‘Hoe meer jaren in de cel, hoe hoger de uitkering’: 27 Belgische nazi’s krijgen nog altijd Hitler-pensioen

Dinsdagmiddag buigt de Kamercommissie Buitenlandse Zaken zich over een resolutie die werd ingediend door Olivier Maingain (DéFi) en twee PS-verkozenen. Daarin wordt de regering opgeroepen “dit probleem dringend diplomatiek aan te pakken”.

Het onwaarschijnlijke kwam in 2016 aan het licht, door het in voege treden van EU-verordening 1368/2014. Die verplichtte de lidstaten tot het uitwisselen van gegevens over over de grenzen heen uitbetaalde pensioenen. Hierbij bleek dat de Duitse Bondsrepubliek na 1949 als volkenrechtelijke opvolger van het Derde Rijk en alle plichten had overgenomen, ook omtrent pensioenrechten.

‘Welke straf?’

“Bijna zeventig jaar lang zijn er door de Duitse Länder aanvullende pensioenen uitbetaald”, zegt onderzoeker Alvin De Coninck van de groep Herinnering, een vereniging van overlevenden en nabestaanden van de naziconcentratiekampen. “De bevoorrechten waren inwoners van de Oostkantons en de Elzas, die na de inval door de nazi’s de Duitse nationaliteit kregen, maar ook Belgen die tijdens de oorlog waren toegetreden tot Waffen SS.”

Het oorlogspensioen werd hen door Adolf Hitler zelf per decreet in 1941 gegarandeerd in ruil voor de “eed van trouw, loyaliteit en gehoorzaamheid”. De Conferentie van Potsdam beval in 1945 met de denazificatie de vernietiging van alle door Hitler uitgevaardigde decreten, maar volgens de indieners van de resolutie golden er enkele uitzonderingen, onder meer voor de pensioenrechten.

Van de 80.000 Belgen die na de oorlog werden veroordeeld wegens collaboratie genoten er volgens De Coninck zo’n 38.000 van een aanvullend nazioorlogspensioen. De meeste rechthebbenden zijn intussen overleden.

Collaboratie beloond

Het bestaan van een aanvullend nazipensioen werd in de jaren na de oorlog vaak vermoed, maar de werkelijke omvang bleef tot de EU-verordening onder de radar. Oproepen om zich te melden voor een aanvullend Duits oorlogspensioen verschenen destijds in tijdschriften als Broederband en Berkenkruis van het Sint-Maartensfonds, een vereniging van oud-oostfrontstrijders.

Wie meende recht te hebben op een nazioorlogspensioen, moest een vragenlijst invullen. Met als vragen onder meer “Tot welke straf werd u veroordeeld?” of “Tot welke straf werd die bij genademaatregel herleid”?

Volgens Alvin De Coninck laat het vandaag beschikbare archiefmateriaal toe te besluiten dat trouw aan nazi-Duitsland doorheen de jaren altijd heel consequent is beloond. “Ik stoot op aanvullende pensioenen van 425 tot 1.275 euro per maand”, zegt hij. “Er is een duidelijke tendens. Jaren in een Belgische gevangenis als gevolg van een straf voor collaboratie wordt beschouwd als arbeidsduur. Hoe meer jaren in de gevangenis, hoe hoger de uitkering. Terwijl Belgen die tijdens de oorlog als dwangarbeider in Duitsland moesten gaan werken na de oorlog een maandelijkse schadevergoeding kregen van 50 euro.”

27 collaborateurs

Een delegatie van de Kamercommissie trok onlangs naar Berlijn om er de recentste gegevens op te vragen. “Daaruit bleek dat er op dat ogenblik nog 27 Belgen zo’n aanvullend Duits oorlogspensioen ontvangen”, zegt commissievoorzitter Dirk Van der Maelen (sp.a). “Het kan gaan om vroegere collaborateurs, of hun weduwen.”

De 27 namen, meer dan vermoedelijk van hoogbejaarde mensen, zijn bekend op de Duitse ambassade in Brussel, maar werden tot op heden niet meegedeeld aan de federale regering. Daardoor konden ze ook nooit worden belast door de fiscus. Volgens de resolutietekst stelt hetzelfde probleem zich in Groot-Brittannië.

De indieners van de resolutie vragen nu transparantie en dat er “een billijke fiscale en sociale regeling wordt toegepast”.