Internationaal Gerechtshof begint proces Servië-Kosovo

Op de eerste dag van de tien dagen durende hoorzittingen argumenteerde Servië, dat vertegenwoordigd werd door zes diplomaten en advocaten, dat de eenzijdige onafhankelijkheid van Kosovo “gevaarlijk en juridisch incorrect” is.Tegenover vijftien rechters zetten de vertegenwoordigers van Servië uiteen dat de Kosovaarse onafhankelijkheid strijdig is met het internationale recht. Volgens hen schendt de onafhankelijkheidsverklaring de territoriale integriteit van Servië. Ook schendt de onafhankelijkheidsverklaring de VN-resolutie 1244, die in 1999 een einde maakte aan de NAVO-campagne in Kosovo, waarmee de mensenrechtenschendingen door Servische militairen werden tegengegaan.VN-resolutie 1244 bepaalde dat Kosovo voorlopig bij Servië zou blijven, onder internationaal bestuur zou komen, en dat de uiteindelijke status van Kosovo in onderhandelingen zou worden bepaald. De onderhandelingen, onder leiding van de Fin Martti Ahtisaari, mislukten echter, waarna Kosovo de onafhankelijkheid uitriep. “Die onderhandelingen waren van begin af aan gedoemd te mislukken”, zei de Duitse Harvardprofessor Andreas Zimmermann, een van de advocaten voor Servië. Zimmermann waarschuwde voor precedentwerking als de schending van een VN-resolutie wordt toegestaan. “Het zou een gevaarlijk precedent zijn voor de internationale wereldorde als een regeling van de VN niets meer blijkt dan een eerste stap naar afscheuring”, zei hij.De Kosovaarse zijde stelde dat het mislukken van de onderhandelingen een pragmatischer omgang van het internationaal recht rechtvaardigde. Ze wezen ook op de mensenrechtenschendingen die Servische militairen in 1998 en 1999 pleegden. “Als je dit bekijkt, was de Kosovaarse onafhankelijkheidsverklaring niet verrassende”, zei Sean Murphy, een VS-professor uit het Kosovaarse team. Het Internationale Gerechtshof zal een niet-bindend juridisch advies geven. Toch wordt verwacht dat de uitspraak van grote invloed zal zijn, zowel voor de toekomst van Servië en Kosovo, als voor andere potentiële afvallige regio’s, zoals het Spaanse Baskenland. Kosovo is door 63 landen erkend, maar niet door de VN, en rekent op meer erkenningen als de uitspraak gunstig is. Servië hoopt dat een voor hen gunstige uitspraak de onderhandelingen over Kosovo’s status zal heropenen. Naar verwachting volgt de uitspraak pas over enkele maanden.