NieuwsOnderwijs
‘In dit tempo duurt het nog meer dan 100 jaar’: uitrol ventilatiesystemen in scholen gaat traag
De uitrol van ventilatiesystemen in scholen komt moeizaam op gang. Van de 24 goedgekeurde projecten zijn er maar twee voltooid. Dat zegt Vooruit op basis van een parlementaire vraag. Volgens minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) geven die cijfers maar een deel van het verhaal weer.
Een goede ventilatie was tijdens de coronacrisis een van de belangrijkste maatregelen om besmettingen in scholen te voorkomen. Maar ook na het hoogtepunt van de pandemie blijft luchtkwaliteit een belangrijke onderwijsprioriteit. Een jaar geleden lanceerde minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) daarom het Ventilatiekader 2.0. Het plan voorzag onder meer in een bevraging van de scholen naar hun ventilatiebeleid, en moedigde scholen aan om CO2-meters te gebruiken om de luchtkwaliteit te meten.
Ook voorzag het plan subsidies voor scholen die een ventilatiesysteem wilden installeren. Uit cijfers die de minister op vraag van Vlaams Parlementslid Caroline Gennez (Vooruit) vrijgeeft, blijkt nu dat de uitrol van die systemen traag verloopt. Terwijl 98,8 procent van de scholen in de bevraging aangeeft CO2-metingen uit te voeren, zouden er in totaal maar 30 subsidieaanvragen voor ventilatiesystemen ingediend zijn. Daarvan werden er vorig jaar 24 goedgekeurd. Amper 2 van die projecten zijn sindsdien voltooid.
“Als je ziet hoe lang het thema ventilatie op de agenda staat, is dat echt heel weinig”, reageert Gennez. “Al in 2021 stemde het volledige Vlaams Parlement onze resolutie over betere binnenluchtkwaliteit en ventilatie-investeringen. Helaas heeft de minister er sindsdien niet veel mee gedaan. Intussen legt hij wel een kader over afstandsonderwijs op tafel, maar dat zou niet nodig zijn als kinderen gewoon naar school kunnen gaan. In dit tempo duurt het nog meer dan 100 jaar om alle scholen van gezonde binnenlucht te voorzien.” Gennez roept de Vlaamse regering op om ventilatie niet aan scholen over te laten, maar dringend zelf met een duidelijk beleid en voldoende investeringen te komen.
‘Geld naar buiten gooien’
Ook vanuit de scholen komt al langer kritiek op de ventilatienormen. Door de hoge energiefacturen deze winter is de zogenaamde natuurlijke ventilatie, ofwel voldoende ramen en deuren openzetten, “letterlijk geld naar buiten gooien” aldus een schooldirecteur. Tegelijk zorgen de inflatie en hoge energieprijzen er ook voor dat het spaargeld van scholen naar facturen in plaats van infrastructuurwerken moet vloeien. Via proefprojecten van professor fysica Bert Blocken (KU Leuven/TU Eindhoven), in samenwerking met viroloog Marc Van Ranst, konden 77 scholen wel al aanspraak maken op gratis luchtreinigers. Meer dan de helft daarvan zijn al geïnstalleerd. “Maar het blijft een absolute minderheid die zo’n systeem heeft”, aldus Blocken.
Volgens het kabinet van minister Weyts geven de cijfers die Gennez opvroeg maar een deel van het verhaal weer. “Mevrouw Gennez beperkt zich in haar vraag maar tot één aanvraagprocedure, die maar een klein deel van alle ventilatiewerken dekt”, aldus woordvoerder Michaël De Voldere. “Sinds de uitbraak van de coronacrisis in 2020 zijn er 677 infrastructuurdossiers goedgekeurd die minstens één onderdeel ventilatiewerken bevatten. Van die 677 dossiers, zijn er 495 in realisatie of volledig gerealiseerd.” Onder ‘ventilatiewerken’ vallen bijvoorbeeld ook verschillende soorten luchtfilters, of mobiele installaties die opgehangen kunnen worden zonder grondige infrastructuurwerken.
Ook viroloog Marc Van Ranst nuanceert: “Ventilatiesystemen in scholen zijn geen gemakkelijke projecten. Je moet ten eerste in klassen werken, waardoor je dat alleen tijdens de vakanties kunt doen. Bovendien zijn ventilatiespecialisten ook drukbezet. Ik probeer het positief en realistisch te zien: het is een verbetering op lange termijn en er gebeurt tenminste meer dan vroeger.”
