Koning Albert II, de brandblusser van België

"De koning is zeker niet te ziek of te zwak om zijn rol te vervullen", zegt een partijvoorzitter die hem gisteren bezocht in zijn buitenverblijf in Ciergnon. "Aan zijn gezondheid mankeert niks dat hem zou kunnen verhinderen zijn werk te doen. Van zijn neusoperatie valt niet veel te merken buiten een plakker op een strategische plaats. Hij heeft ook geen hartchirurgie ondergaan." Vorige week donderdag onderging Albert II een operatie aan een gezwel aan zijn neus, in Ciergnon bekomt hij van die ingreep.

Met zijn 77 jaar heeft de koning de pensioengerechtigde leeftijd al meerdere jaren overschreden. Toch port niemand hem aan om te gaan rentenieren op zijn jacht of buitenhuizen in het zuiden van Frankrijk of de Ardennen. "Of het een teken is van zijn zwakke gezondheid dat hij ons in Ciergnon ontving? Mocht ik daar verblijven, ik zou ook niet voor enkele afspraken terugkeren naar Brussel", lacht dezelfde voorzitter. "Misschien moest de rit ernaartoe wel louterend werken?"

Misschien willen de regeringsonderhandelaars ook gewoon dat de koning zich goed voelt en nog lang aanblijft. Misschien houden ze hun wensen wel voor werkelijkheid omdat ze de vader niet willen inruilen voor zijn zoon, de gedoodverfde troonopvolger Prins Filip. Die wordt al decennialang te licht bevonden om aan het hoofd te staan van een complex land als België. "De koning is in topvorm", zegt een andere voorzitter die naar Ciergnon tufte. "Hij maakte zelfs grapjes. Het is duidelijk dat hij de crisis beu is, maar hij heeft dat niet letterlijk gezegd. Hij heeft ons ook niet de mantel uitgeveegd."

Woede nog niet bekoeld

Hoewel hij de onderhandelaars goedgeluimd ontving, benadrukt zijn entourage dat hij nog steeds herstelt van een ingreep. "Na een operatie onder algemene verdoving heeft iedereen tijd nodig om te herstellen. Hij is ook geen jongeman van 30 meer. Maar als het moet, dan moet het. In 2007 ontving hij zelfs politici in het ziekenhuis, ook nu staat hij volledig ter beschikking. Hij zal te allen tijde zijn verantwoordelijkheid nemen."

De koning heeft al meermaals laten blijken dat deze oneindige crisis hem de keel uithangt: hij heeft het afgelopen jaar geen adellijke titels verleend, geen nieuwjaarsreceptie voor de gestelde lichamen gehouden én een vlammende speech op 21 juli - inclusief gebalde vuisten - op tv ingesproken. Zijn woede is, zo benadrukt zijn entourage, zeker niet bekoeld. "Zijn gemoedstoestand is sindsdien niet veranderd", luidt het. In het communiqué dat hij rondstuurde nadat de formateur zijn ontslag had aangeboden, gebruikte hij dan ook voor het eerst de beladen term "een mogelijke mislukking".

Speeltijd is gedaan

In de communautaire twisten kon hij ook makkelijker tussenkomen dan in deze ruzies tussen liberalen en socialisten, die rond de begroting en socio-economische hervormingen draaien. "Toen ging het over zijn corebusiness, over zijn strijd tegen het separatisme", duidt Christian Laporte, journalist bij La Libre Belgique en expert inzake het Belgische koningshuis. "Nu zal het moeilijker zijn omdat hij niet mag kiezen tussen links en rechts. Het verenigen van Vlamingen en Walen is dagelijkse kost voor hem, dit is veel delicater. Niet dat hij hier niks van kent, hij heeft 105 handelsmissies achter de rug én volgt de financiële markten op de voet." Wat de rol van de koning dezer dagen nog bemoeilijkt, is dat hij de politieke spelers niet meer echt kent. "Hij heeft de contacten niet meer die hij vroeger had", zegt Laporte.

Dat hij de liberalen pas vandaag ontvangt en dus even laat sudderen, is dan ook zeker geen toeval. Toen Alexander De Croo er de stekker uittrok tijdens de communautaire onderhandelingen van Jean-Luc Dehaene, kreeg hij een royale bolwassing, vandaag mag hij zich aan eenzelfde behandeling verwachten. "De koning zal De Croo en Michel zeker duidelijk maken dat de speeltijd afgelopen is", zegt Laporte, "'Ga nu op het veld en scoor', dàt zal hij hen voor de voeten werpen."