Hoe in Eupen de basis werd gelegd voor het Qatarese WK-elftal

Qatar komt vanmiddag voor het laatst in actie. In 2012 werd de Belgische club Eupen overgenomen om er spelers te prepareren voor het WK. ‘Het verbaast me hoe goed sommigen zijn geworden.’

Nee, ze zijn in Eupen niet voor Qatar, maar ‘gewoon voor België’, zegt Vassili Tilkeridis uitbater van café-restaurant Ratskeller enigszins verbaasd. Ook al hangt er nergens een uiting van de Belgische nationale ploeg, terwijl dat tijdens voorgaande grote voetbaltoernooien wel zo was. ‘Het WK leeft minder doordat het in de winter wordt gespeeld.’

Toch was de vraag niet zo gek. Eupen (19.000 inwoners) speelt een belangrijke rol in de opbouw van de nationale voetbalploeg van Qatar, dat vandaag zijn laatste WK-groepswedstrijd speelt tegen Nederland. De plaatselijke voetbalclub Königliche Allgemeine Sportvereiniging (KAS) Eupen werd namelijk in 2012 overgenomen door een globaal uitgerold Qatarees voetbalproject, genaamd Aspire Academy. Voornaamste doel: Qatarese voetballers in de Belgische competitie prepareren voor het WK.

De WK-selectie van Qatar telt tien spelers die in een jeugdelftal of het eerste van KAS Eupen speelden, waaronder de prominente basisspelers Akram Afif, Abdelkarim Hassan en Almoez Ali. Waarom werd juist voor deze club gekozen? Eupen, dat in een glooiend, Duitstalige stukje België ligt, staat immers vooral bekend als ultiem fiets- en wandelgebied. De meeste voetballiefhebbers liever op de tribune staan bij naburige grote Duitse clubs dan bij het bescheiden KAS Eupen.

Meer Belgisch en Duits

In het Kehrweg-stadion en stadioncafé Penalty is het antwoord niet te vinden, die zijn dicht tijdens de winterstop. De clubleiding houdt sowieso liever de kaken op elkaar. Hoewel er al een paar jaar geen Qatarese voetballers meer in het eerste elftal spelen, en de club qua personeel weer wat meer Belgisch en Duits is geworden.

Volgens Uwe Ernst, goed geïnformeerd en sociaal bewogen supporter, bestaat de link met Qatar al decennia. In het gebied komt de koninklijke Qatarese familie graag om in alle anonimiteit te jagen en te wandelen. Het zou ze zijn aangeraden door voormalig Olympisch tienkamper Freddy Herbrand uit het naburige Malmedy, die in Qatar atleten trainde.

Ernst had er geen moeite mee dat ‘Qatar’ tien jaar geleden ineens zijn club overnam. ‘Zonder investeerders kan geen profclub meer. In die tijd was er nog nauwelijks verontwaardiging over de mensenrechten in Qatar, die vindt men hier ook vrij selectief en opportunistisch.’

Oorlogsverleden

Café-uitbater Vassili Tilkeridis, oud-speler van KAS Eupen toen dat ‘nog veel lager speelde’, wilde de eerste jaren na de overname niet komen, net als enkele fanatieke fans. Maar na gesprekken met de clubleiding en een snelle promotie kwamen ze op hun schreden terug.

Ernst: ‘De mensen hier zijn wat knorrig, wantrouwend. Dat komt door het oorlogsverleden, en doordat men zich ten opzichte van de rest van België wat achtergesteld voelt. Maar de club was zonder het Qatarese geld allang failliet gegaan. Nu spelen we al zeven jaar achtereen op het hoogste niveau, en stonden we vorig jaar zelfs even bovenaan. Dat was voor mij een groot ­geluksmoment.’

De KAS-fans vonden de Qatarese spelers over het algemeen grillig, en sterk wisselend qua niveau. Alleen aanvaller Akram Afif werd een publiekslieveling. ‘Maar hij had ook een seizoen dat hij veel weg moest met de nationale ploeg. Dan hoorde je wat gemor. Maar nooit zoveel. Dit is een gemoedelijke club.’

Tot een grote toename of afname van fans leidde het niet. Het Kehrweg-stadion (capaciteit: 8.363 toeschouwers) is traditioneel alleen uitverkocht als de tegenstander veel fans meeneemt. In stadioncafé Penalty hangt een shirt van Qatar, maar op de tribunes geen Qatarese vlaggen of fans met keffiyehs op het hoofd zoals dat bij andere clubs die in Arabische handen vallen gebeurt. Ernst grijnzend: ‘Bij ons staken ze er ook geen 400 miljoen in zoals bij Paris Saint-­Germain, hè.’

Groepje

Ernst, van beroep sociaal werker, sprak de Qatarese spelers heel soms in de stadionloge. ‘Ze stonden in een groepje, je kwam er niet echt tussen. Maar toen ik een keer twee vluchtelingen had meegenomen ging Abdelkarim Hassan uitgebreid in het Arabisch met ze in gesprek. Ze wisselden zelfs nummers uit.’

De Qatarese KAS-spelers vielen niet erg op in Eupen. ‘Ze reden niet in Ferrari’s, maar gewoon in een Hyundai van de club en droegen een trainingspak, net als de rest. Ze rekenden keurig af op het terras waar de Afrikaanse spelers gewoon wegliepen. Maar ze gingen liever shoppen in Maastricht, Aken of Luik.’

Volgens de Belgische voormalig KAS Eupenspelers Guy Dufour en Siebe Blondelle zaten de Qatarese spelers meestal in hun eigen bubbel. Dufour: ‘Maar ze zonderden zich niet helemaal af, de meesten spraken Engels. Het ontbrak ze aan niets. Iedere drie maanden hadden ze nieuwe voetbalschoenen.’

Blondelle: ‘Ze hadden mooie appartementen of een deftig vrijstaand huis met tuin. Ook kwamen ze een keer met hoverboards in de kleedkamer. Die had ik toen nog nooit gezien. Ze hadden ook altijd de nieuwste telefoons en tablets.’

Dufour: ‘Maar voor ons werd ook heel goed gezorgd, prima behuizing, geweldige trainingsfaciliteiten, luxe trainingskampen in Qatar.’

Soms wel wrijving

Soms was er wel wrijving in de groep als een Qatarese speler die overduidelijk het niveau niet aankon ineens werd opgesteld.

Blondelle: ‘Maar je wist ook hoe het werkte bij Eupen. Het werd niet letterlijk zo uitgesproken, maar als ervaren Belgische speler moest jij die jongens steunen en coachen. Soms waren dat er vier of vijf, de volgende week niet een. Dan waren ze op pad met de nationale ploeg of trainden ze in Qatar.’

Via een oude Qatarese ploeggenoot was Dufour nog bijna op het WK als toeschouwer geraakt. Blondelle volgt zijn oude ploeggenoten nu op tv en wenst ze succes via Instagram. ‘Het verbaast me wel hoe goed sommigen zijn geworden.’

Supporter Uwe Ernst vreest niet voor het voortbestaan van KAS na het WK. ‘Aspire heeft toegezegd nog zeker twee jaar eigenaar te blijven. We zijn schuldenvrij en interessant voor een nieuwe investeerder.’

Qatar - Nederland mag van hem in 0-2 eindigen. ‘Ik ben voor de buren, maar een heel dikke nederlaag gun ik spelers als Afif en Hassan ook weer niet. Dat zijn gewoon gute leute, prima mensen.’