Iraanse oppositie: uitlevering terrorist Assadi was gepland eind augustus. ‘Ontvangstcomité stond klaar’

De Iraanse diplomaat Assadollah Assadi (50) werd begin 2021 in Antwerpen tot 20 jaar cel veroordeeld voor zijn aandeel in een poging tot bomaanslag tegen een massabijeenkomst van de NCRI in Villepinte bij Parijs in 2018. Assadi smokkelde op de luchthaven in Wenen eigenhandig een bom vanuit Iran Europa binnen in een diplomatieke koffer. Assadi tekende anders dan de andere verdachten geen beroep aan tegen zijn veroordeling. De man zit sinds 2018 opgesloten in de gevangenis van Beveren.

Op 20 juli keurde de Kamer een Belgisch-Iraans verdrag over uitwisseling van veroordeelde criminelen goed. Dat opende de deur naar een mogelijke ruil van Assadi met de in Iran gevangengehouden Belgische ngo-medewerker Olivier Vandecasteele of de Iraans-Zweedse VUB-gastprofessor Ahmadreza Djalali, die er tot de dood is veroordeeld.

‘Nationale held’

Leden van de nationale verzetsraad NCRI en ook de Frans-Colombiaanse politica Ingrid Betancourt - aanwezig en dus een mogelijk doelwit in Villepinte - spanden na de stemming in het federale parlement een kortgeding in. Een Brusselse rechtbank buigt zich daar op maandag 19 september over.

Het uitwisselingsverdrag werd fel bekritiseerd in een brief van 7 Amerikaanse congresleden en een petitie van 68 internationale professoren en (ex-)magistraten, onder wie oud-rechter bij het Internationaal Strafhof Chris Van den Wyngaert.

Volgens Aladdin Touran, lid van het foreign affairs committee van de NCRI, hebben deze acties een feestelijke verwelkoming van Assadi doorkruist. “Volgens onze bronnen daar was er een officiële ceremonie gepland op de luchthaven van Teheran”, zegt Touran aan De Morgen. “Die was al gepland voor eind augustus, ten laatste begin september. Het ontvangstcomité stond klaar. Het regime van grootayatollah Ali Khamenei wou Assadi tegenover de eigen bevolking laten eren als een nationale held. Het wou laten zien dat het Iraanse strijders in het buitenland nooit aan hun lot overlaat.”

Hetzelfde gebeurde volgens Touran in het verleden ook met de elders in de wereld als oorlogscriminelen beschouwde Mohammad Jafari Sahraroudi, Kazem Darabi, Ghafour Darjazi en Aniss Naghash. “Ze werden onthaald als helden en kregen hoge posten bij de overheid”, zegt hij. “Dat was en is ook het plan met Assadi. Zijn familie kreeg na zijn arrestatie een villa aangeboden in het noorden van Iran. Nu is er sprake van een woning in Teheran, waar Assadi op de dag van zijn terugkeer meteen aan een nieuw anoniem leven kan beginnen binnen de entourage van Khamenei, dat zich ontfermde over zijn zonen. Zij volgen nu les in de middelbare school Farhang die wordt geleid door een familielid van Khamenei en waar toekomstige kaders van het regime worden klaargestoomd.”

Dimitri de Béco, de advocaat van Assadi, laat weten niet op de hoogte te zijn van een Iraanse ceremonie.