Klinieken overweldigd, geen koortsremmer te vinden: omikron overspoelt Peking na einde zerocovidbeleid

Vorige week was één covidbesmetting voldoende om een ziekenhuis te sluiten, nu staan patiënten hoestend in de rij. Peking worstelt, na afschaffing van het zerocovidbeleid, met een grote omikrongolf. ‘Als er vanmiddag geen medicijnen komen weet ik het ook niet meer.’

Voor de witte containers van de koortskliniek van het Peking Kinderziekenhuis staat een grote drom ouders met zieke kinderen op de arm. Volgens de regels moeten covid- en niet-covidpatiënten gescheiden worden, maar hier staan ze allemaal dooreen: getest en niet getest, positief en negatief, hoestend en huilend. De ouders geven er niet om. Ze zijn slechts gefocust op één ding: hoe komen ze aan medicijnen?

Stad in stilstand

Het is een immens verschil met een week geleden, toen onder het zerocovidbeleid één enkel positief geval voldoende was om een heel ziekenhuis te sluiten. Nu is het zerocovidbeleid voorbij en zijn er zo veel besmettingen in Peking dat alle regels overboord zijn gegooid. Volgens een verpleegkundige maakt het niet uit. Zowat iedereen die hier komt is besmet met covid, zowel het personeel als de patiënten. Het ziekenhuis is zelfs gestopt met testen zegt ze, zonder haar naam te willen noemen. Medisch personeel mag namelijk niet met de pers praten.

Peking lijkt als eerste grote stad van China door een omikrongolf te zijn getroffen: er zijn zo veel besmettingen dat de stad zowat tot stilstand is gekomen. Tal van winkels en apotheken zijn gesloten wegens besmet personeel en er zijn amper nog koortsremmers of zelftesten te vinden. Online shoppen is moeilijk door een tekort aan bezorgers, en taxichauffeurs hebben zo weinig passagiers dat ze nu boodschappen leveren. De straten zijn zo goed als leeg.

De enige plaats waar het druk is, zijn de ziekenhuizen. China heeft geen systeem van huisartsen, zieken gaan er meteen naar een hospitaal. Volgens de autoriteiten ontvingen koortsklinieken in Peking afgelopen zondag 22.000 patiënten, zestien keer meer dan een week eerder. De ambulancedienst kreeg vrijdag 31.000 oproepen, zes keer meer dan normaal.

In dekens gewikkelde kinderen

Om een eind te maken aan de lange rijen voor de ziekenhuizen, is het aantal koortsklinieken in Peking maandag verdrievoudigd, naar 303. Dinsdag zijn de rijen inderdaad een stuk korter, maar het probleem lijkt vooral verplaatst: de medicijnen zijn op en veel medisch personeel is zelf ziek. Tal van ziekenhuizen in Peking vorderen positief geteste verplegers en gepensioneerde artsen om bij te springen.

In het gerenommeerde Peking Kinderziekenhuis, gelieerd aan een medische universiteit, is volgens een verpleegkundige zo’n 70 procent van het medisch personeel ziek. Verpleegkundigen met milde symptomen zijn gevraagd te blijven werken, of anders een vrije dag op te nemen. Alleen de dokters mogen thuisblijven. Op de afdeling heelkunde werken normaal meer dan tien artsen, maar nu slechts drie. De wachtzaal, met panda’s en tijgers op de muur, is leeg.

Alleen in de koortskliniek – tien witte containers buiten onder een tentzeil, bij een gevoelstemperatuur van min elf graden – is het druk. Ouders komen aangesneld met in dekens gewikkelde kinderen, en trekken een nummer. Er zijn zestien consultatieruimtes en ze stromen snel door: om 15.00 uur is nummer 502 aan de beurt, om 16.00 uur nummer 564, om 17.00 uur nummer 609. Maar behalve een bloedtest krijgen de meesten niets.

Medicijntekort

Veel ouders zijn op zoek naar koortsremmers, zoals ibuprofen en paracetamol, die in geen enkele apotheek meer te krijgen zijn. ‘Ik hoorde van andere ouders dat er medicijnen zijn aangekomen op de spoedafdeling, en heb gevraagd of ik daar wat van kon krijgen’, zegt de moeder van een 6-jarige, die sinds maandag 38,9 graden koorts heeft. Ze is die ochtend al in een ander kinderziekenhuis geweest, maar ook daar was de voorraad op. ‘Ik kan alleen maar wachten. Als er deze namiddag geen medicijnen komen, dan weet ik het ook niet meer.’

Een 41-jarige man, met achternaam You, heeft zijn vijf maanden oude zoontje in een jas gewikkeld. Het baby’tje heeft koorts, hoest en ademt niet goed, zegt hij. ‘We wilden eigenlijk naar een luchtwegspecialist, maar die zei dat we naar de koortskliniek moesten gaan. Als zij het niet kunnen oplossen, gaan we morgen terug naar de luchtwegafdeling. Dan nemen we nog een vrije dag.’

Een andere moeder zegt dat haar hele familie ziek is en vervallen medicijnen slikt. Haar baby van acht maanden krijgt straks een aerosolbehandeling. Een vader met een baby van 3,5 maanden met 39 graden koorts zegt nog maar enkele pillen te hebben. Tussen de ouders duikt ook een sjacheraar op, die zegt een grote voorraad koortsremmers te hebben, te koop tegen een meerprijs.

Platteland

De ouders in de koortskliniek zien er gespannen uit, maar niet paniekerig. Ze zijn gewend aan lange rijen in ziekenhuizen, en weten dat omikron meestal ongevaarlijk is. Volgens officiële cijfers zijn er sinds het loslaten van het zerocovidbeleid in heel China nauwelijks ernstig zieken bijgekomen, en zelfs nul overlijdens. Maar uit een gelekte ziekenhuisinstructie blijkt dat de voorwaarden om covid als doodsoorzaak aan te merken flink zijn aangescherpt .

Naast de impact van omikron is er ook die van uitgestelde zorg. De chemotherapie van duizenden kankerpatiënten is tijdelijk stopgezet in Peking, aldus een lid van een patiëntengroep in het Chinese tijdschrift Caixin. Het doet de vraag rijzen: als de hoofdstad al overweldigd wordt door omikron, hoe zal het de rest van het land dan vergaan? Vooral op het platteland is de gezondheidszorg ontoereikend.

Bovendien kopen inwoners van Peking nu ook medicijnen op in andere steden, die ze via koeriers laten versturen. Zelfs in Hongkong zijn tekorten gemeld. ‘Ze wonen in steden met goede medische voorzieningen, en nog willen ze het platteland van zijn medicijnen beroven’, klaagt een opiniemaker op sociale media. Een ander reageert: ‘Degenen die uitgescholden moeten worden, zijn de leiders die onvoldoende voorzieningen troffen voor ze heropenden.’