is een stad die leefbaarheid hoog in het vaandel heeft.
KLEURRIJKE CULTUUR
Als één kunstenaar de afgelopen decennia het imago van Madrid heeft bepaald, is het filmmaker Pedro Almodóvar wel. De regisseur van klassiekers als Átame, Mujeres al borde de un ataque de nervios en het recente Dolor y gloria was een van de spilfiguren van La Movida Madrileña, een beweging die in de late jaren 70 de tegencultuur omarmde en het juk van het franquistische Spanje van zich afwierp.
Malasaña, de studentenwijk waar de beweging ontstond, is vandaag een hippe, ietwat gegentrificeerde wijk, maar de sporen van La Movida zijn er nog steeds zichtbaar: het is een barrio waar de kleuren net iets feller lijken te schitteren, als in de films van Almodóvar, en waar eigenzinnigheid de plak zwaait. Je kunt er door de nauwe steegjes struinen, langs winkels met tweedehandskledij en cafeetjes waar ze bij een cerveza meteen ook een portie chips serveren.
Malasaña is, samen met de rauwere wijk rond Lavapiés, het vitale, vibrerende bewijs dat Madrid eeuwig jong blijft: een culturele hotspot waar buiten de lijntjes kleuren een verdienste is. In clubs als La Vía Lactéa, El Sol en El Penta staat de muziek nog steeds luid en leeft de attitude van La Movida voort; in de iets rustigere boekenwinkel Tipos Infames kunt u het beste van de Spaanse literatuur ontdekken terwijl u van een glas uitstekende wijn nipt.
TAPAS EN VERMOUT
Thuis zit u misschien al omstreeks 18 uur aan tafel, maar in Madrid kunt u dat ritme op uw lege buik schrijven. Net zoals elders in Spanje wordt er hier laat gedineerd, en een avondmaal om tien uur ’s avonds is eerder regel dan uitzondering. Wie het niet tot dan kan trekken, kan zich eerder op de avond al aan tapas wagen – de typisch Spaanse, kleine snacks die je bij voorkeur met een biertje verorbert, aan de bar of aan een staande tafel.
De Calle Ponzano, in Chamberí, is vandaag het centrum voor tapas: Madrilenen trekken hier van de ene taberna naar de andere, en combineren hun borden met tapas tot een volwaardige maaltijd. “De term #ponzaning wordt zelfs veelvuldig gebruikt op sociale media”, aldus Lonely Planet-auteur Cassandra Gambill. De absolute aanraders volgens Gambill zijn het exotische Taquería La Lupita, de biertent El Doble en de wijnbar Averías. Naast bier en wijn is Madrid overigens ook the place to be voor wie van vermout houdt: in veel bars wordt grifo van de tap geserveerd.
ROEMRIJKE GESCHIEDENIS
Madrid was ooit het centrum van een wereldrijk, en hoewel de Spaanse hoofdstad dat vandaag niet meer is, waart de rijke geschiedenis er nog door de straten. Nergens voel je dat meer dan in de Barrio de las Letras, de literatuurwijk in het oude centrum. Miguel de Cervantes, de auteur van Don Quichot, is maar een van de beroemde schrijvers die in deze wijk vertoefden, en in de schaduw van het Teatro Español werden aanzienlijke porties wereldliteratuur geschreven: citaten daaruit sieren er de straatstenen.
Musea als het Prado (dat de grootste Rubenscollectie ter wereld herbergt, naast iconische werken van Pieter Bruegel en Jheronimus Bosch) en Reina Sofía (waar het beroemde Guernica van Picasso hangt) behoeven geen introductie. Tussen die twee kleppers bevindt zich ook het Museo Thyssen-Bornemisza, dat over een indrukwekkende kunstcollectie bevindt. De privéverzameling van de Thyssen-familie omspant ruim acht eeuwen aan schilderkunst – van Jan van Eyck tot Mark Rothko.
VOETBALGODEN
Na die drie instituten is het meest populaire museum van Madrid een voetbalstadion. Santiago Bernabéu ligt in de wijk El Viejo Chamartín, zoals de fans zingen in het clublied, en is de thuisbasis van Real Madrid, de meest succesvolle voetbalclub uit de Europese geschiedenis. Voetbal is overal in Madrid: er zijn de valse voetbaltruitjes die op elke straathoek worden verkocht, er zijn de ambitieuze sportertjes in de parken, er zijn de vurige discussies tussen fans van Real en de grote concurrent, Atlético Madrid. Madrid telt veel kerken, maar de goden die hier het felst worden vereerd, zijn voetballers. Sinds deze zomer is onze nationale trots Eden Hazard er eentje van.
BEREIKBAARHEID
De luchthaven Madrid-Barajas ligt op 12 kilometer van de stad. In Terminal 4 is een metrostation: lijn 8 brengt reizigers naar het centrum. Vanuit Brussel is Madrid ook bereikbaar met de trein: reken op een reis van dertien uur, met een overstap in Frankrijk en Barcelona. Je arriveert in het indrukwekkende Atocha-station, vlak bij Retiro.
