Jared (20) gaf zijn leven in Kaboel. Biden krijgt kritiek omdat hij op zijn horloge keek tijdens de ceremonie voor de marinier

Jared Schmitz was nog een baby toen Amerika twintig jaar geleden op 11 september werd aangevallen. De oorlog die erop volgde kostte hem dit jaar het leven.

Jared begreep nooit echt goed wat 9/11 betekende, zegt zijn vader Mark Schmitz. Hij had erover gehoord, maar hij kon niet weten hoe het die dag of de dagen erna was toen Amerika eensgezind rouwde en op wraak zinde. Hij was in september van 2001 6 maanden oud.

Voor zijn vader voelde het een beetje als 12 september 2001 toen Jareds lichaam thuiskwam. De mix van verdriet en vaderlandsliefde, de Amerikaanse vlag overal. Honderden mannen op motoren reden voor de rouwstoet uit en viaducten stonden vol mensen die Jared wilden groeten.

Jared Schmitz (20) uit de omgeving van St. Louis, Missouri, kwam eind augustus om bij de zelfmoordaanslag op het vliegveld van Kaboel. De taliban namen razendsnel de macht over nadat president Biden alle Amerikaanse troepen had teruggetrokken uit Afghanistan. Jared maakte deel uit van een groep soldaten die haastig werd ingevlogen om bondgenoten te evacueren.

Hij was 20, te jong om thuis legaal een pint te bestellen, en op zijn allereerste overzeese uitzending. Jared hoorde bij de laatste Amerikaanse slachtoffers van de oorlog die begon om de daders van 9/11 te pakken. Ook twaalf collega’s en zeker 170 Afghaanse burgers kwamen op het vliegveld om het leven.

Hij had zo’n aanstekelijke lach, zeggen zijn vrienden en familie in de omgeving van St. Louis. Hij was zo’n lieve grote broer voor zijn jongste zusje van 10, dat vanwege een angststoornis extra begeleiding nodig heeft. “Gewoon een fantastische jongeman, ik ben trots dat ik zijn vader ben”, zegt Mark Schmitz.

Vastbesloten

Jared wilde direct na zijn examenjaar bij de mariniers. Hij was pas 17 toen hij zich aanmeldde, dus moesten zijn ouders toestemming geven. Zijn moeder probeerde het nog uit zijn hoofd te praten. Zijn vader was trots, maar vond het ook eng. Jared was vastbesloten en begon met religieuze toewijding te trainen. Hardlopen in de sneeuw, gewichtheffen als het 37 graden was. Zijn stiefoma Debbie Zumwalt bracht hem weleens naar de sportschool. Hij was eigenlijk nog een jongen, net van school. “Maar hij wilde bij de besten horen”, zag ze. Het biedt troost dat Jared hielp de toekomst van geëvacueerde Afghaanse kinderen veilig te stellen en omkwam toen hij deed wat hij zo graag wilde. “Hij leefde zijn droom.”

Marinier worden was echt iets voor hem, vindt zijn vader. Hij gaf om mensen en wilde altijd helpen. Bij het marinierskorps kon hij dat op grotere schaal doen – hij zou het hele land verdedigen. Voor Jared, zegt zijn vader, maakte het niet uit wie je was. “Als hij zag dat iemand neerslachtig was of een slechte dag had, werd het zijn missie om diegene aan het lachen te maken.” Hij zat op een school met veel drama-, dans- en muzieklessen. Zijn mariniers-vrienden deelden onlinefilmpjes van de gekke dansjes die hij in hun kamp soms deed.

Jared was anders dan andere mariniers, zegt Hannah Kessler (20), militair en een vriendin die hem leerde kennen in het restaurant waar hij in zijn tienerjaren als afruimer werkte. Zij was er destijds serveerster. “Mariniers denken dat ze elite zijn, ze kijken neer op andere takken van het leger. Maar hij niet. Hij was de liefste, oordeelde nooit over iets en wist me altijd aan het lachen te maken.”

Ze flirtten in het restaurant een beetje met elkaar – “tienergedoe”, zegt Hannah – en ze vernoemde haar nieuwe auto naar hem. Als ze samen in de auto zaten, luisterden ze naar hun favoriete rapper Moneybagg Yo en draaide hij de volumeknop altijd volledig open. In Afghanistan had hij nog berichtjes naar haar verstuurd. Enkele uren voor zijn dood kreeg ze een berichtje – dat er gewaarschuwd was voor een bom, en dat hij van haar hield. “Toen hij doodging, is iets in mij ook doodgegaan”, zegt Hannah.

Ze laat een video van haar favoriete herinnering aan Jared zien. Twee jaar geleden, toen hij net marinier was geworden en zich de koning te rijk voelde, stuitte hij bij warenhuis Target eens op een jongen die een Playstation 4 wilde maar dat niet kreeg van zijn vader. “Hij heeft het spontaan van zijn eigen geld gekocht, voor een jongen die hij helemaal niet kende.”

Meisjes

Zijn vader moet lachen als hij vertelt over alle meisjes die na Jareds dood opdoken. “Had hij een vriendin? Ongeveer zeventien, zou ik zeggen. Op de begrafenis en bij het condoleren kwam de een na de ander: ik ben die en die, ik was met Jared aan het daten. Sommigen had ik nooit eerder gezien.” Het zit hem weleens dwars dat ze niet vaker videobelden toen Jared trainde aan de andere kant van het land of uitgezonden was. “En nu kom ik er dus achter dat hij in zijn vrije tijd facetimede met al die meisjes, in plaats van met zijn vader.”

Jared werd onderkorporaal en in die functie afgelopen zomer naar een basis in Jordanië gestuurd, zijn eerste buitenlandse post. Eind augustus kwam een opdracht waar hij niet over mocht praten, maar zijn vader had het aan de telefoon toch uit hem gekregen: hij zou naar Kaboel gaan. “Ik herinnerde hem eraan dat dit het echte leven was”, vertelt Mark Schmitz. “Dit is geen Call of Duty, er is geen resetknop. Hij reageerde dan geïrriteerd. Dat weet ik, zei hij.” Zijn vader dacht nog dat het met zijn zoon wel goed zat wanneer hij hoorde over de bom bij de vliegveldpoort. Na een dienst van 96 uur, zonder veel slaap, water of eten, had Jared kort daarvoor eindelijk pauze gehad. Hij had geschreven dat hij te moe was om te praten en dat zijn volgende dienst niet bij de poort, maar op de landingsbaan zou zijn. Gelukkig maar, dacht Schmitz na de explosie – Jared was er niet dichtbij.

Nerveus

Zijn vader wist niet dat de plannen waren veranderd en dat Jared toch bij de poort had gestaan. Er kwam maar geen teken van leven. “Een vriend van me is marinier geweest en ik zei tegen hem: man, ik word echt nerveus. Ik heb nog steeds niets van Jared gehoord. En hij zei, dude, er is net een bom ontploft, die jongens hebben het druk. Hij laat van zich horen zodra hij kan.”

Vader Schmitz werd die nacht om half drie wakker van de deurbel. Twee silhouetten stonden aan de voordeur. “Ik liep de hal in, deed het licht buiten op de veranda aan en zag de medailles op hun jasjes glimmen. Mijn hart zonk. Ik herinner me dat ik vroeg hoe erg Jared gewond was. Ik weet dat ze niet aan huis komen om te vertellen dat iemand gewond is, dan zouden ze bellen. Ik probeerde te doen alsof het om letsel ging. Maar diep vanbinnen wist ik waarom ze daar stonden.”

Snikken

Het bezoek duurde een minuut of twintig – twee beleefde mariniers die nog weinig informatie hadden, zijn vrouw overstuur en hijzelf met een stalen gezicht. Er werd niet veel gepraat. “Maar zodra ze de deur uit waren lag ik op de grond te snikken.”

De dagen erna zijn wazig. Enkele dagen na het vernemen van zijn dood vlogen de ouders van Jared naar Dover, Delaware, om bij de aankomst van het vliegtuig met zijn kist te zijn. De president was erbij, en Mark Schmitz stond zich te ergeren. Joe Biden keek meermaals op zijn horloge tijdens de ceremonie – alsof hij iets belangrijkers te doen had. “Ik zei tegen mijn vrouw: als hij dat nog een keer doet roep ik hoe laat het is, zo hard als ik kan.” Hij besloot geen stampij te maken, maar vindt het nog altijd “het meest respectloze dat ik ooit heb gezien”. “Zeker omdat hijzelf de beslissingen heeft genomen die ervoor gezorgd hebben dat die jongens daar in kisten lagen.”

De familie Schmitz is woedend op de president die de terugtrekking van Amerikaanse troepen ogenschijnlijk onvoldoende voorbereid doorzette. Schmitz houdt president Biden verantwoordelijk voor de dood van zijn zoon. “Een student had nog beslissingen kunnen nemen met een beter resultaat. Het was een absoluut debacle, een totale blunder.” En wat hem nog bozer maakt: “Dat niemand in de regering of bij Defensie verantwoordelijkheid neemt.”

Eigenlijk wilde hij de president niet ontmoeten na de aankomstceremonie, maar hij bedacht zich dat Jared had gewild dat hij zijn verhaal zou doen. Jareds moeder liet de president de laatste foto zien die van hem is gemaakt. Dat is Jared, zei zijn vader tegen Biden. Vergeet zijn naam en die van de andere twaalf nooit, en leer alsjeblieft hun verhaal kennen. “Hij draaide zich om naar mij en blafte: ik ken hun verhalen”, beschrijft Schmitz. Hij had zin om de president in z’n gezicht te stompen, zegt hij. “Maar het was het niet waard om daarvoor naar de gevangenis te gaan.”

Brug

Biden wilde hem daarna nog eens bellen, maar Mark Schmitz heeft een medewerker van het Witte Huis laten weten dat hij daar geen zin in heeft. Hij nam wel op toen Bidens voorganger belde, Donald Trump. Schmitz laat een opname horen van een deel van het gesprek. Jared was een “echte winnaar”, zei Trump.

Mark Schmitz scrolt door de inbox op zijn telefoon, zoals in de dagen na Jareds dood. Om er zeker van te zijn dat hij het nog tegen zijn zoon had gezegd, in de laatste berichten. I love you. Jared had het ook nog geschreven aan zijn vader: ik hou van jullie allemaal.

De familie Schmitz hoopt de staat Missouri zover te krijgen dat de nieuwe brug in hun buurt naar Jared wordt genoemd. Het is de brug waar de schoolbus van zijn zusjes elke dag overheen rijdt. Ze missen hun broer. De jongste heeft woedeaanvallen en Elle van 12 stuurt nog berichtjes naar Jareds telefoon, heeft haar vader ontdekt. “Ik mis je”, schrijft ze. “Wanneer zie ik je?”

Jareds stiefbroer van 19 heeft mentale begeleiding gezocht. Vader Schmitz zou dat ook moeten doen, vindt zijn vrouw, maar hij vindt het zelf niet nodig. Hij zamelt liever geld in voor oorlogsveteranen die het moeilijk hebben, het is zijn nieuwe missie. “Ik ben nu kalm. Toen hij naar Jordanië ging was ik heel nerveus, maar ik ken de uitkomst nu. Er zijn geen verrassingen meer die zoveel pijn kunnen doen als wat al is gebeurd.”