Kremlincriticus Navalny krijgt negen jaar strafkamp voor ‘fraude en minachting van de rechtbank’

Navalny zou volgens de rechtbank omgerekend ruim 4 miljoen euro hebben gestolen van zijn eigen anticorruptieorganisatie FBK, die inmiddels door de autoriteiten is verboden. De aanklacht was gebaseerd op omstreden verklaringen van vier mensen die geld zouden hebben gedoneerd aan FBK. Navalny werd ook schuldig bevonden aan ‘minachting van de rechtbank’ tijdens een eerder proces, omdat hij daar een oorlogsveteraan zou hebben beledigd. De openbaar aanklager had voor beide misdrijven samen 13 jaar geëist, de rechter hield het op 9 jaar.

Navalny ziet ook deze veroordeling als een prijs voor zijn openlijke kritiek op het Kremlin. Na afloop van de laatste hoorzitting, vorige week, werd hij op Instagram geciteerd: “Zelfs als je 113 jaar tegen me eist maak je mij niet bang, noch anderen zoals mij.” Ook dinsdag reageerde hij laconiek op de jarenlange celstraf. Hij citeerde uit de Amerikaanse tv-serie The Wire: “Je zit maar twee dagen. De dag dat je erin gaat en de dag dat je eruit komt.’ In zijn slotwoord kondigde hij aan dat hij ook in gevangenschap zijn strijd tegen corruptie en censuur zal voortzetten. ‘Woorden hebben macht, en Poetin is bang voor de waarheid”, aldus Navalny.

‘Navalny moet vrezen voor zijn leven’

In het extra beveiligde strafkamp zal Navalny geïsoleerd worden van de buitenwereld, en moet hij volgens zijn woordvoerder vrezen voor zijn leven. De Russische autoriteiten hebben al eerder geprobeerd hem te doden. Tijdens een bezoek aan de Siberische stad Tomsk werd Navalny in 2020 vergiftigd met novitsjok, een zenuwgif dat de Russische autoriteiten vaker hebben gebruikt om dissidenten uit de weg te ruimen. Navalny werd toen inderhaast naar een Duits ziekenhuis gebracht, waar hij herstelde.

Bij terugkeer uit Duitsland werd Navalny meteen gearresteerd. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 2,5 jaar omdat hij verzuimd had zich tijdens zijn ziekbed te melden bij de Russische autoriteiten. Hij was verplicht zich regelmatig te melden op grond van een eerdere voorwaardelijke veroordeling. Volgens Navalny was die veroordeling alleen maar bedoeld om hem monddood te maken.

Ook het huidige proces was volgens velen louter politiek. Amnesty International noemde het een ‘schijnvertoning’ en volgens de Duitse bondskanselier Olaf Scholz was het ‘onverenigbaar met de beginselen van de rechtsstaat’.