ReportageExamens
Hoge temperaturen leiden tot lage cijfers: ‘Ik kan natuurlijk niet aan het hele park vragen om stil te zijn’
Terwijl terrasjesgangers de komende dagen kunnen genieten van de zon, zitten studenten te zweten achter hun boeken. De temperatuur stijgt, maar de punten dalen. ‘Ik kan natuurlijk niet aan het hele park vragen om stil te zijn.’
In het stadspark van Antwerpen liggen Vicki Hoogsteijns en Faukje Boone (beiden 21) op een veilige afstand van de spelende kinderen met hun cursus in het gras. “Ons kot heeft hele grote ramen, het is daar echt verstikkend, dan zit ik liever buiten in de schaduw”, zegt Boone, die studeert voor haar examen de volgende dag. “De komende dagen wordt het gewoon te warm om buiten te gaan zitten. Dus ik vond dit nog het ideale moment om uit mijn kamer te komen.”
De kotgenoten proberen regelmatig van studieomgeving te wisselen. Op een dekentje onder een boom de leerstof herhalen, heeft volgens Hoogsteijns een positief effect op haar examenresultaten. “Maar ik let er wel op dat ik in de schaduw ga zitten. Zet ik me nu in de zon, dan vallen mijn ogen meteen toe.”
Het blijkt niet zomaar een studentensmoesje: hoge temperaturen maken het studeren moeilijk. Een grootschalige studie van de Harvard-universiteit uit 2018 toont dat examenresultaten dalen door warm weer. Dertien jaar lang analyseerden wetenschappers de studieresultaten van ongeveer tien miljoen studenten. En wat bleek? Bij elke halve graad warmer, zakt de gemiddelde score van een student met één procent.
Céline Gillebert, professor in de neuropsychologie aan de KU Leuven, is niet verbaasd door die resultaten. “In onderzoek zien we dat mensen die in een warmer klimaat leven slechter presteren op cognitieve tests dan mensen in een koeler klimaat. Daarnaast tonen studies die kijken naar de invloed van temperatuur binnenshuis dat warmte een invloed heeft op je werkgeheugen (het vermogen om informatie voor korte tijd te onthouden, LDK) en je concentratievermogen. Blootstelling aan een hoge temperatuur zal ervoor zorgen dat je minder goed en minder lang aan één stuk kan studeren.”
Barbecue
Door de stralende zon is er meer lawaai van spelende kinderen of barbecueënde buren. “Soms zijn studenten zo bezig met de zoektocht naar een koele en rustige studieplek dat ze weinig mentale ruimte hebben om zich te focussen op hun studies”, zegt Gillebert.
Studente Ella Konings (22) vind een plekje in de zon net ideaal om zich over haar studieboeken te buigen. “Al moet ik na een halve dag buiten studeren wel naar binnen vluchten omdat ik anders hoofdpijn krijg.” Ze zit net als Hoogsteijns en Boone in het stadspark te studeren. “Ik kan natuurlijk niet aan het hele park vragen om stil te zijn. Alleen als ik de basis al onder de knie heb, kom ik naar hier om te herhalen. De warmte stoort mij echt niet, dus die studies verbazen mij wel.”
Vanaf temperaturen boven de 21 graden zien de wetenschappers van Harvard al negatieve gevolgen. De Amerikaanse onderzoekers adviseren dan ook te overwegen de cijfers te verhogen voor leerlingen die gedwongen zijn examens af te leggen in een warme omgeving. Volgens professor Gillebert moeten we die uitspraak relativeren. “We voelen momenteel een korte periode van hevige warmte. Dat is niet te vergelijken met een langdurige hittegolf. We hebben de examenresultaten tijdens de covidperiode, toen studeren ook moeilijk was, ook niet aangepast, dus er is geen reden om dat bij enkele warme dagen wel te doen.”
Hoogsteijns en Boone vinden maatregelen binnen de hogescholen of universiteiten niet nodig, maar zouden wat meer aandacht voor studiemoeilijkheden wel appreciëren. “Op onze campus is er een aula zonder ramen, dat is echt een bunker”, vertelt Hoogsteijns. “In de zomer zitten we daar met z’n allen te zweten en vind ik het moeilijk om mij te concentreren. Ik ben iemand die het snel heel warm heeft, in zo’n bunker wordt het dan moeilijk. In andere lokalen is er meestal genoeg verluchting, dan valt het goed mee.”
Boone vult aan dat de warme temperaturen haar veel zin doen geven om leuke dingen te gaan doen. Al vindt ze de blok in de winter niet per se makkelijker. “Dan wikkel ik mij in dekentjes om op te warmen en wil ik enkel nog gezelligheid.”
Blokken vraagt sowieso veel energie en door de warmte wordt de uitdaging alleen maar groter. Elise Gozin van Teleblok staat studenten bij met tips om de hitte door te komen. “Kies een studieplek waar het fris is, dat kan een bibliotheek zijn. Blijf je thuis? Hou dan de gordijnen of rolluiken dicht en zet je raam enkel ’s ochtends of ’s avonds open. Probeer je hersenen af en toe pauze te geven zodat ze niet oververhitten: even douchen, een korte wandeling of een sappige fruitsla kunnen deugd doen. En probeer geen drie uur aan een stuk te studeren. Regelmatig kort pauzeren werkt vaak efficiënter tijdens de warme dagen.”
Volgens Gillebert is ook nachtrust essentieel tijdens de examenperiode omdat slaap je toelaat om nieuwe informatie op te slaan en beter te verwerken. “We slapen minder goed als het warm is. Ik raad studenten dan ook aan hun matras naar een koele ruimte te verslepen.” Daarnaast adviseert de professor om veel water te drinken. “Mensen die weinig hydrateren, scoren slechter op cognitieve tests en kunnen concentratieproblemen hebben.” Gozin treedt haar daarin bij: “Veel drinken is absoluut belangrijk. Dat mag eens een koffie of uitzonderlijk een energiedrank zijn, maar probeer toch voldoende af te wisselen met water.”
