Iemand stal de gedenkplaat van Pieter en zijn vriendin Neri. Wie doet zoiets, en waarom?

‘Voor altijd in ons hart’, stond op de gedenkplaat aan een boom in Elen (Dilsen-Stokkem) waar Pieter en zijn vriendin Neri omkwamen. Nu kwam iemand die stelen. ‘Wij willen gewoon die plaat terug.’

Breed lachend en met hagelwitte tanden staat hij op de foto. Omringd door bloemen, tekeningen en zelfs pintjes, liggen hij en zijn vriendin naast elkaar op het kerkhof in Ellikom bij Oudsbergen. Een seconde heeft het iets vrolijks, de memorabilia op de twee graven. Maar dat gevoel slaat snel om. Hij was achttien. Zijn vriendin, Neri, amper zeventien. De wereld lag aan hun voeten, maar die toekomst werd in één klap weggerukt.

Het was twee april 2021. Ik geloof dat het mijn broer was, die me belde: “Pieterke is gestorven”. Slik. Aangeslagen legde ik de telefoon neer. Pieterke - Pieter - was mijn achterneefje, de zoon van mijn mama’s neef. Maar toen ik jong was, en we elkaar regelmatig op familiefeesten zagen, noemde ik hem steevast ‘mijn neefje’.

Pieter overleed vorig jaar samen met zijn vriendin in een auto-ongeval. Hij was ondertussen geen klein manneke meer, maar een flinke gast met een lief, en een goed sociaal en gevuld leven. De regiopagina’s van de kranten stonden bol van het plotse overlijden van het jonge koppel. Een foto van de boom waar hij en zijn vriendin tegenaan knalden, passeerde in alle media.

Emotionele waarde

Het is net die boom, op de Watering in Elen, die een jaar later opnieuw voor opschudding zorgt. Een gedenkteken dat nog maar enkele weken geleden aan diezelfde boom werd geplaatst voor het jonge koppel, blijkt verdwenen. ‘Voor altijd in ons hart’ stond er gegraveerd op de gedenkplaat. Een foto van het koppel werd in het ijzerwerk verwerkt. In Het Belang van Limburg stond het vorige week op de voorpagina: ‘Alsof we onze kinderen opnieuw verliezen.’

Het is lastig, als ik Luk Kathagen, de papa van Pieter, opbel. “Ze hebben het gedenkteken weggenomen”, zegt hij. “En zelfs de bloemen die ernaast lagen.”

Wie de regionale kranten doorneemt, merkt dat het schenden van grafstenen of gedenkplaatsen vaker voorkomt. In Zonnebeke werd laatst nog een bloemenkrans gestolen, een maand na het overlijden van een meneer Vermeulen. In Wevelgem werden bloempotten en gedenktekens kapotgeslagen, waarna het gemeentebestuur besloot om camera’s te plaatsen op het kerkhof. En in Rijkevorsel werden tal van metaaldiefstallen gesignaleerd op kerkhoven.

Aangetast

Familieleden lanceren opsporingsberichten via sociale media en kranten - de weggenomen of kapotte gedenktekens hebben uiteraard een bijzonder hoge emotionele waarde. Van nabestaanden stelen gaat echt een brug te ver. Wat bezielt mensen om zoiets te doen?

Rouwexpert Manu Keirse (76) zegt dat mensen die spullen vernielen of wegnemen van overledenen, vaak niet stil staan bij de consequenties daarvan voor de overlevenden. Keirse: “Ze staan enkel stil bij de consequenties voor zichzelf. Er kunnen allerlei motieven zijn om een gedenkplaat weg te nemen. Diefstal van waarde, bijvoorbeeld, rebellie ook. Sommige mensen vinden zulke rouwplekken langs de straat ook te confronterend. Zij zien liever geen gedenkteken langs een openbare weg.”

Luk en zijn vrouw Mireille herbeleven naar eigen zeggen opnieuw de pijn en het verdriet door de gebeurtenis. Luk: “Alle nabestaanden van de families moeten de ruimte en plaats hebben om te kunnen rouwen. Er wordt nu ingegrepen op iemands rouwproces. Voor ons was die gedenkplaat een brok emotie.” Keirse beaamt dat. “Een verlies overleven kán, als er veel warmte, waardering en respect is voor mensen. Die zaken worden aangetast als men een gedenkplaat of iets anders wegneemt van familieleden”, zegt hij.

Volgens de expert ervaren mensen die hun kinderen moeten begraven dat als een verschrikkelijk onrecht. Een tweede trauma, zoals een gedenkplaats schenden, verdubbelt volgens hem dat onrechtvaardigheidsgevoel. Keirse: “Een kind is zo aanwezig als het kind dat wordt gemist”. Opnieuw moet ik slikken. En denken aan de warme zomeravond dat Pieter door onze tuin holde. Zorgeloos, zoals hij op de foto stond van het gedenkteken. Het is maar één van mijn herinneringen.

Luk: “We willen gewoon die gedenkplaat terug. Een andere gedenkplaat zou niet hetzelfde zijn.”

Informatie over het verdwijnen van het gedenkteken op De Watering in Elen kan terecht bij de politie Maasland op 089/790.900.