AchtergrondArmenië
Honderdduizend Armeniërs al een maand afgesloten van de buitenwereld door Azerbeidzjaanse blokkade, spanning loopt op
Twee jaar na de oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan lopen de spanningen weer op tussen de twee aartsvijanden. Een Azerbeidzjaanse blokkade van Nagorno-Karabach, een betwiste enclave met een Armeense bevolking, leidt tot steeds meer woede in Armenië.
Azerbeidzjanen blokkeren al een maand de Lacin-corridor, de enige weg die de Armeense bevolking van Nagorno-Karabach verbindt met Armenië. De versperring duurt nu zo lang dat voedsel en medicijnen opraken in de regio.
De twee landen kwamen na de oorlog van 2020 overeen dat de weg zou worden opengehouden door een Russische vredesmacht. Dat was voor de Armeense inwoners van Nagorno-Karabach de garantie dat er altijd toevoer van levensmiddelen zou zijn. Maar de Russische vredestroepen maken om onduidelijke reden geen eind aan de blokkade van de Azerbeidzjanen. Die omschrijven zichzelf als ‘milieuactivisten’, maar handelen volgens analisten in opdracht van de Azerbeidzjaanse regering.
Lees ook
Deze conflicten dreigen in 2023 te ontstaan of te verergeren - soms vlakbij de Europese Unie
Wapenstilstand tussen Armenië en Azerbeidzjan is een opluchting voor gehavend Rusland
De Russische passiviteit leidt tot frustratie in Armenië, op papier een militaire bondgenoot van Moskou. De Armeense premier Nikol Pasjinjan omschreef de Russische vredesmacht vorige week als “een stille getuige van de ontvolking” van Nagorno-Karabach. Enkele honderden Armeniërs demonstreerden zondag bij een Russische militaire basis om ingrijpen te eisen.
Veranderende machtsbalans
Armenië is sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie voor zijn veiligheid in hoge mate afhankelijk van Rusland, maar lijkt steeds minder te vertrouwen op steun uit Moskou. Bij de zesweekse oorlog in 2020, waarbij Azerbeidzjan met Turkse steun grote delen van Nagorno-Karabach bemachtigde, voelde Armenië zich ook al in de steek gelaten door Rusland. Armenië zoekt daarom steun van westerse regeringen, tot irritatie van Moskou.
Een nieuwe indicatie van de veranderende machtsbalans in de Kaukasus is de uitlating van premier Pasjinjan dinsdag dat er “gezien de huidige situatie” dit jaar geen militaire oefeningen in Armenië zullen plaatsvinden van de CSTO. Dat is een door Rusland geleide militaire alliantie waarvan Rusland, Armenië, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan lid zijn.
Lege supermarkten
In Nagorno-Karabach gingen duizenden mensen de afgelopen weken de straat op. Op beelden uit de regio, bewoond door naar schatting 100.000 Armeniërs maar door de internationale gemeenschap erkend als deel van Azerbeidzjan, zijn lege supermarkten en apotheken te zien. Marut Vanjan, een Armeense journalist in Stepanakert, de grootste plaats in de regio, schrijft op Twitter dat de elektriciteit ook is uitgevallen. “Duisternis en leegheid gemengd met onzekerheid. Hoe lang gaat dit duren?”
Azerbeidzjan stelt dat de ‘activisten’ de Lacin-corridor niet versperren. Maar journalisten ter plekke bevestigen dat de doorgang gesloten is. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties pleitte vorige week voor “bewegingsvrijheid in de corridor”.
De Azerbeidzjanen hebben wel enkele voertuigen van het Rode Kruis doorgelaten naar Nagorno-Karabach. Maar de Armeense regering stelt dat die hulp onvoldoende is en ondervoeding dreigt. Een lokale bestuurder van Nagorno-Karabach zei tijdens een recente demonstratie maar een oplossing te zien als de Russische vredesmacht de blokkade niet beëindigt: vechten.