Justitiepaleis wordt versterkte burcht voor proces-Abdeslam

Met kompaan Sofien Ayari (24) moet Abdeslam zich vandaag verantwoorden voor de schietpartij met agenten in Vorst, vlak voor zijn arrestatie en de aanslagen in ons land. Wie dus aan het Brusselse justitiepaleis zijn auto kwijt wil, zal voor een gesloten hek staan, want de parking aan het Poelaertplein is uit veiligheidsoverwegingen afgesloten.

Het is slechts een van de vele bijkomende maatregelen voor het proces tegen Abdeslam en Ayari. Liefst 200 extra agenten zijn opgetrommeld voor de bewaking van het justitiepaleis, betonblokken werpen barricades op en een helikopter houdt van bovenaf een oogje in het zeil. In de omliggende straten patrouilleren militairen en politieteams. Wie in de rechtszaal wil geraken waar Abdeslam en Ayari verschijnen, moet twee keer langs een metaaldetector. Tijdens de inleidende zitting in december, waar Abdeslam niet aanwezig was, leidde die dubbele controle tot wachtrijen van 45 minuten.

Vandaag leent het Franse gerecht Abdeslam wel uit voor het eerste proces ooit met betrokkenen van de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs, al blijft het koffiedik kijken of hij over die gebeurtenissen of de aanslagen in ons land iets zal vertellen tijdens zijn langverwachte verhoor. ’s Ochtends wordt Abdeslam overgebracht vanuit de gevangenis in Vendin-le-Vieil, ’s avonds keert hij op uitdrukkelijk verzoek van de Fransen naar die gevangenis op zo’n 150 kilometer van Brussel terug.

Hoe hij elke dag die verplaatsing heen en terug zal maken, wordt geheimgehouden. Naast de ordediensten wordt er ook een legertje pers verwacht. Liefst 350 journalisten vroegen een accreditatie aan om het proces bij te wonen. Te veel volk voor één rechtszaal, waardoor er een tweede perszaal gecreëerd wordt om de internationale media te huisvesten.

Schietpartij met politie

Abdeslam en Ayari worden deze week enkel vervolgd voor hun betrokkenheid bij een schietpartij met de politie in de Driesstraat in Vorst. De speurders kwamen bij dat huis terecht omdat een van de valse identiteiten van de broers El Bakraoui gebruikt werd om er stroom en gas aan te sluiten. Toen ze in maart 2016 het huis binnenvielen, had Lampiris het contract al weken geleden afgesloten en verwachtten ze geen weerstand.

Maar dat was buiten Mohamed Belkaid gerekend, die het vuur opende op de politiemensen. Abdeslam en Ayari kozen tijdens de schietpartij het hazenpad. Belkaid, die zich verschanst had, werd uitgeschakeld door een scherpschutter. Het ontsnapte duo kon drie dagen later ingerekend worden in Molenbeek. Welke straf zij riskeren voor hun aandeel is al weken onderwerp van discussie. “40 jaar”, aldus rechtbankvoorzitter Luc Hennart. Sven Mary, de advocaat van Abdeslam, meent dat zijn cliënt slechts 20 jaar riskeert. Voor zijn rol bij de aanslagen in Parijs – waarvoor hem levenslang boven het hoofd hangt – zal Abdeslam later berecht worden.

Anonimiteit (niet) verzekerd

Daarnaast zijn er in de aanloop van het proces enkele procedurele problemen opgedoken. Zo zullen 200 slachtoffers van de aanslagen van 22 maart zich met de vereniging V-Europe burgerlijke partij stellen. Dat is een mogelijke reden om uitstel te vragen door de advocaten van Abdeslam en Ayari.

Ook bij de agenten van de speciale eenheid die beschoten werden en zich burgerlijke partij stelden, rijst er een probleem. Zij willen absolute anonimiteit omdat ze wraakacties vrezen, maar die anonimiteit is wettelijk niet voorzien. Als hun namen dreigen bekend te geraken, zouden zij zich terugtrekken uit het proces. “Normaal kan alles uitgeklaard worden zodat een nieuw uitstel van dit vierdaagse proces vermeden kan worden”, klinkt het bij gerechtelijke bronnen.