'Koud! Pijn! Ik heb afgezien, pa'

Poprad.

Van onze verslaggever

Vijfhonderd meter, niet langer, was er sprake van een strijd bij de beloften. Toen barstte het Wellens-festijn los. Net voor de top van de zware klim na de start, waar Nederlanders en Tsjechen het lopende peloton aanvoerden, rende een tenger mannetje fluks iedereen voorbij, wipte als enige op zijn fiets en maakte zich met krachtige lendenrukken los van het gewone volk. "Sven Nijs had het me ingefluisterd", zou hij achteraf zeggen. "Bart, als je daar als eerste doorkomt en kunt fietsen, heb je gewonnen spel." Maar het was ook het lastigste moment van heel de wedstrijd. Onmiddellijk kwam de gevreesde rugpijn opzetten. "Nee toch, dacht ik. Niet nù! Heel de wedstrijd heb ik afgezien, maar ik stierf nog liever dan eraan toe te geven."

Op de besneeuwde heuvelflanken, waar een snijdende poolwind de adem van renners en toeschouwers afsneed, steeg een gejuich op, gevolgd door kreten als: "Hop hop hop, ons Bartje zit op kop!". Honderden Belgen hadden de lange reis ondernomen om dit feestje mee te maken.

Stelselmatig vergrootte Wellens zijn voorsprong. Half koers reed hij een minuut voor de anderen uit en begon naarstig Britten en Spanjaarden te dubbelen. Ver achterop volgde de Fransman Gadret, nog verder zowaar Tom Vannoppen met de Duitser Weigold, die een pittig partijtje voor het brons leken uit te vechten.

"Zie hem loeren! Zie hem loeren waar de anderen blijven!", schreeuwde een dik ingeduffelde Vlaming, terwijl hij opgewonden op en neer danste. "Als hij geen pech heeft, kan het niet kapot." Achter sjaals, muts en truien bleek Lucien Wellens te steken, vader vàn.

Zijn stem sloeg over toen Vannoppen de Duitser afschudde: "Brons! Wat zeg ik? Zilver komt eraan! Hij pakt die Fransman, let op mijn woorden."

Zo'n vaart liep het echter niet. Gadret was te sterk, Weigold kwam nog even terug, moest weer lossen, maar toen dook de Amerikaan Johnson uit het niets op, zodat de strijd om het brons opeens een Belgo-Amerikaanse aangelegenheid werd.

Voor Bart Wellens maakte het niks uit. Gekweld door hevige pijn danste hij zoveel mogelijk recht op de pedalen en ging alleen voluit op de zwaarste strook bergop. "In de bochten reed ik zo voorzichtig dat gedubbelde renners me telkens weer voorbij reden", zei hij achteraf. "Twee ronden voor het einde begon ik er gerust in te worden. Maar pas in de laatste ronde, toen ik Davy Commeyne dubbelde, dacht ik: 'Ja, 't is binnen!'"

"Het is in de sakoche!", riep ook bondscoach Eric De Vlaeminck aan de aankomstlijn. Zegevierend bolde Wellens richting tribunes, sprong in de laatste meters van zijn fiets en wandelde over de streep, met maar liefst anderhalve minuut voorsprong. Een massa volk stortte zich op de nieuwe wereldkampioen, maar de snelste van allemaal was vader Lucien. Wenend van geluk vielen de twee elkaar in de armen. "Koud!", stamelde Bart. "En pijn! Ik heb afgezien, pa." Snikkend omhelsde hij daarop zijn verloofde.

"Uit de weg! Let op!" Opeens grote opschudding want twee renners kwamen naar de menigte gesprint. Tom Vannoppen won, Johnson vloekte omdat hij nipt naast een podiumplaats greep. Of niet? Ineens was er grote verwarring. "Je hebt brons!", riep men de stomverbaasde Amerikaan toe. Vannoppen grijnsde breed: "Ik ben tweede, ja. De Fransman Gadret stond met een kapotte fiets aan de kant."

Wat was er gebeurd? Een UCI-commissaris bracht duidelijkheid: "Wat een drama! De mecanicien van Gadret was al naar de aankomst gerend om zijn renner daar te feliciteren. Net in de laatste kilometer kreeg hij materiaalpech."

Terwijl de 'Merde's' in het Franse kamp niet te tellen waren, speelden zich achter de tribunes ontroerende taferelen af. Wiske, moeder van Bart, werd door enkele potige supporters doorheen het gewoel tot bij haar zoon geloodst. Tranen bevroren op haar wangen, maar het deerde niet. Nog mooier werd het toen vader en moeder Wellens in elkaars armen vielen en in een innige omhelzing bijna een volle minuut huilend van geluk de hele wereld rondom hen vergaten.

"Onze jongste zoon Geert verjaart vandaag", murmelde Wiske. "Bart had hem een regenboogtrui als geschenk beloofd." En dan, lachend door haar tranen: "Ik ben nu jong-volwassen, ma,' zegt Geert. 'Ik mag nu roken en drinken en drugs slikken en vrijen, haha." Voor alle duidelijkheid: de jongere broer van Bart, zegekoning bij de nieuwelingen, is zo mogelijk nog een grotere grapjas dan zijn oudere broer. Cérémonie protocollaire. Breed glimlachend, alle blokjes van zijn tandbeugel ontbloot, wuifde de nieuwe wereldkampioen naar de menigte, geflankeerd door zijn kamergenoot Tom Vannoppen. Bondscoach De Vlaeminck glunderde mee: "Drie jaar na elkaar goud en zilver: voor mij kan dit WK nu al niet meer stuk."

Ook Tim Johnson straalde. "Ik ben de eerste Amerikaan die een medaille haalt op een WK," zei de beer uit Middleton, Massachusettes, die tweevoudig nationaal kampioen is en dit jaar zes van de zeven wedstrijden die hij betwistte won. "Ik kende Bart alleen van televisie, dit was de eerste keer dat ik tegen hem racete. Ik verzeker u: het is geen gewone. Hoe geraakt hij in godsnaam fietsend die helling op?"

Repliek van Wellens: "Ik vind fietsen minder lastig dan lopen. En het gaat ook sneller."

Dat belooft dan voor het WK volgend jaar in Sint-Michielsgestel. Wellens kondigde immers aan dat hij toch geen beroepsrenner wordt. "Ik wil een jaar in die regenboogtrui fietsen. Ik voel me trouwens nog niet rijp om nu al een stevig wegprogramma af te werken, zoals Mapei eiste. Ik wil rustig groeien en mijn wereldtitel volgend jaar verdedigen. Als de pers me toch met Sven Nijs wil blijven vergelijken, zal ik hen volgend jaar die kans geven, door net als hij voor de tweede keer wereldkampioen te worden. Mapei-ploegdokter Van Mol vindt dat overigens een goede beslissing. Financieel maakt het toch weinig uit. De relatie met die ploeg is zeker niet vertroebeld."

Nog één keer wil Wellens dit seizoen voluit gaan: in de Superprestige-veldrit van Harnes zal hij zijn tweede stek in de rangschikking verdedigen. Daarna krijgt de vervloekte rug - die wellicht overbelast is - zijn verdiende rust.

Minstens zo blij met de zilveren medaille was ondertussen Tom Vannoppen. "Ik wist dat het erin zat", zei hij. "Toen we hier arriveerden en ik het parkoers zag liggen, dacht ik: 'Wààw! Dit kan niet waar zijn, dit is een droom!' Alleen tegen Bart heb ik verklapt dat de tweede plaats voor mij zou zijn."

De 20-jarige belofte uit Oostham dacht tot zaterdag dat er een vloek rustte op het WK. Vorig jaar moest hij noodgedwongen forfait geven toen hij in de laatste groepstraining tegen een boom kwakte en zijn sleutelbeen brak. Het jaar voordien scheurde hij net voor de titelstrijd zijn gewrichtsbanden. Nog een jaar vroeger, op het WK van Montreuil, startte hij zo goed dat hij plotseling alleen aan de leiding reed. Daar schrok hij zodanig van dat hij viel en... zijn voet brak.

"Eigenlijk had ik gehoopt dat Bart prof zou geworden zijn", zuchtte hij. "Nu hij er toch nog een jaar bij doet kan ik het wel schudden voor volgend jaar. Dat ventje heeft me al veel geld gekost, weet je." Hij zei het met pretogen, Bart en Tom zijn immers vrienden: op de vooravond van dit WK zaten ze zelfs samen in bad om het haar van hun benen te scheren.

Later op de avond, in hotel Slovakia, werden de medailles uitgebreid gevierd: niet met flessen Veuve Cliquot-champagne zoals vorig jaar, maar met schuimwijn (Zolozené v roku, Hroznové, bijlange niet slecht). Op de tafels: Slovaakse snacks: sneetjes brood met ham en augurkjes. "Hij kwam, zag en overwon", speechte BWB-voorzitter De Backer. En hij parafraseerde Mister John met de woorden: "Potverdekke, it's great to be a Belgian."

Martin Heylen

Fenomeen Wellens overtr(o)eft alle beloften