Ja, we zijn vaccinatiekampioen, maar in Molenbeek wil het maar niet vlotten

Ons land is zowat de Europese vaccinatiekampioen. Maar in sommige gemeenten gaat vaccineren nog altijd moeizaam. In Sint-Jans-Molenbeek kost het zelfs bloed, zweet en tranen. ‘Of het alle inspanningen waard is? Ja, we hebben iedereen nodig.’

“C’est qui?” Een jongeman met baseballpet kijkt stomverbaasd wanneer hij een hele delegatie deftig geklede heren en dames voorbij zijn stoeltje ziet paraderen. Burgemeester Catherine Moureaux (PS) leidt er de regionale en federale ministers van Volksgezondheid rond en de bevoegde Eurocommissaris, Stella Kyriakides.

Die laatste is op bezoek op vraag van federaal minister Frank Vandenbroucke (Vooruit). Kyriakides wou graag van ons land horen hoe het vaccinatiekampioen werd. Ze kreeg tekst en uitleg. Maar Vandenbroucke vond dat ze ook de situatie in Molenbeek moest zien. “We doen het globaal heel goed in ons land”, zegt Vandenbroucke. “Maar we wilden haar ook tonen dat we op het terrein in bepaalde gemeenten op een punt gekomen zijn dat je wel bijzonder veel inspanningen moet doen om nog vooruitgang te boeken.”

En Molenbeek is dan een goed voorbeeld. Inspanningen te over, al een hele crisis lang. Er werden onder andere 1.400 gemeenschapswachten de straat op gestuurd om uitleg te geven, grote inspanningen gedaan in de scholen en Molenbeek was ook de eerste gemeente in ons land met een callcenter en onlineplatform waar mensen die wilden helpen in contact kwamen met mensen die hulp nodig hadden.

‘Alle risicofactoren aanwezig’

Maar de context in Molenbeek is moeilijk, zegt burgemeester Moureaux. “Ik wist al van bij het begin van deze crisis dat die hier hard zou toeslaan. Bij ons zijn alle risicofactoren aanwezig. Veel armoede en werkloosheid, dichtbevolkte buurten, kleine huisjes, veel mensen ook die in een fabriek werken en dus weinig mogelijkheid tot thuiswerk.”

Bij de start van de vaccinatiecampagne werd nog een tandje bijgestoken, goed wetende dat in een gemeente als Molenbeek een uitnodiging sturen en mensen een tijdslot laten bevestigen niet zou werken. Op de wekelijkse markten lopen sinds mei covid-ambassadeurs rond, locals die andere locals in hun eigen taal proberen te overtuigen. Inwoners die willen, kunnen zich ook meteen ter plaatse laten vaccineren. Vanuit het callcenter wordt iedereen die niet ingaat op de uitnodiging ook persoonlijk opgebeld.

De moeite?

Maar het verloopt erg moeizaam, moet ook de burgemeester toegeven. De marktactie heeft ondertussen 1.200 mensen overtuigd. En ook het persoonlijk opbellen leidt in de grote meerderheid van de gevallen niet tot een goed resultaat. “Ik krijg weleens de vraag of dat de moeite is? Of al die inspanningen wel nodig zijn?” zucht ze. “Ik vind van wel. We hebben ze allemaal nodig.”

Daar is ook Vandenbroucke van overtuigd. “De inspanningen zijn zeker legitiem. De mensen die we niet bereiken, zijn de sociaal zwakkeren. Je hebt een maatschappelijke verplichting om ook hen mee te krijgen. Daarnaast is er ook een fundamenteler argument: we kunnen het ons niet veroorloven om nog grote eilanden te hebben die niet gevaccineerd zijn. Een uitbraak hier zou rampzalig zijn.”

Het is burgemeester Moureauxs grootste nachtmerrie: dat er de komende weken en maanden opnieuw heel wat slachtoffers zullen vallen in haar gemeente. Want ze merkt dat er bij haar inwoners een groot gebrek aan vertrouwen gegroeid is, waardoor het almaar moeilijker wordt om mensen te overtuigen. “Het duurt allemaal zo lang, mensen zijn vermoeid en begrijpen niet altijd voldoende wat er aan de hand is. Sommige maatregelen waren ook verwarrend. Eerst waren mondmaskers niet nuttig, daarna heel nuttig en nu zijn ze onmisbaar. Een deel van de bevolking ziet dat als bevestiging dat er een soort groot complot is van beleidsmakers tegen de bevolking. Probeer daar maar tegenop te kunnen.”

Molenbeek blijft ondertussen de inspanningen opvoeren. Nu al is beslist om het vaccinatiecentrum langer open te houden dan oorspronkelijk gepland, zeker tot in oktober, in de hoop nog velen te kunnen overtuigen.