Kim Jong-un vervangt militaire leiding vlak voor top met Trump

Kim Jong-un en Trump ontmoeten elkaar op 12 juni in Singapore om te spreken over de mogelijke afbouw van het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma, in ruil voor opheffing van de internationale economische sancties tegen het land. Trump meldde vrijdag dat de top doorgaat. Een week eerder zegde hij hem nog af.

De Noord-Koreaanse leider vervangt nu onverwacht drie conservatieve haviken in de legertop door jongere, flexibelere leiders. Defensiechef Pak Yong-sik wordt opgevolgd door tweede man No Kwang-chol. Twee andere hoge militairen, Ri Myong-su en Kim Jong-gak, moeten plaatsmaken voor hun secondanten Ri Yong-gil en Kim Su-gil. Die laatste benoeming meldde het Noord-Koreaanse persbureau eerder al.

Meer greep

De vernieuwing van de militaire top lijkt ingegeven door de wens van Kim en de communistische partij om meer greep te krijgen op het leger, op een moment dat het regime via onderhandelingen met de VS ruimte wil creëren om de economie te moderniseren en betere relaties met het buitenland aan te gaan.

Het kernwapenprogramma speelt volgens Noord-Korea-expert Michael Madden van Johns Hopkins University een secundaire rol bij dit alles. De vervanging van de top zou draaien om de wens om de samenwerking te verbeteren tussen leger en partij en het leger vaker te kunnen inzetten bij infrastructurele projecten.

Volgens Ken Gause van het Amerikaanse onderzoeksinstituut CNA is de nieuwe top geknipt om de onderhandelingen met de VS te voeren en het nucleaire programma af te bouwen. "Ze zijn loyaal aan Kim en aan niemand anders." Tegelijk lijken ze flexibel genoeg om het nieuwe beleid uit te voeren.

Volgens Madden zijn de drie vooral gekozen vanwege hun relatief jonge leeftijd en ervaring met buitenlandse delegaties. "Ze worden naar voren geschoven omdat er veel buitenlandse contacten aankomen. Ze weten hoe ze die moeten aanpakken en niet dronken worden op feestjes. Ze weten zich te gedragen."

Kosten van top

De Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens (ICAN), winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede 2017, bood gisteren aan de kosten van de top voor Noord-Korea te betalen uit haar prijzengeld. De ICAN deed dat na berichten dat het armlastige Noord-Korea geen geld zou hebben voor de top.

Waarnemers wijzen er echter op dat Pyongyang erom bekendstaat dat het de rekening van grote internationale evenementen bij voorkeur aan andere landen laat (zo financierde Zuid-Korea een eerdere top met Kim Jong-un en de deelname van Noord-Korea aan de Winterspelen van Pyeongchang in april).

De ICAN wil niettemin graag betalen voor de accommodatiekosten, liet woordvoerder Akira Kawasaki weten. "Dit is een historische top, een kans bij te dragen aan een kernwapenvrije wereld die zich eenmaal per generatie voordoet."

Kim Jong-un zal volgens The Washington Post verblijven in The Fullerton, een vijfsterrenhotel waar zijn staf al logeerde tijdens de voorbereidingen voor de top, en waar de presidentiële suite ruim 5.000 euro per nacht kost. Ook Kims onderhandelaars en beveiligers zouden er worden ondergebracht.

Bronnen in het Witte Huis melden dat ook de VS naar "discrete opties" zoeken om mee te betalen aan de Noord-Koreaanse kosten, mogelijk via gastland Singapore, dat zelf eerder al aanbood een deel van de kosten te willen dragen. Waar de zwaarbeveiligde top zelf plaatsvindt, is nog onduidelijk. Zowel het luxehotel Shangri-La als het resorteilandje Sentosa worden genoemd.

Andere ontmoetingen

De tot voor kort geïsoleerde Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un kan naast de top met Trump op 12 juni meer internationale contacten ontmoeten. De Russische president Vladimir Poetin nodigde hem maandag uit om in september naar het Economisch Forum van het Verre Oosten te komen, in de Russische havenstad Vladivostok. En de Syrische president Bashar al-Assad liet afgelopen weekend weten dat hij van plan is bij Kim op bezoek te komen in Pyongyang.