Koningsnummer levert twee gouden medailles op
De 100 meter vrije slag bij de vrouwen stond bol van sensatie. Simone Manuel en Penny Oleksiak tikten in dezelfde tijd aan en kregen elk goud. De favorieten kraakten onder de druk.
In olympisch topzwemmen is niets gegarandeerd, tenzij Michael Phelps te water gaat. De finale van de 100 meter vrije slag bij de vrouwen, favoriet jachtterrein voor de Australische zussen Cate en Bronte Campbell en inzwemnummer voor 50-meterkandidaat Ranomi Kromowidjojo, voldeed aan die olympische wet.
De Campbells, wereldrecordhoudster en wereldkampioen, bleven met lege handen achter. Cate, zesde, liet de 26ste tijd uit haar loopbaan noteren (53.24). Kromowidjojo, al jaren op zoek naar haar oude toptijden, zwom haar beste tijd sinds de gewonnen finale van Londen 2012 en werd vijfde (53.08).
De gevestigde grootheden keken, toen de zwembrilletjes waren afgezet, met grote ogen naar het scorebord. Daar stonden twee nummers één, met twee namen die daar normaal niet prijken. Simone Manuel (20) en Penny Oleksiak (16) deelden het olympische goud, in een olympisch record: 52.70. Dat was 0,64 seconden langzamer dan het wereldrecord van begin juli van Cate Campbell. Dat record woog in Rio heel zwaar in de voorbeschouwingen. Het bleek op de keper beschouwd niets waard.
Natuurwonder Oleksiak
Manuel en Oleksiak zwommen zonder de druk van prestige. Oleksiak is een junior die het Canadese zwemmen uit het niets op de kaart zet. Ze zei geweten te hebben dat ze met een medaille op de 100 vrij de succesvolste Canadese sportvrouw uit de olympische geschiedenis kon worden. Maar val daar een kind van 16 niet mee lastig, was de onderliggende boodschap. Ze had er na het zilver van de 100 vlinder en twee estafettemedailles niet aan gedacht in de race der races.
Ze zwom vrijuit, keerde als zevende en duwde haar hoofd onder water bij de laatste meters. Campbell, in baan 4, lag toen nog ver voor op de Canadese, in baan 5.
Oleksiak is zo'n natuurwonder dat zich af en toe eens voortdoet in de sport. Vorig jaar was de Canadese nog niet bij de WK in Kazan. Het kan snel gaan in het zwemmen. Oleksiak, uit Toronto, was nog niet eens de jongste winnares aller tijden. Sandra Nielson was 16 jaar en 9 dagen toen ze in 1972 het voornaamste zwemnummer greep.
Geschiedenis werd ook geschreven door Simone Manuel. Nooit won een vrouw van Afro-Amerikaanse afkomst een olympisch zwemnummer. Manuel werd na haar zege vooral bevraagd over de raciale conflicten in haar land. Ze benoemde de brutaliteit van de Amerikaanse politie tegenover haar bevolking.
"Hoop op verandering", noemde ze haar zege. Zoals ze ook duidde dat ze het gewicht van de zwarte gemeenschap op haar schouders had gedragen. "Maar ik hoop dat er een dag komt dat er meer van ons zijn en het niet meer Simone de zwarte zwemster is."
