Iedereen is automatisch orgaandonor, maar waarom moet u zich dan toch nog registreren?

Wat zijn de regels?

Iedereen die in België woont wordt verondersteld een potentiële donor te zijn, tenzij hij of zij tijdens zijn leven verzet hiertegen heeft aangetekend.

Wie geen andere keuze heeft laten registreren, wordt in de centrale database geregistreerd als iemand met een ‘veronderstelde toestemming’.

Iedereen heeft het recht om zich hiertegen te verzetten, maar ook om te bevestigen dat hij of zij donor wil zijn. Dat kan informeel, door familie of vrienden op de hoogte te brengen van de keuze, maar het kan ook geregistreerd worden in het nationaal register.

Hoe gaat het in de praktijk?

In principe is iedereen dus automatisch donor, tenzij er een andere keuze geregistreerd staat. In de praktijk gaat dat soms echter anders. Artsen bespreken dit vrijwel altijd eerst met de nabestaanden, maar die weten niet altijd of de overledene zijn organen wilde afstaan, waardoor er soms geweigerd wordt.

Waarom kiezen voor donatie?

Als orgaandonor kunt u vele levens redden. Het is vandaag mogelijk om het hart, de lever, de nieren, de longen, de pancreas, een deel van de dunne darm en de baarmoeder te transplanteren. Eén overledene kan zo tot acht mensenlevens redden.

Door na de dood ook ander lichaamsmateriaal af te staan, zoals huid, kraakbeen, pezen, botweefsel of hartkleppen, kan één overleden persoon bovendien het leven van 75 anderen sterk verbeteren.

Dankzij de medische vooruitgang is er steeds meer mogelijk, maar een tekort aan donororganen is spelbreker. Dat komt enerzijds omdat bruikbare organen schaars zijn: ze mogen niet aangetast zijn door infecties of kanker, en donors moeten overleden zijn in ‘medisch gecontroleerde omstandigheden’ zoals in een ziekenhuis. Maar anderzijds gaan bruikbare organen soms verloren omdat niet geweten is of de overledene zijn organen wou afstaan.

Daarom is het belangrijk dat u hierover praat met uw naasten of uw wens officieel registreert.

Hoe kunt u zichzelf registreren als orgaandonor?

De procedure is sinds kort sterk vereenvoudigd. Voordien kon u uw wens enkel registreren door naar de dienst burgerzaken van uw gemeente te gaan, maar sinds 2020 kunt u dit gemakkelijk zelf doen via een enkele muisklik.

Dat kan via de website klikvoororgaandonatie.be van de FOD Volksgezondheid. Als u geen internet of computer heeft, of niet zo digitaal onderlegd bent, kunt u ook aan uw huisarts vragen om het voor u te doen.

Welke keuzes kunt u maken?

Via het portaal kunt u uw keuzes bekendmaken over de donatie van organen en van ander menselijk lichaamsmateriaal. U kunt ook aangeven of dat materiaal gebruikt mag worden om getransplanteerd te worden bij een andere persoon, om nieuwe behandelingen of geneesmiddelen te produceren, of om het geneeskundig onderzoek vooruit te helpen.

Wat als ik mij nadien bedenk?

Indien u uw keuze geregistreerd heeft, kunt u nog op elk moment van gedachten veranderen en een nieuwe verklaring laten registreren. Als u een eerdere verklaring intrekt zonder een nieuwe keuze te maken, wordt u opnieuw beschouwd als iemand met ‘veronderstelde toestemming’.