Komt Trump weg met nieuwe Rusland-onthulling of loopt zijn herverkiezing gevaar?

Trump vindt dat een nieuw Rusland-onderzoek bewijst dat zijn campagneteam nooit heeft samengespannen met Moskou. Critici vinden juist dat het onderzoek het tegenovergestelde aantoont.

Wat houdt de nieuwste onthulling in?

De Amerikaanse inlichtingencommissie van de Senaat heeft geconcludeerd dat de contacten tussen Trumps campagneteam en Rusland in 2016 “een ernstig contraspionagegevaar” vormden. Saillant detail is dat de onderzoekscommissie wordt geleid door Republikeinen, partijgenoten van Trump dus. Zij bevestigen niet alleen dat er in 2016 contact is geweest tussen Trumps campagneteam en het Kremlin, maar ook dat Trumps campagnemanager Paul Manafort contact had met een Russische spion.

Via Manafort had de Russische inlichtingendienst een opening om invloed uit te oefenen op de Trump-campagne. Dat is ook actief gebeurd, stellen de onderzoekers. Diverse Trump-medewerkers waren erg blij met de hulp van Rusland. Velen van hen hadden geen diplomatieke ervaring en waren een makkelijk doelwit. Volgens de onderzoekers zit de Russische president Poetin ook achter het verspreiden van gehackte e-mails van Democraten via Wikileaks om zo Trump aan een overwinning als president te helpen.

Dit onderzoek had Mueller toch al gedaan?

Het Senaatsonderzoek is het vijfde en waarschijnlijk het laatste grote onderzoek naar de Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. Het vorige onderzoek is uitgevoerd door speciaal aanklager Robert Mueller. Hij heeft onderzocht of er strafbare feiten zijn gepleegd. Hij vond geen bewijs voor criminele samenzwering, wel zijn een paar mensen veroordeeld voor liegen tegen de het Congres en de FBI.

Het Senaatsonderzoek is geen strafrechtelijk onderzoek, maar is bedoeld om aanbevelingen te geven om toekomstige inmenging te voorkomen. De onderzoeksresultaten bevestigen wel veel van de conclusies van Mueller.

Heeft Trump een strafbaar feit gepleegd?

Dat is voer voor juristen. Vijf Democraten in de Senaatscommissie vinden dat de samenwerking tussen Trumps campagnemedewerkers en Russische inlichtingendiensten wel degelijk valt onder de definitie van criminele samenzwering met een buitenlandse mogendheid. De Republikeinen willen niet verdergaan dan dat er sprake is geweest van inmenging en hulp door Russen. Trump wordt niet vervolgd.

Trump noemt zowel het Senaatsonderzoek als dat van Mueller een “hoax” en de “grootste politieke heksenjacht in de geschiedenis”. Woordvoerder van het Witte Huis Judd Deere zei dinsdag na het verschijnen van het Senaatsonderzoek dat dit “opnieuw bevestigt dat er absoluut geen samenzwering is tussen Trumps campagneteam en Rusland”. Trump retweette een alt-right nieuwsmedium dat tot dezelfde conclusie komt.

Gaat dit zijn verkiezingscampagne beschadigen?

Nee, nauwelijks. De aanhangers van Trump geloven dat de ‘samenzweringstheorie’ over de president en Rusland grote onzin is. Dit nieuwe onderzoek, waaraan 3,5 jaar is gewerkt, verandert daar niets aan. Het bewijst voor hen eerder de vasthoudendheid van de Democraten om leugens te verspreiden over Trump.

Politiek commentatoren van Fox News, waar veel van Trumps aanhangers naar kijken, schoven het rapport snel terzijde. In plaats daarvan wezen zij veelvuldig op de mogelijkheid dat er eindelijk eens iemand gestraft gaat worden voor deze leugens. Voormalig FBI-medewerker Kevin Clinesmith staat momenteel terecht voor het vervalsen van een e-mail tijdens een eerder onderzoek naar samenzwering tussen Trump en Rusland. Hij zal naar verwachting deze week gedeeltelijk schuld bekennen.

Tijdens de presidentiële debatten tussen Trump en Biden – het eerste vindt plaats op 29 september – zal de samenzwering met Rusland zeker ter sprake komen. Maar Biden is niet zo’n vlotte spreker en zal moeite hebben zijn beschuldiging in een oneliner te vatten. Het Rusland-onderzoek is een ingewikkeld verhaal. Het voordeel van Trump is dat hij alleen maar “hoax” hoeft te roepen en zijn aanhangers zijn tevreden.