NieuwsBagdad
Invloedrijke al-Sadr maant volgelingen in Bagdad aan tot kalmte
De kalmte lijkt teruggekeerd in de Iraakse hoofdstad Bagdad, nadat de invloedrijke sjiitische politicus Muqtada al-Sadr zijn volgelingen dinsdagmiddag opriep binnen een uur te stoppen met vechten. Dat deden ze onmiddellijk.
Op de Iraakse televisie was te zien hoe ze hun wapens pakten en afdropen. De regering hief het uitgaansverbod op. In de afgelopen vierentwintig uur zijn er in Irak zeker dertig doden gevallen bij harde confrontaties tussen diverse sjiitische milities.
Tijdens een haastig ingelaste persconferentie in zijn thuisbasis Najaf bood Sadr zijn verontschuldigingen aan voor het geweld. “Dit is geen revolutie meer, omdat het zijn vreedzame karakter heeft verloren”, zo verklaarde hij. “Mijn volgelingen moeten gedisciplineerd zijn. (…) Ik eis een volledige terugtrekking. Het vergieten van Iraaks bloed is verboden.”
In de doorgaans zwaarbewaakte Groene Zone – thuishaven voor regeringsgebouwen en westerse ambassades – werd maandagavond en dinsdagochtend hard gevochten. ‘Sadristen’ schoten met raketwerpers en automatische geweren op pro-Iraanse milities, waaronder Asa’ib Ahl al-Haq en de Volksmobilisatiegroepen (PMF) die enkele jaren geleden nog vooropgingen in de strijd tegen Islamitische Staat. Ook zouden er meerdere katyusha-raketten zijn afgevuurd.
Bloedige machtsstrijd
De directe aanleiding voor het geweld was een aankondiging van diezelfde Muqtada al-Sadr. Hij maakte maandag bekend te stoppen als politicus, een verklaring waar Irakezen weinig waarde aan hechten − hij zei zes à zeven keer eerder hetzelfde. Sadrs manoeuvre had een omgekeerd effect: nu de leider zich terugtrok, konden zijn volgelingen hun vijanden te lijf gaan zonder dat de beweging daar verantwoording over hoefde af te leggen.
Irak verkeert al tien maanden in een politieke impasse, na de parlementsverkiezingen van oktober vorig jaar. Die werden gewonnen door Sadrs politieke beweging, maar leverden geen coalitie op. In het sjiitische kamp − met bijna twee derde van de bevolking de grootste groep in Irak − woedt nu een bloedige machtsstrijd. Sadr profileert zich als nationalist, en zegt af te willen van alle buitenlandse inmenging, zowel uit de Verenigde Staten als buurland Iran. Zijn tegenstrevers onder leiding van oud-premier Nouri al-Maliki genieten juist de steun van Teheran.
Lees ook
‘Muqtada’ leidt, zijn mensen volgen: de man achter de bezetting van het Iraakse parlement
Om dezelfde reden hield het Iraakse leger zich bij de gevechten grotendeels afzijdig. “De regering staat machteloos”, zo verklaarde een anonieme hoge ambtenaar tegenover persbureau Associated Press. “Het leger is eveneens verdeeld in loyalisten van Iran en sadristen.” Op meerdere plekken in het land staken ‘sadristen’ Iraanse vlaggen en posters van Iraanse commandanten in brand.
Uit angst voor het overslaan van de onrust sloot Iran maandag de grenzen met Irak. Dat betekende een hard gelag voor de miljoenen Iraniërs die op het punt stonden de sjiitische heiligdommen in Irak te bezoeken tijdens de jaarlijkse pelgrimage naar Karbala die op de planning staat voor de tweede week van september.
