juliette lewis

beproeft haar geluk als zangeres

'Ik beleef alles in uitvergrote vorm'

De piepjonge Juliette Lewis werd wereldberoemd als lolita in Cape Fear, speelde samen met haar ex Brad Pitt in Kalifornia, en vertolkte een moordlustige psychopate in het klassieke Natural Born Killers. Maar vandaag speelt ze de rol van haar leven als zangeres van Juliette and the Licks. 'Het is een bevrijding me niet meer achter een personage te moeten verstoppen.'

DOOR BART STEENHAUT / FOTO'S ALEX VANHEE

De Amerikaanse Juliette Lewis (33) betrekt momenteel een luxueuze vijfsterrenloft op het Londense Buckingham Gate, waar een appartementje algauw een half maandloon per overnachting kost en de service excellent is. Mocht de stiff upper lip die ons bedient durven, hij zou de koekjes die bij de frisdrank geserveerd worden eigenhandig in onze mond steken. Lewis verblijft hier omdat ze om de hoek de hoofdrol vertolkt in Fool for Love, haar eerste theaterrol sinds ze als kind van elf de show stal tijdens een schoolvoorstelling van Hans en Grietje. Ze heeft me uitgenodigd om over haar nieuwe cd Four on the Floor te praten, en dat schijnt ze tamelijk letterlijk te nemen. De week voor onze afspraak laat ze via haar platenfirma weten dat haar filmcarrière geen gespreksonderwerp mag zijn, en vragen over drugs of Brad Pitt gelijkstaan met de doodstraf. Mevrouw wenst ook niet uit te weiden over scientology, een organisatie waar ze net als haar ouders lid van is. Enkel het verzoek om het niet over haar wereldberoemde ex te hebben lijkt legitiem. Omdat die relatie al van twaalf jaar terug dateert en het niet netjes is oude wonden weer open te rijten.

Juliette Lewis - kleiner, en vooral luider dan je zou denken - is aardig, maar kan niet verbergen dat ze zoals elke echte Hollywoodster een abonnement heeft bij de psycholoog. Tijdens ons gesprek zet ze haar betoog druk gesticulerend kracht bij en blijkt ze niet vies van een beetje melodrama. "Ik heb altijd op mijn gevoelens geleefd", vertelt ze. "'t Is niet dat wat ik meemaak zoveel extremer is dan wat de man in de straat beleeft, maar ik voel het gewoon veel intenser aan. Als andere mensen blij zijn, ben ik al gauw euforisch, en als anderen een tegenslagje hebben, zit ik meteen in de put. Het is, kortom, niet gemakkelijk om mezelf te zijn. Ik beleef alles in uitvergrote vorm."

Als actrice verdien je je brood met het putten uit emoties. Als zangeres ook, maar het verschil is dat je daar louter jezelf vertegenwoordigt, en niet een personage dat je door een regisseur werd aangepraat. Vind je dat belangrijk?

"Absoluut. Het is een bevrijding om te kunnen zeggen wat er op je tong ligt, al vond ik het -zeker in het begin - ook best beangstigend. Als zangeres hoef ik niemand meer te imiteren. Ik kan 's middags op de tourbus een nummer schrijven en daar 's avonds op het podium al de confrontatie met het publiek mee aangaan. Als je een film draait, is het onmogelijk om zo direct te werken. Op te beginnen ben je daar maar één stukje in een gigantische puzzel, fungeer je als een medium waarlangs de regisseur zijn visie naar de kijker overbrengt. Vaak duurt het meer dan een jaar voor die film dan uiteindelijk de bioscoop haalt. Het interesseert me niet meer om me voortdurend achter filmpersonages te verstoppen. (lacht) Ik wil mezelf zijn en keet schoppen."

Waar komt die behoefte vandaan?

(haalt de schouders op) "Geen idee. In het begin was ik doodsbang voor het podium, begon ik te hyperventileren en leek het alsof ik elk moment flauw kon vallen. Als artiest leef ik voortdurend in mijn eigen verbeelding, maar uiteindelijk wilde ik toch feedback hebben, en precies die drang naar respons heeft me ertoe gedwongen mijn grenzen te verleggen. Een schilder heeft dat toch ook? Die gooit geen verf op een doek om het eindresultaat louter voor zichzelf te houden. Die wil ermee naar buiten, wil weten hoe andere mensen erop zullen reageren."

Als schilder heb je op z'n minst de luxe om niet per definitie bij die confrontatie aanwezig te moeten zijn. Dat lijkt mij al bij al een comfortabele positie.

"Wat je daar zegt, vind ik heel belangrijk. Tien jaar geleden zou ik het nooit hebben aangedurfd om rechtstreeks de confrontatie met een grote massa aan te gaan. Dus in een perverse poging om die angst te overwinnen gooi ik me nu - ook letterlijk - in het publiek. Dat vind ik het spannendste moment van het hele optreden."

Ik heb je weleens bezig gezien als je daar boven de hoofden van het publiek hangt te crowdsurfen. Vind je het op zo'n moment niet irritant dat er altijd wel een paar zijn die van de gelegenheid gebruikmaken om je te betasten op plekken waar het eigenlijk niet hoort?

"Dat is waar. Kijk, het merendeel van de mensen blijft heel aardig en netjes. Die zien ook wel dat ik me laat meeslepen door de emotie van het moment en gewoon één wil worden met het publiek. (lacht) Dan gooien ze me over en weer alsof ik een strandbal ben. Echt fijn allemaal. Alleen: er zijn er altijd wel een paar die het gek vinden dat ik als meisje zomaar de zaal in spring en me als een prooi zien die ze binnen moeten halen. Dat zijn dan degenen die met opzet naar mijn borsten grijpen. Als het echt te gortig wordt, krijgen ze een mep. Daar heb ik geen probleem mee."

In het soort muziek dat jij maakt, heerst testosteron nog steeds boven oestrogeen. Stoor je je nooit aan het machismo in de rock?

"De hele wéreld wordt door mannen gedomineerd. Daar moeten we dus niet flauw over doen. In de filmindustrie ben ik ook nog maar weinig vrouwen tegengekomen die een sleutelpositie bekleden, hoor."

Goed, maar mannelijke muzikanten moeten zodra ze een beetje naam hebben de groupies van zich afschudden. Ik stel vast dat je daar als zangeres veel minder mee te maken krijgt.

"Dat is waar. Maar ik vraag me af wat voor een mens je moet zijn om dat soort aandacht aantrekkelijk te vinden. Blijkbaar is het voor veel mannen een manier om hun ego te bevredigen. Voel je niet persoonlijk aangesproken, maar de meeste mannen blijven kleine kinderen: ze kunnen niet alleen zijn en willen - pardon my French - alles neuken wat zich aanbiedt. Bij vrouwen ligt dat toch anders."

Vrouwen laten zich nooit leiden door hun lustgevoelens?

"Natuurlijk wel. Maar doorgaans willen ze toch iets waar meer diepgang in zit, iets wat ook op emotioneel vlak een verrijking kan zijn. Ik wil alleszins meer passie dan een wildvreemde me na een optreden zou kunnen geven. Dat is tijdverlies. Bovendien: kerels die mij zo op handen dragen, vind ik niet aantrekkelijk. Ik wil een relatie waarin ik mijn wederhelft als een evenwaardige partner kan zien. 't Is niet dat ik nooit blunders heb begaan om de eenzaamheid te verdrijven, maar dat soort seks is wat mij betreft een van de belachelijkste clichés in de rock. En clichés liggen me niet zo. Ik zie mezelf eerder als een non-comformiste."

Heb je de ambitie om met je muziekcarrière mettertijd je acteerwerk te overschaduwen?

"Neen. De twee liggen in elkaars verlengde. Muziek is gewoon een ander vlammetje van het creatieve vuur dat ik brandend wil houden. (lacht) Alleen slaan de gensters in de rock-'n-roll zéker twintig keer zo hoog uit. Ik ben heel trots op mijn filmcarrière. Het stoort me ook niet dat nogal wat mensen naar mijn optredens komen die me enkel van de bioscoop kennen. 't Maakt allemaal deel uit van wie ik ben."

Komt de ervaring die je in de filmwereld hebt opgedaan je van pas nu je muziek maakt?

"Natuurlijk. Ik ben bijvoorbeeld veel gedisciplineerder dan de meeste muzikanten. Dat zorgt ervoor dat ik op korte tijd bijzonder veel werk kan verzetten. Deze week doe ik elke dag drie uur interviews, repeteer ik nog eens zo lang met de groep, en werk ik 's avonds nog een theatervoorstelling af in West End waarbij ik moet wenen en schreeuwen. Dan slaap ik 's nachts een paar uur, en de ochtend nadien speelt datzelfde scenario zich opnieuw af."

Heb je er toen je je groep oprichtte bij stilgestaan dat zelfs de grootste rocksterren ter wereld een stuk minder verdienen dan acteurs?

"Nee, maar ik merk wel dat ik financieel flink wat heb moeten inleveren. Dat is geen ramp, want ik heb niet zo gek veel nodig om gelukkig te zijn. Ik koop veel schoenen, maar dat is alles."

Je bent een vrouw. Dan kan je nooit genoeg schoenen hebben.

"Precies! Zelfs toen ik wél nog veel geld verdiende, gaf ik nauwelijks wat uit. Ja, ik had een ruim huis en een comfortabel bed. Maar zelfs dat huis heb ik zopas weer verkocht, om te bewijzen dat ik het meen met mijn muziek. Ik huur nu al bijna een jaar een appartement in Londen omdat ik hier elke avond in het theater sta, en als die voorstelling over een paar weken is afgelopen, vertrek ik onmiddellijk op tournee. Ik kan dus best een poos zonder een vaste stek. Al hoop ik toch genoeg te verdienen met de muziek om me volgend jaar iets nieuws te kunnen kopen."

Waarom draai je eigenlijk nauwelijks nog films in Hollywood?

"Simpel: omdat ik een bloedhekel heb aan de industrie daar. Het feit of je er al dan niet in aanmerking komt om in een film te spelen, heeft niets met talent te maken. Meestal wordt die beslissing louter op zakelijke gronden genomen: voor welke acteur willen de mensen geld betalen om hem aan het werk te zien? Het commerciële filmcircuit zit in de greep van de adverteerders, en dat irriteert me verschrikkelijk. Ik ben nog maar een paar keer écht verliefd geworden op een script. Telkens waren dat rollen die me op het lijf leken geschreven, en toch gingen die aan mijn neus voorbij omdat ik het jaar voordien niet in een kaskraker had geacteerd."

Sorry hoor, maar je klinkt een beetje als een verbitterde oude vrouw nu.

(onverstoorbaar) "Zelfs regisseurs hebben hoe langer hoe minder te zeggen over hun eigen film. In de jaren zeventig werden ze nog op handen gedragen. Nu draait het vooral om zaken doen."

Mij stoort het vooral dat er vanuit Hollywood een soort schoonheidsideaal wordt uitgedragen waar geen enkel normaal mens aan tegemoet kan komen zonder zich een breuk te betalen aan cosmetische ingrepen.

"Dat is waar, al geloof ik niet dat je dat allemaal op het conto van Hollywood mag schrijven. De meeste films waarin ik heb meegespeeld, gaven alleszins een tamelijk realistisch beeld van de werkelijkheid. Modemagazines en adverteerders, dát zijn de echte schuldigen. Maar voor een deel klopt wat je zegt natuurlijk wel: veel actrices worden nog steeds geprofileerd als het prototype van de begeerlijke vrouw. Dat krijg je als je in een industrie terechtkomt die uitsluitend door maatpakken wordt geregeerd."

Je hebt nogal wat naaktscènes gedaan in je films. Ooit een stand-in gebruikt?

"Nee, dat is nooit nodig geweest. Met de naaktscènes heb ik sowieso nooit moeite gehad. De enige keren dat ik me heb laten vervangen, was in gevechtssequenties. Dat vond ik al bij al toch wat te riskant."

Op je achttiende heb je in Cape Fear gespeeld met Robert De Niro, Robert Mitchum én Gregory Peck, drie van de meest legendarische acteurs in de filmgeschiedenis. De regisseur - Martin Scorsese - was ook al een levende legende. Hoe vond je het om als piepjong meisje meteen langs de grote poort binnen te komen?

"Ik ben daar nu eigenlijk meer van onder de indruk dan toen. Destijds was ik veel te jong om te beseffen met wie ik voor de camera stond. Van De Niro had ik toen alleen nog maar GoodFellas gezien. Wist ik veel dat hij toen ook al Taxi Driver en Raging Bull had gemaakt. Ik ben blij dat ik toen zo onwetend was, anders zou ik veel te zenuwachtig zijn geweest om mijn werk goed te doen. Voor mij was De Niro gewoon een aardige man, een tegenspeler tegen wie ik mijn best moest doen. Het enige wat ik echt wilde, was niemand teleurstellen."

Dat gebeurde niet. Integendeel: je werd meteen voor een Oscar genomineerd.

"Kijk, dát was pas echt griezelig. Zeker omdat ik op die leeftijd de grootste moeite had met sociale contacten. Dat was trouwens meteen de schaduwzijde aan het succes van Cape Fear: ik had een heel teruggetrokken, introvert karakter, en plots stapte ik buiten en werden alle spots op mij gericht. Ik wist me volstrekt geen houding te geven. 't Is niet dat de mensen onvriendelijk waren, maar overal waar ik kwam, hoorde ik mijn naam fluisteren. Toen ben ik ingestort en aan de drugs geraakt, gewoon om aan de realiteit te ontsnappen."

Op je tweeëntwintigste ben je afgekickt. Wat deed je beseffen dat je het roer moest omgooien?

"Na verloop van tijd betrapte ik mezelf erop dat ik me met drugs ook miserabel voelde. Op de koop toe kwetste ik er mensen mee die me graag zagen, en daar ben ik niet trots op. Uiteindelijk heb ik me laten helpen. Ik heb een programma gevolgd waarin je naar de sauna kon gaan om al de toxische stoffen uit je lichaam te zweten. En ik heb er cursussen gevolgd om mijn zelfrespect terug te krijgen. Want dat is zowat het eerste wat verdwijnt als je verslaafd bent. Alleen: zodra bekend raakt dat je aan de drugs hebt gezeten, blijft dat verhaal je voor altijd achtervolgen. Ik heb al dertien jaar niks meer genomen, en ik ben blij dat die periode achter me ligt. Als ik mezelf nu over die periode hoor praten, lijkt het haast alsof het over iemand anders gaat. Toen wilde ik niets liever dan me verstoppen, vandaag draait mijn leven rond de confrontatie met de realiteit."

Je bent ook lid van scientology, wat nogal wat mensen met iets uitgesproken negatiefs associëren. In België wordt de beweging als een sekte beschouwd.

"Dat is volkomen belachelijk. Scientology heeft al duizenden mensen geholpen. Bovendien: ik ben zo onafhankelijk en vrijgevochten dat ik me niet zomaar laat hersenspoelen."

Er is nog één ding dat ik wil weten: je vader was acteur, en jij bent in zijn voetsporen getreden. Heb je je nooit - zoals zoveel kinderen - afgezet tegen je ouders?

"Natuurlijk wel. Dat is een fase waar iedereen door moet, denk ik. Mijn vader heeft me nooit aangespoord om te gaan acteren, maar hij steunde me wel in alles wat ik deed. Ik mocht dromen wat ik wilde, en hij zou me helpen om ze allemaal te realiseren. Ik bewonderde hem, en daarom was het evident om in zijn voetsporen te treden. En bovendien: als je zoals ik een kind was met een rijke verbeelding kon je eigenlijk allen maar actrice worden." n

info

Four on the Floor van Juliette and the Licks verschijnt op 2 oktober.