Jambon: "We moeten ook in België rekening houden met aanslag"

Jambon heeft sinds vrijdagnacht vier uur geslapen. Dit weekend ging hij van opluchting zaterdagochtend - toen er nog geen Belgische connectie was - naar steeds grotere onrust. Met het uur werd immers duidelijker dat Brussel de mensen en de logistiek had geleverd voor de aanslagen in de Franse hoofdstad. Zondag pendelde Jambon heen en weer voor een gesprek met zijn Franse collega Bernard Cazeneuve.

Wat hebt u besproken met uw Franse collega?
"Eerst en vooral heb ik mijn gevoelens van medeleven uitgedrukt over het drama dat Frankrijk nu meemaakt. Daarna hebben we beslist wat we zullen bespreken met de andere ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie. Die ontmoeting komt er volgende vrijdag, op vraag van Frankrijk. Drie thema's staan op de agenda: de illegale wapenhandel, de Schengen-zone en het uitwisselen van gegevens tussen de vliegtuigmaatschappijen en de lidstaten. Daarover moeten we nu snel een akkoord vinden. Niet alle landen werken daar even goed aan mee, dat moet eindelijk veranderen."

Heeft u onder uw voeten gekregen van Cazeneuve?
"Waarom zou ik onder mijn voeten hebben gekregen?"

Omdat Frankrijk dit echt wel als 'une histoire Belge' beschouwt? Omdat het erop lijkt dat onze veiligheidsdiensten en politie best wel wat steken hebben laten vallen?
"Ik denk helemaal niet dat onze veiligheidsdiensten steken hebben laten vallen. Als ik het me goed herinner, kwam de dader van het Joodse museum in Brussel uit Frankrijk. Zo zit het niet in elkaar, hé. Die terroristen beschouwen heel Europa en de hele wereld als hun slagveld. De ene keer gaan ze van België naar Frankrijk, de andere keer van Frankrijk naar België. Of komen ze uit Syrië.

"Er is net een grote solidariteit om het gevecht tegen het terrorisme samen aan te gaan. Het heeft geen zin om nu de ene na de andere met de vinger te gaan wijzen. Dat is niet aan de orde."

Gaan de Fransen en Belgen deze aanslagen samen uitspitten?
"Ja, er zijn al verbindingsofficieren van Frankrijk in België, en omgekeerd. Die samenwerking verloopt perfect, de verstandhouding is optimaal."

Hoe konden twee broers, waarvan een teruggekeerde Syrië-strijder, aan jullie aandacht ontsnappen?
"Waaruit concluderen jullie dat?"

Zij hebben toch een auto kunnen huren en zijn naar Frankrijk gereden? Waarom zijn er toen geen rode lichten gaan branden?
"Ofwel ben je een vrij man, ofwel ben je veroordeeld. Als je veroordeeld bent, ben je een aantal rechten kwijt. Als je niet veroordeeld bent, mag je een auto huren en eender waar naartoe rijden. Er zijn inderdaad types die in onze databanken staan. Maar ook niet allemaal. Syrië-strijders die terugkeren, zijn ofwel onderhevig aan een gerechtelijk onderzoek, of zijn voorwaardelijk vrijgelaten of vrijgesproken. Zij hebben rechten; daar kan ik ook niet aan doen. Je kunt hen toch niet onder curatele plaatsen?

Toch wilt u de Syrië-strijders beter controleren. Hoe gaat u dat doen?
"Als ik dat nu al in de media ga verklappen, heeft het geen zin. Wees gerust, ik ga met een hele reeks maatregelen komen."

Hoe groot is de kans op een aanslag in België?
"We moeten nu continu rekening houden met een aanslag in België. Dat geldt trouwens ook voor de andere Europese landen. Angst is een slechte raadgever, maar we moeten nu echt op onze hoede zijn. Alle zeilen zijn bijgezet."

De veiligheidsdiensten zouden ook met de daver op het lijf zitten over wat ons nog allemaal te wachten staat.
"Wat zijn dat allemaal voor geruchten? Daar weet ik niets van."

Kennen daar genoeg mensen Arabisch?
"Ik ben niet verantwoordelijk voor de inlichtingendiensten, maar er zijn daar wel degelijk genoeg mensen die Arabisch kennen."

Is het onkunde of onwil wat er in Molenbeek gebeurt?
"In ieder geval is er daar decennialang zeer laks opgetreden tegen de radicalisering. De situatie in de wijken is er niet onder controle. We moeten Molenbeek opkuisen. Van inburgering heeft men onder het bewind van de PS ook totaal geen werk gemaakt. Daar komt nu pas mondjesmaat verandering in.

"We moeten nu voor Molenbeek een speciaal actieplan uitwerken in de regering. Uiteraard zal ik het ook voorleggen aan de lokale overheden, en zeker aan de burgemeester en de politiechef. De burgemeester, Françoise Schepmans (MR), heeft trouwens al verklaard dat ze onze hulp graag aanneemt."

Wordt het ook geen tijd om komaf te maken met de zes politiezones en negentien burgemeesters die naast elkaar werken in Brussel?
"Dat is al jarenlang een enorm pijnpunt. Het wordt tijd dat daar eindelijk iets aan gebeurt."

Heeft de PS een puinhoop achtergelaten in Molenbeek?
"Het heeft geen zin nog meer naar de schuldigen uit het verleden te wijzen. Daar koopt nu niemand iets voor. We moeten vooral de gigantische problemen daar zo snel mogelijk oplossen. Dat belangt ons allemaal aan."