In het Gentse restaurant KAROOT bepaal je zelf de prijs van een dagschotel

Een warme maaltijd voor iedereen, het lijkt een droom. Maar dankzij KAROOT in de Brugse Poort kan iedereen op restaurant eten. ‘Ik wil mensen samenbrengen en ze laten inzien dat fatsoenlijk eten geen luxeproduct zou mogen zijn.’

Je hebt hier veel plekken waar mensen samenkomen, maar er zijn weinig plekken waar iedereen samenkomt.” Wiepke Boogaerts (29) maakt met één simpele, heldere zin de hele wijk bevattelijk. De Brugse Poort is een spetterende bruistablet van oude en nieuwe bewoners, van gegoede tweeverdieners – vaak met een geveltuintje – en gezinnen die leven in kansarmoede – vaak met een migratieachtergrond. Een ‘duale wijk’ zoals dat heet. Zelden borrelen de twee groepen eensgezind naar boven, als het gaat over samenleven.

Vanop het terras van KAROOT – een dikke week oud – krijg je die dualiteit voor je neus geserveerd in de vorm van een verkeers­ader die de wijk in twee snijdt, ­gevuld met luide brommertjes, elektrische bakfietsen en alle talen van de wereld. Je krijgt hier ook gegarandeerd een warme maaltijd. Nogal wiedes, denkt u wellicht, in een eethuis. Maar, zegt Boogaerts, een van de oprichters: “Echt iedereen die hier binnenstapt, kan een warme maaltijd krijgen.”

DIY-rekening

Ze geeft ons het roodgevouwen papier, een mapje met daarin het hart van haar zaak: de dagschotel en hoeveel je daarvoor betaalt. We zien een stippellijntje en een euroteken, zelf in te vullen in alle discretie en af te geven aan de bar zonder enige vorm van verantwoording. Er is ook een transparante lijst inbegrepen: vanaf 16 euro begint de solidariteit, 8 euro dekt de vaste kosten en 2 euro de ingrediënten. 0 euro? “Smakelijk eten en altijd welkom!”, leest het blad.

“Veel mensen in deze wijk hebben structureel geen toegang tot een ­gezonde maaltijd”, weet Boogaerts. Tijdens de eerste lockdown, toen ze zoals zovelen in de horeca werkloos werd, is ze gratis maaltijden gaan bereiden voor de lokale weggeefwinkel en heeft ze gezien wat er schuilgaat achter de foto’s van lege brooddozen op Gentse scholen. Gezinnen die ook thuis overleven op twee keer boterhammen per dag en ‘s avonds niets eten, zegt ze. “Er zijn wel sociale restaurants, maar ook daar blijft er een financiële drempel. Met vijf gaan eten kost nog steeds 15 euro. Dat lukt geen zeven keer per week.”

KAROOT probeert een steen te verleggen. Hier hoef je niet te bewijzen dat je recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming, kun je gezellig tafelen als een ander en zelfs je eigen eetgezelschap hoeft niet te weten hoeveel je uiteindelijk betaalt. Het is een vorm van gentrificatie die armoede niet wegduwt, maar net omarmt. “Ik wil die groepen mensen samenbrengen”, zegt Boogaerts. “En ze laten inzien dat fatsoenlijk eten geen luxeproduct zou mogen zijn.”

Ik moet bekennen dat ik vooraf wat sceptisch ben. KAROOT vinkt alle vakjes af. Een overwegend plantaardig aanbod? Check. Lokale en seizoensgebonden ingrediënten? Check. Herbruikbare servetten? Check. Een naam die zo uit een Dansaertvlamingen-meme zou kunnen komen? Check. Daar is niks mis mee, integendeel. Maar als ik de lege stoeltjes intuïtief inkleur, schilder ik een stilleven van hipsters en geitenwollensokken.

Meestal 16, soms 0 euro

“De meeste mensen betaalden vanavond 16 euro”, weet de ober ons te vertellen. “Een handvol mensen gaven ook 2 of 4 euro.” De voorbije dagen is zelfs af en toe een 0 de revue gepasseerd. Een deel van me wil weten wie die mensen zijn, probeert een bedrag toe te wijzen op basis van voorkomen, taal of tafelmanieren. Maar dat doet er dus niet toe.

Benoit, een buurtbewoner die net de prei-spinazie-lasagne heeft verorberd, zegt: “Ik vind het ontzettend gedurfd en mooi, maar ik vraag me af: wat als plots een grote groep plots maar 1 euro beslist te geven?” Via à-la-cartegerechten en een drankkaart – vast geprijsd – wordt natuurlijk getracht om wat zekerheid in te bouwen, maar ook Benoits zoon Ayman maakt de rekening: “Als je te weinig verdient, zal het snel gedaan zijn.”

Nyira, hun tafelgenote, heeft meer vertrouwen: “Ik geloof dat mensen van nature weinig misbruik maken als je ze zoveel vrijheid geeft.” De tijd zal het uitwijzen. Maar ik hoop dat Nyira gelijk krijgt.