Hoe Fight Impunity driftig alle sporen van haar bestaan aan het wissen is

Het naambordje dat op woensdag nog kon worden gefotografeerd is op donderdag al weg. Er zitten enkel nog bolletjes droge lijm. Het kantoor van de ngo Fight Impunity, die wordt beschouwd als spil in Qatargate, bevindt zich in de Hertogstraat 41 in Brussel. Met zicht op het Warandepark, en slechts een paar stappen verwijderd van de ambtswoning van de premier en het parlement. Het is een van de veertien ngo’s die hun domicilie houden op de eerste verdieping van een 18de-eeuws neoclassicistisch herenhuis.

De statuten van de vzw werden op 26 september 2019 door de nu aangehouden Pier Antonio Panzeri neergelegd ten kantore van een Brusselse notaris. Panzeri was op dat ogenblik pas enkele weken niet langer Europees Parlementslid (EP). De Italiaanse politicus zetelde sinds 2004 voor de sociaaldemocratische fractie en was op 26 mei 2019 door de monsterzege van Matteo Salvini niet herverkozen geraakt.

Er spreekt nogal wat ambitie uit de oprichtingsakte van Fight Impunity: “Bijdragen aan het bevorderen van de strijd tegen straffeloosheid en het niet respecteren van het internationaal recht door individuen, ongeacht hun niveau van macht of autoriteit.”

Je zou denken dat zoiets eerder een bevoegdheid is voor het Internationaal Strafhof in Den Haag. Je kan je ook afvragen waarom Panzeri zich niet gewoon als vrijwilliger ging melden bij Amnesty International of Human Rights Watch. De akte beantwoordt die laatste vraag halvelings: “Hoewel er al een aantal mechanismen zijn op internationaal en regionaal niveau die toezicht houden op de staten en individuen (...) is er een cruciale behoefte om bestaande acties en maatregelen te versterken.”

De commissie Buitenlandse Zaken van het EP was blijkbaar meteen overtuigd en kende de nieuwe ngo eind 2020 een subsidie van 175.000 euro toe voor een ‘pilootproject’. Een eerste schijf van 43.750 euro werd gestort op 23 februari 2021. Waar dat geld voor mag hebben gediend is niet duidelijk.

Hoewel vzw’s bij wet verplicht zijn om aan het eind van elk boekjaar een jaarverslag in te dienen bij de rechtbank van koophandel, heeft Fight Impunity dat nooit gedaan. Als dat drie jaar lang niet gebeurt, kan de rechtbank zelf overgaan tot ontbinding van de vzw.

Op zijn website vermeldt Fight Impunity een board, een raad van wijzen, met niets dan klinkende namen. De Congolese Nobelprijswinnaar Denis Mukwege, de Italiaanse oud-minister Emma Bonino, de voormalige Franse premier Bernard Cazeneuve en zo nog een paar. Cazeneuve en drie anderen gaven begin deze week meteen hun ontslag. Tegenover La Republicca stelde Emma Bonino dat dat in wezen weinig uitmaakt: “Ja, ik maakte deel uit van het raadgevend team van Fight Impunity, maar ben nooit ergens voor gevraagd. De raad is nooit samengeroepen.”

Onder de dertien andere vzw’s in de Hertogstraat 41 zitten er vijf waar de in Brussel wonende Italiaan Niccolo Figa-Talamanca deel uitmaakt van de raad van bestuur. Figa-Talamanca is in Qatargate de verdachte die deze week het kabinet van onderzoeksrechter Claise mocht verlaten met een elektronische enkelband. Een van de vijf is No Peace Without Justice, waarvan op het eerste gezicht moeilijk te zeggen is waarin het maatschappelijk doel verschilt van dat van huisgenoot Fight Impunity. De begin 2018 opgerichte vzw Al Wefaq ijvert dan weer voor “democratische hervormingen en eerbiediging van de mensenrechten in Bahrein”. Justice for Jamal vecht op zijn beurt voor “gerechtigheid en verantwoording voor de moord op Jamal Khashoggi”.

Het zijn nogal wat goede doelen onder een en hetzelfde dak. Net als Fight Impunity hebben geen van de vijf andere vzw’s van Figa-Talamanca ooit een jaarverslag gedeeld met de rest van de wereld. En ook online is Fight Impunity nu zichzelf beginnen wissen. Waar ‘our team’ een week geleden nog de namen en gezichten van vijf permanente leden vermeldde, rest er nu enkel nog een wit vak. Een van de vijf was Francesco Giorgi, de partner van het Griekse EP-lid Eva Kaili. Giorgi legde deze week bekentenissen af over hoe cash uit Qatar werd verdeeld onder leden van het EP.