#JusticeForSamuel: wie is Samuel Luiz, en waarom komen duizenden Spanjaarden op straat voor hem?

Met duizenden kwamen de Spanjaarden deze week de straat op. Woedend en gefrustreerd over de dood van de homoseksuele Samuel Luiz (24), die vermoedelijk vanwege zijn geaardheid werd doodgeslagen afgelopen weekend.

Wat is er gebeurd?

Het gaat om de 24-jarige Samuel Luiz. De jonge Spanjaard werkte als verpleegassistent in een woon-zorgcentrum. Vrijdagavond spreekt Luiz af met enkele vrienden om voor het eerst in lange tijd nog eens het nachtleven in te duiken. Want het mag weer. Onder hen is Lina - vriend, collega en nu ook getuige.

Lina gaat met Luiz naar buiten om te videobellen met een vriendin, zo vertelt ze bij de Spaanse krant El Mundo. Een koppel op straat denkt dat de twee vrienden hen aan het filmen zijn en de man stapt op Luiz af: “Stop met filmen of ik vermoord je, flikker.” Luiz krijgt volgens Linas getuigenis enkel de tijd om “Flikker van wat?” te repliceren, daarna valt de man aan. Een voorbijganger haalt hen uit elkaar en de aanvaller vertrekt. Lina laat Luiz op zijn vraag achter om zijn gsm te zoeken. Vijf minuten later staat de aanvaller er terug met versterking. Lina ziet vanuit de verte “een grote menigte” zich verder bewegen. Ze vermoedt dat Luiz ingesloten werd door ongeveer twaalf mannen die genadeloos insloegen op hem terwijl hij probeerde te vluchten. Tot zover het verhaal van Lina bij El Mundo, hetgeen nog niet door autoriteiten bevestigd is.

Al zeker een feit: Samuel Luiz overlijdt diezelfde nacht nog in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Zijn de daders gearresteerd?

Dinsdag arresteerde de Spaanse politie drie verdachten. José Miñones, afgevaardigde van de centrale regering in Galicië, spreekt in Spaanse media over drie twintigers. Het zou over twee mannen en een vrouw gaan. Donderdag volgde er nog een vierde arrestatie. Het gaat volgens een ingewijde om een vriend van de andere verdachten. Hij zou de mobiele telefoon van de verpleegkundige hebben gestolen.

De politie sluit niet uit dat er nog meer arrestaties zullen volgen en baseert het onderzoek op verklaringen van vijftien personen en videobeelden van smartphones en bewakingscamera’s in het gebied, aldus Miñones.

Was het een haatmisdrijf?

Het onderzoek naar de dood van Luiz is aan de gang en er is geen enkel motief uitgesloten, inclusief de mogelijkheid dat het om een homofoob misdrijf ging, aldus Miñones. “Een rechter zal beslissen of dit een haatmisdaad was,” vertelde hij in een interview woensdag.

Volgens een Spaanse lgbtq+-vereniging is het nochtans duidelijk. “We worden misbruikt en vermoord omdat we lgbtq+ zijn”, klinkt het op Twitter. “We zullen niet rusten.”

Hoe reageren de Spanjaarden?

In verschillende grote Spaanse steden, waaronder Madrid en Barcelona, zijn maandagavond duizenden mensen de straat opgegaan uit woede over de dood van Luiz. De demonstranten zwaaiden onder meer met regenboogvlaggen en eisten betere bescherming van lgbtq+-minderheden.

De politie kreeg kritiek omdat ze in de hoofdstad hardhandig optrad tegen de betogers. Regeringswoordvoerster Maria Jesus Montero zei bij persbureau Reuters dat het belangrijk was de afwijzing van de misdaad door de Spaanse samenleving te benadrukken, maar dat de politie gerechtvaardigd was in hun reactie om de orde te herstellen.

Reacties stroomden binnen uit verschillende hoeken. “De reactie op de golf van lgbtq+-fobische haat die een einde maakte aan het leven van Samuel Luiz in La Coruña is overweldigend”, schreef de linkse regeringspartij Podemos op Twitter.

De Spaanse premier, Pedro Sánchez, veroordeelde de moord en betuigde zijn medeleven aan de vrienden en familie van Luiz. “Ik heb er vertrouwen in dat het politieonderzoek snel degenen zal vinden die Samuel hebben vermoord en licht zal werpen op wat er is gebeurd”, twitterde hij maandag. “Het was een wrede en meedogenloze daad. We zullen geen stap terug doen als het gaat om rechten en vrijheden, en Spanje zal dit niet tolereren.”

Ook vanuit de sportwereld werd er gereageerd. Zo tweette FC Barcelona de moord te veroordelen, en Elena Fort - het hoofd van inclusie en diversiteit bij de voetbalclub - liep samen met enkele andere vertegenwoordigers mee in de manifestaties.

Gebeurt dit vaker in Spanje?

Volgens gegevens van het ministerie van Binnenlandse Zaken waren er in 2019 in Spanje 278 haatmisdrijven waarbij seksuele geaardheid of genderidentiteit een rol speelden, een stijging van 8,6 procent ten opzichte van een jaar eerder. Het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten waarschuwt dat slechts een fractie van de haatmisdrijven bij de politie wordt gemeld.

De gruwelijke feiten zaterdagnacht vonden plaats nog geen week na de jaarlijkse Pride in Spanje en amper een dag nadat de regering een wetsontwerp goedkeurde om de rechten van lgbtq+-mensen te beschermen en te versterken.

Spanje was in 2005 het derde land in de wereld dat het homohuwelijk legaliseerde, na Nederland en België. Uit een peiling kwam vorig jaar naar voren dat het overgrote deel van de Spanjaarden geen probleem heeft met homoseksualiteit.