Zaterdag 10/06/2023

NieuwsHitte

Klim- en wandelroutes in Alpen steeds minder begaanbaar door recordwarmte

Wandelaars op de Feegletsjer nabij het Zwitserse skistation Saas-Fee.  Beeld AFP
Wandelaars op de Feegletsjer nabij het Zwitserse skistation Saas-Fee.Beeld AFP

Een aantal klassieke klim- en wandelroutes in de Alpen is door de aanhoudende warmte gesloten. Het gevaar op steenslag en afbrekende stukken gletsjer is te groot.

Hans Nijenhuis

“De omstandigheden veranderen snel en niet op een goede manier”, zo rapporteert de Franse Alpine Club over het Mont Blancmassief. In Chamonix raadt de Compagnie des Guides ten zeerste af om de normale Goûterroute op de Mont Blanc te volgen vanwege de steeds zwaardere steenslag, terwijl lokale gidsen een aantal populaire tochten gewoon niet meer aanbieden.

In Zwitserland gelden waarschuwingen voor een tiental bergtoppen, waaronder de Matterhorn, zegt Pierre Mathey, hoofd van de Zwitserse berggidsvereniging tegen persbureau AFP. “Meestal zien we dergelijke sluitingen in augustus, maar nu zijn ze eind juni begonnen en gingen ze door in juli.”

Wandelaars op de Persgletsjer nabij de Zwitserse bergsportplaats Pontresina.  Beeld REUTERS
Wandelaars op de Persgletsjer nabij de Zwitserse bergsportplaats Pontresina.Beeld REUTERS

Record

Het seizoen voor geoefende, maar niet uitzonderlijke bergbeklimmers loopt van eind juni tot begin september. Het is nu echter al wekenlang extreem warm weer in de Alpen, waarbij de temperaturen in de bergen nagenoeg niet onder nul komen. Vorige week lag de nulgradengrens op maar liefst 5184 meter, een record. Normaal loopt die grens in de Alpen op zo’n 3000 meter, daarboven ligt ‘eeuwige sneeuw’.

Lees ook

Interview ‘Tegen 2050 wordt het zo goed als onmogelijk om zomertoerisme in Noord-Afrika te organiseren’

Analyse Doemscenario’s van klimaatverandering zijn ‘gevaarlijk onderbestudeerd’, waarschuwen wetenschappers

Door de warmere temperaturen smelten gletsjers sneller en krijgen alpinisten op routes die normaal gesproken in de zomer veilig zijn, te maken met vallende stenen die vrijkomen uit het ijs of door smeltende permafrost. Vorige maand brak een heel stuk van een gletsjer af op de Marmolada in Italië, waar de populaire wandelroute Alta Via 2 onderlangs loopt. Elf klimmers kwamen om.

“Het is ernstig. Weer een signaal dat we met z’n allen niet goed bezig zijn”, zegt klimmer en expeditieleider Katja Staartjes. Zij is de eerste Nederlandse vrouw die de Mount Everest beklom. “Dit nieuws toont ook aan dat we weliswaar als mensen graag de controle houden, maar dat we ons echt zullen moeten aanpassen aan de natuur.”

Staartjes ziet zeker gevolgen van klimaatverandering voor de bergsport. “De risico’s op bepaalde routes nemen toe. En het seizoen zal verschuiven. Vroeger kon je in september prima tochten maken, straks wordt dat gewoon te riskant.” Zij ziet het ook in de Himalaya. De Khumbu-ijsval, een gletsjer bij de Mount Everest, schuift per dag zo’n 1,5 meter naar beneden. “Elke dag raken er ook brokken ijs los. Het enige is: je weet niet op welk moment.”

Speciale dekens moeten het ijs van de Rhônegletsjer in de Alpen beschermen.  Beeld ANP / EPA
Speciale dekens moeten het ijs van de Rhônegletsjer in de Alpen beschermen.Beeld ANP / EPA

Voorbereiding

Veel routes zullen goed te doen blijven, verwacht Staartjes. “Zolang je niet op gletsjers loopt. Of onder of op steile hellingen met het risico op steenslag.” Dat is dus ook een gevolg, zegt zij: de voorbereiding wordt nog belangrijker. “Waar precies ga je lopen en hoe zijn daar de condities? Dat moet je echt goed uitzoeken voordat je een tocht plant.”

De Britse berggids Jon Bracey werkt sinds 2006 vanuit Chamonix en zegt dat zijn werk steeds lastiger wordt. “Het is een evenwichtsoefening om aan de verwachtingen van klanten te voldoen, zonder ze bloot te stellen aan al te veel risico’s”, vertelt hij aan de populaire klimsite UKClimbing. “We hebben temperaturen van +10 graden gehad nabij de top van de Mont Blanc. Zelfs de basisdingen zijn dan inherent veel gevaarlijker.’’

Jan Beutel, behalve gids ook hoogleraar aan de universiteit van Innsbruck, wil wel waarschuwen tegen ‘sensationele’ verhalen. “Gidsen ‘sluiten’ berg X, Y of Z niet. Ze beloven alleen om, midden in het hoogseizoen, geen geld te verdienen met onverantwoorde risico’s. De felicitaties aan al die professionals!” Er is altijd verandering en aanpassing geweest, voegt Beutel toe. “Alleen is de benodigde snelheid nu onbegrijpelijk.”

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234