Hoe kan de psychiatrie voor meer mensen sneller toegankelijk worden: dáár zou het over moeten gaan

Op 3 december 2015 stapte Laura uit het leven. Laura was 12 jaar. In een afscheidsbrief aan haar ouders liet ze weten gepest te worden op Facebook. "Ze zat heel goed in haar vel maar was supersensitief", vertelt haar moeder.

"Mensen denken dat een zelfmoordenaar het leven opgeeft omdat hij het leven haat. Dat is niet zo", getuigt de Britse romanschrijver Matt Haig deze week in Zeno. Op zijn twintigste ging hij door een zware inzinking, waarbij het zelfdodingsidee door zijn hoofd spookte.

"Ik hou absoluut van het leven. Destijds ook, hoe het leven me ook kwelde. Het probleem was: ik was heel ziek. Vergelijk het met opgesloten zitten in een brandend gebouw en uit het raam willen springen. Je wilt niet springen omdat dat idee je zo enorm aanspreekt, maar omdat uit het raam springen je een beter alternatief lijkt dan in dat brandende gebouw blijven zitten."

In een open brief riepen dinsdag 65 Belgische professoren, psychiaters en psychologen op om euthanasie op basis van psychisch lijden in ons land niet langer toe te staan. Het idee dat een psychiatrische patiënt uitbehandeld kan zijn, aanvaarden zij niet. Een nobele gedachte, die evengoed tegenkanting vindt in de realiteit.

Uiteraard zijn er veel goede specialisten die hun patiënten uit het diepe dal kunnen trekken. Maar evengoed zijn er veel patiënten voor wie hun ziekte terminaal aanvoelt, net als een dodelijke kanker.

In de realiteit botsen deze mensen vaak op wachtlijsten van maanden, op een moment dat hun innerlijk lijden hen verscheurt. Stel het u voor als het moment dat iemand tien messteken in uw buikholte draait en geen dokter de tijd heeft om u te helpen.

Niemand zou dit pikken. Waarom aanvaarden wij dat dan wel bij psychiatrische patiënten? Een bevolkingsgroep die steeds groter en jonger wordt. Een groep mensen die heel hard steunt op het begrip van hun familie en vrienden.

Die laatsten worden door de psychiatrische wereld vaak onderschat als bron van informatie of alarmbel. Een dierbare door de hel zien gaan en een hele dag vruchteloos psychiaters en ziekenhuizen afbellen om hulp te zoeken, het maakt een mens bijzonder boos en hulpeloos.

De 65 ondertekenaars van de open brief hebben gelijk dat euthanasie geen vanzelfsprekende optie mag zijn voor psychiatrische patiënten. Maar hen het recht ontzeggen, zou veel hoop wegnemen voor een aantal van hen.

In plaats van het euthanasiedebat te heropenen, zou het meer mogen gaan over hoe de psychiatrie voor meer mensen sneller toegankelijker kan worden. Want: Laura was 12 jaar. Pás 12 jaar.

Wie vragen heeft rond zelfdoding kan terecht op de zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op zelfmoord.be