In de Action van Geraardsbergen is de vierdaagse werkweek een doorslaand succes: ‘Nooit meer terug naar vijf’

“Ik heb nu gewoon meer mentale rust.” Verkoopster Elsy (46), die druk in de weer is in het Action-filiaal in Geraardsbergen, vertelt opgewekt over de vierdaagse werkweek waarvoor ze onlangs koos. “Ik werk dus vier volle dagen per week in plaats van vijf, oftewel 28 uur per week.”

Hoewel Elsy nu vier maaltijdcheques per maand minder heeft, een verlies van zo’n 32 euro per maand, weegt dat volgens haar niet op tegen de voordelen in tijd en rust die ze nu krijgt. Nu ze per week een dag minder naar en van het werk moet pendelen, bespaart haar dat niet enkel transporttijd maar ook brandstof. “Ik heb nu meer tijd voor leuke dingen buiten het werk”, zegt ze. De balans tussen werk en privéleven verbeterde volgens haar ‘zienderogen’.

“Bovendien is de werkdruk hier in de winkel best hoog. Die extra vrije dag maakt mijn koppeke leeg. Ik kan nu vlotter eens echt me-time houden en echt ontspannen, zodat ik niet vijf dagen van de week met het werk bezig ben.” Door de vierdaagse werkweek heeft ze naar eigen zeggen ook geen gedoe meer met het regelen van een oppas en heeft ze meer kwaliteitstijd met haar kinderen en man.

Enkel voor verkopers

Dat gezondere evenwicht tussen werk en privéleven is een nagel waar de vakbonden al jaren op hameren. Het is dan ook mede dankzij de vakbond en de goede samenwerking met de Action-top dat de regeling er uiteindelijk is kunnen komen.

Kevin Kiggen, vakbondssecretaris bij ACV, merkte dat er op de werkvloer veel vraag was naar een dergelijk systeem. “Met de vakbond hebben we op een gegeven moment gesprekken gevoerd en bevragingen georganiseerd bij ons personeel over heel België”, zegt hij. “Uiteindelijk hebben we samen met de Action-top een cao uitgewerkt om de vierdaagse werkweek mogelijk te maken.”

De mogelijkheid om vier dagen te werken geldt voorlopig enkel voor verkopers die maximaal 28 uur per week werken, nog niet voor de leidinggevenden en filiaalleiders.

Kiggen is alvast voorzichtig tevreden over de ‘testfase’ bij Action, zoals hij het zelf noemt. “We gaan dit experiment natuurlijk evalueren. Maar behalve de vele voordelen voor het gezinsleven en het mentaal welzijn van het personeel zien we nu al dat de vierdagenweek ook een oplossing kan zijn voor kortere contracten en flexibele werktijden, zoals bij Action het geval is.”

In de toekomst kan het systeem uitgebreid worden naar andere werknemers, als de testfase goed verloopt. Het fijne aan deze werkregeling is volgens Kiggen dat mensen niet verplicht zijn erin te stappen. “Mensen die het willen uitproberen, kunnen dat doen voor een periode van zes maanden. Als het toch niets voor hen blijkt, kunnen ze weer naar hun oude uurrooster.”

Geen verplichting

Volgens arbeidseconoom Ive Marx, die het experiment met de vierdaagse werkweek toejuicht, zijn er ook enkele kanttekeningen. Voor hem is het cruciaal dat de vierdaagse werkweek iets is dat werknemers zelf kunnen aanvragen, niet iets wat werkgevers kunnen verplichten. “Op momenten dat er een arbeidskrapte is, staan werknemers echter in een vrij sterke positie.”

Bovendien is de situatie van het Action-personeel doenbaar: als je 28 uur verdeelt over vier dagen, zijn dat haalbare werkdagen van 7 uur. Waar werknemers 38 of 40 uur per week kloppen en die uren willen verdelen over vier in plaats van vijf dagen, worden dat werkdagen van 9,5 of 10 uur. Voor sommige jobs is dat wellicht doenbaar, maar voor fysiek zwaardere beroepen kan dat een stuk lastiger zijn.

Elsy ziet momenteel alleen maar voordelen. Zij merkt dat het aanbod van de vierdaagse werkweek ook meer sollicitanten naar Action trekt. “Veel mensen vinden het interessant om drie vrije dagen per week te hebben.” Ze durft nog meer te dromen. Ze verwacht – of hoopt – dat tegen de zomer 30 procent van de werknemers voor de vierdagenweek zal kiezen. “Sommigen wachten nog wat af, maar de mensen die er al instapten, zijn allemaal heel positief”, zegt Elsy. “Ik zou echt nooit meer terugkeren naar die eeuwigdurende vijfdagenweek.”