Live - Nieuwe aardbeving met kracht van 5,2 treft oosten van Turkije • Turkse Rode Halve Maan onder vuur voor verkoop van tenten

In het oosten van Turkije heeft zich maandagvoormiddag een aardbeving voorgedaan met een kracht van 5,2. Dat zegt het Europese Mediterrane Seismologisch Centrum (EMSC). 

De aardbeving gebeurde in de provincie Malatya. Volgens het seismologisch centrum was het de vijfde aardbeving die in de voorbije 68 uur was gevoeld in het oosten van Turkije. De schok zou volgens het EMSC over 500 kilometer voelbaar zijn geweest voor ongeveer 22 miljoen mensen in Turkije, Syrië, Libanon en Georgië.

De Turkse aardbevingsautoriteit Kandilli gaf de aardbeving een kracht van 5,5. Het epicentrum bevond zich in de gemeente van Yesilyurt. De aardbeving gebeurde om 12.04 uur lokale tijd (10.04 uur Belgische tijd).

In de provincie zijn gebouwen ingestort door de nieuwe aardbeving, zo zei het Turkse rampenbeheeragentschap. "Onze zoek- en reddingsdiensten zijn snel uitgestuurd"; klonk het. In eerste instantie zijn geen slachtoffers gemeld. 

In Turkije hebben de oppositie en de media zware kritiek geuit op de Rode Halve Maan omdat de humanitaire hulporganisatie tenten voor de overlevenden van de aardbeving heeft verkocht in plaats van gedoneerd.

Volgens de krant Cumhuriyet, die de zaak aan het licht bracht, heeft de Turkse Rode Halve Maan ruim 2.000 tenten voor een bedrag van 46 miljoen Turkse lira (2,3 miljoen euro) verkocht aan de ngo Ahbap. Die tenten zijn overgebracht en opgezet in de getroffen regio's, zo bevestigde de ngo zondag. 

De voorzitter van de Turkse Rode Halve Maan, Kerem Kinik, bevestigde op zijn beurt op Twitter dat Kizilay Cadir, een filiaal dat tenten produceert, aan Ahbap onderkomens had geleverd "tegen kostprijs". "De samenwerking van de Rode Halve Maan met Ahbap is moreel, redelijk en ethisch", stelde Kinik. 

Die tussenkomst heeft de ophef in de media en op sociale netwerken niet gestopt. "De grootste liefdadigheidsorganisatie van Turkije heeft tenten verkocht in plaats van gratis verdeeld aan hen die ze nodig hebben, en dat terwijl de mensen drie dagen na de aardbeving erom smeekten. Het is een schandaal", stelde journalist Murat Agirel van Cumhuriyet. 

Verscheidene politici van de oppositie vragen het ontslag van voorzitter Kinik. "Schaam je!", zo tweette voorzitster Meral Aksener van de nationalistische partij Iyi. 

De Rode Halve Maan werkt nauw samen met de Turkse regering, die er al even van beschuldigd wordt dat ze niet voldoende tenten, humanitaire hulp en reddingswerkers heeft gestuurd in de dagen na de verwoestende aardbeving. President Recep Tayyip Erdogan zei deze week nog dat de critici van de Rode Halve Maan "oneerlijk en laaghartig" waren. 

Op het Militaire Kwartier Majoor Housiau in Peutie zijn zondagavond ongeveer tachtig hulpverleners van het B-FAST-team aangekomen vanuit Turkije. Ze werden opgewacht door familie en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). In een veldhospitaal in Kirikhan heeft het B-FAST-team in twee weken tijd zo'n 1.500 slachtoffers van de aardbevingen kunnen helpen.

De eerste groep hulpverleners vertrok op 14 februari naar Turkije. In totaal kwamen zondag 76 leden van het team terug. Vijftien andere hulpverleners zijn de voorbije dagen al geland in België. Het gaat zowel om medisch personeel, zoals artsen en verpleegkundigen, als logistieke profielen. Dat zijn onder meer de mensen die het veldhospitaal opgebouwd hebben, keukenpersoneel, mensen die instonden voor de informatica en elektriciteit en managerprofielen. Ook de mensen die eerder al terugkeerden, waren uitgenodigd op de militaire basis in Peutie.

Ondertussen is een tweede groep hulpverleners al aangekomen in Kirikhan, in het zuiden van Turkije. Daar is het veldhospitaal opgesteld naast het ziekenhuis. De tweede groep bestaat uit 91 vrijwilligers, opnieuw medische en logistieke profielen. Vrijdag en zaterdag kwamen de eerste onder hen al aan in Turkije. Zondag volgde de rest. Ze zullen opnieuw twee weken daar blijven.

De missie van B-FAST wordt om de veertien dagen geëvalueerd "in functie van de noden ter plaatse". Sinds B-FAST in Turkije aanwezig is, heeft het team al meer dan 1.500 patiënten verzorgd. Ook werden in het veldhospitaal twee baby's geboren.

Als onderdeel van een humanitaire luchtbrug naar Syrië zijn twee vliegtuigen met hulpgoederen geland in de hoofdstad Damascus. Ze leveren onder meer wintervaste tenten, uitrusting voor accommodaties en verwarmingstoestellen, meldt de Europese Commissie zondag. Syrië gaat net als Turkije gebukt onder de gevolgen van de vernietigende aardbeving op 6 februari.

De vluchten die in Damascus geland zijn, zijn niet de eerste Europese reactie op de ramp, maar wel de eerste vluchten die deel uitmaken van de humanitaire luchtbrug van de Europese Unie. Er zullen nog dergelijke vluchten volgen. Vanuit kampen van de Europese Unie in Dubai en het Italiaanse Brindisi zullen ze hulp leveren aan de bevolking in de door de regering gecontroleerde gebieden, evenals in de door de regering niet gecontroleerde gebieden. Langs de luchtbrug zal 420 ton aan hulpgoederen geleverd worden: 225 ton, ter waarde van 1,1 miljoen euro, is afkomstig uit Europese humanitaire voorraden. 

Sinds de aardbeving zijn meer dan 200 vluchten met humanitaire hulp geland in de gebieden die door de Syrische regering gecontroleerd worden, waarvan bijna de helft uit de Verenigde Arabische Emiraten. Daarnaast leverden vijftien EU-lidstaten hulp in de vorm van tenten, bedden, dekens, kachels, hygiënekits, voedsel en medicijnen aan Syrië sinds het EU-mechanisme voor civiele bescherming in werking gesteld is. België maakt geen deel uit van dat mechanisme, maar heeft wel 4 miljoen euro aan humanitaire hulp vrijgemaakt en 1 miljoen voor het Internationale Rode Kruis in Turkije en Syrië. België heeft ook medische teams gestuurd. 

De Turkse provincie Niğde, in het westen van het aardbevingsgebied, is getroffen door een nieuwe aardbeving met een kracht van 5,2. Dat meldt het Kandilli Observatorium in Istanbul.

Het epicentrum van de beving lag in het district Bor, op ongeveer 350 kilometer ten westen van de Turks-Syrische grens. Volgens de burgemeester van de stad Niğde, Emrah Özdemir, is er nog geen schade gemeld. Vicepresident Fuat Oktay laat op Twitter weten dat er teams ter plaatse zijn om de toestand te beoordelen.

Ondertussen werden ook in buurlanden Syrië en Irak een reeks aardbevingen geregistreerd. Er vonden 61 nieuwe bevingen plaats in 24 uur tijd. Het Syrische nationale aardbevingscentrum omschreef de bevingen als zwak en zei in een online verklaring dat de seismologische situatie begint te stabiliseren ondanks het grote aantal bevingen.

In het noorden van Irak zijn er dan weer twee bevingen geregistreerd, meldt het Iraakse staatspersbureau INA. Er zijn geen slachtoffers of schade gemeld. De bevingen hadden een kracht van 4,3 en 4, aldus de Koerdische nieuwssite Rudaw.

In Turkije zijn sinds vrijdagavond minstens zeven bevingen met een kracht van meer dan 4 geregistreerd, aldus de Turkse rampenhulpdienst Afad. Er zijn voorlopig geen slachtoffers of schade gemeld.

Het aantal mensen dat bij de aardbevingen in Turkije en Syrië is omgekomen, is tot meer dan 50.000 gestegen.

In Turkije werden 44.218 doden geteld, zo deelde de Turkse rampenhulpdienst Afad vrijdag mee. Vanuit Syrië werden tot dusver 5.900 doden gemeld. Het dodental loopt naar verwachting nog verder op.

De eerste twee weken na de aardbevingen nam het aantal doden in hoog tempo toe, maar de laatste dagen stijgt het dodental iets minder hard. Toch worden er nog veel mensen vermist die waarschijnlijk onder het puin liggen. Hoeveel vermisten er nog zijn, is niet bekend.

Naast de doden en vermisten zijn er in het getroffen gebied ook tienduizenden gewonden en ontheemden. Er wordt niet meer gezocht naar overlevenden, maar hulpverleners zijn actief in de regio's om slachtoffers te helpen met basisbehoeften als onderdak, voedsel en psychische hulp. Meer dan een half miljoen mensen zijn uit het rampgebied geëvacueerd.

In Syrië wordt ondertussen alweer gevochten in de burgeroorlog. Vrijdag werd voor het eerst sinds de aardbevingen weer een luchtaanval gemeld in het noordwesten van het land. Daarbij kwamen twee mensen om het leven.

In een week tijd heeft B-FAST, het Belgische interventieteam voor noodhulp in het buitenland, meer dan 1.000 patiënten verzorgd in zijn veldhospitaal in Turkije. Dat zegt de FOD Buitenlandse Zaken vrijdag.

Het veldhospitaal in Kirikhan, in het zuiden van Turkije, is sinds eind vorige week operationeel. De zowat tachtig Belgische hulpverleners ontvingen vorige vrijdag de eerste patiënten. Een week later staat de teller boven de 1.000.

De missie van B-FAST wordt om de veertien dagen geëvalueerd "in functie van de noden ter plaatse". De beslissing om ze alvast de komende twee weken te verlengen, is al genomen. Dit weekend worden alle medische hulpverleners en enkele coördinatoren er afgelost.

Het Belgische veldhospitaal ligt naast het ziekenhuis van Kirikhan, dat maar voor een deel operationeel is en dus patiënten kan doorverwijzen. Er is alleen toegang nodig tot diesel en water, dat de Belgen er zelf kunnen zuiveren. Het is voorzien van verscheidene afdelingen: triage, spoed, algemene heelkunde, verloskunde, pediatrie en radiologie. Er is ook plek om twintig patiënten te hospitaliseren, een operatiekwartier, een laboratorium en een sterilisatieruimte, net als voorzieningen voor de hulpverleners.

De grote Vlaamse mediagroepen VRT, DPG Media, Play Media en Mediahuis bundelen de krachten om het Consortium 12-12 te steunen in de hulp aan Syrië en Turkije na de verwoestende aardbevingen. Dat melden ze woensdag.

Hun radiozenders zamelen op maandag 6 maart geld in met de thema-uitzending ‘People help the people’. Radio 1, Radio2, Radio2 BeneBene, Klara, Studio Brussel en MNM (VRT), Qmusic, Joe en Willy (DPG Media), NRJ (Play Media), Nostalgie en Nostalgie+ (Mediahuis) draaien op 6 maart, een maand na de eerste aardbeving, op verzoek.

De zenders maken elk hun eigen uitzendingen en luisteraars kunnen kiezen welke muziek ze horen, op voorwaarde dat ze het Consortium 12-12 steunen.

Meer dan twintig Vlaamse artiesten nemen bovendien een campagnelied op. Het gaat om een eigen versie van ‘People Help the People’ van Birdy, die op vrijdag 3 maart om 07.45 uur gelanceerd wordt in de ochtendshows van de radiozenders. Het nummer van Birdy werd op woensdag 15 februari om 08.45 uur al op zestig Europese radiostations gespeeld als ode aan de slachtoffers.

Het Consortium 12-12, een samenwerking van Caritas International, Dokters van de Wereld, Handicap International, Oxfam Solidariteit, Rode Kruis, Plan International België en UNICEF België, lanceerde op 12 februari een inzamelactie voor de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië.

Tientallen advocaten hebben na de dodelijke aardbevingen in Turkije een klacht ingediend tegen de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en tegen een rist hoge functionarissen. Naast het staatshoofd worden ook ministers, gouverneurs en bouwbedrijven beschuldigd van onder meer dood door nalatigheid en ambtsmisbruik.

De klacht is tot nu toe door 61 juristen ondertekend, zo meldt advocaat Pinar Akbina Karaman dinsdag aan het Duitse nieuwsagentschap DPA. "Als juristen van deze staat kunnen we onze ogen niet sluiten voor dergelijk onrecht."

De hoge dodentol van de aardbevingen heeft in Turkije tot felle discussies geleid. De oppositie verwijt de regering onder meer dat er niet genoeg is geïnvesteerd in voorzorgsmaatregelen en in de aardbevingsbestendigheid van de gebouwen. De overheid zou ook in haar reactie op de crisis zijn tekortgeschoten.

De Turkse regering verwerpt de beschuldigingen. Ankara countert de kritiek door te wijzen op de enorme omvang van de ramp.

De nieuwe zware aardbeving in het zuidoosten van Turkije komt hard aan bij de inwoners in het getroffen gebied. "Mensen waren al in shock van de eerste aardbevingen en daar komt dit nog eens bovenop", zegt een woordvoerster van het Nederlandse Rode Kruis aan de hand van informatie van hulpverleners ter plekke. "Mensen zijn weer terug bij af. Ze begonnen net beetje bij beetje hun leven weer op te bouwen."

Het gebied in Turkije met de grens van Syrië werd twee weken geleden ook getroffen door twee zware aardbevingen, met tienduizenden doden tot gevolg. "Het is nu belangrijk alert te blijven, want na aardbevingen komen weer naschokken", aldus de woordvoerster.

Veel mensen proberen volgens haar het gebied te ontvluchten. "Het is belangrijk dat ze goed onderdak krijgen en op een warme plek rustig kunnen nadenken over hoe nu verder."

Volgens de hulporganisatie is momenteel vooral behoefte aan voedsel, water, medische en psychosociale hulp. "Schoon drinkwater is heel belangrijk. We willen voorkomen dat er een ramp volgt op een ramp en er ziekten uitbreken."

In het veldhospitaal van B-FAST in Turkije zijn de nieuwe aardbevingen van maandagavond gevoeld, maar vielen gelukkig geen gewonden. Dat meldt Lode Schops van B-Fast. “Er is ook goed nieuws, want afgelopen nacht is een eerste baby’tje geboren in ons veldhospitaal”, vertelt hij.

“Eerst begon de aarde wat te trillen, daarna hevig te schudden. Heel wat mensen wisten niet wat er gebeurde, maar gelukkig is er in het kamp geen schade en is niemand gewond”, vertelt de logistiek medewerker van B-FAST over de nieuwe aardbevingen.

In het veldhospitaal in Kirikhan zijn zowat tachtig Belgische hulpverleners sinds vorige week aan de slag. Het veldhospitaal is uitgerust om dagelijks zeven zware operaties of vijftien kleinere ingrepen te doen.

De missie van B-FAST duurt in eerste instantie veertien dagen.

Helena Lauwers

In Turkije zijn bij de nieuwe aardbevingen van maandag al zeker zes doden gevallen. Er raakten ook 294 mensen gewond, van wie 18 er erg aan toe zijn, meldt de Turkse rampenbestrijdingsdienst Afad dinsdag. In Syrië zouden volgens activisten minstens vijf mensen het leven hebben gelaten en vielen er meer dan 500 gewonden.

Twee weken na de zware aardbevingen in Turkije en Syrië, waarbij tienduizenden mensen om het leven kwamen, werd het grensgebied tussen beide landen maandagavond opnieuw getroffen door aardbevingen met een kracht van minstens 6,4 en 5,8. Het epicentrum lag in de Turkse provincie Hatay, waar er op verschillende plaatsen black-outs waren.

Er hebben zich intussen sinds maandagavond al negentig naschokken voorgedaan, aldus Afad. De bevingen werden ook elders in Turkije en Noord-Syrië, en eveneens in Israël, Irak en Libanon gevoeld.