Hindoenationalistische partij van Modi grote winnaar bij Indiase deelstaatverkiezingen

De partij van de Indiase premier Narendra Modi heeft het goed gedaan bij de regionale verkiezingen in vijf deelstaten. De hindoenationalistische BJP won in vier staten, waaronder de belangrijkste, Uttar Pradesh, zo maakte de Election Commission of India gisteren bekend.

De definitieve uitslag van de deelstaatverkiezingen, die vanaf 1 februari zijn gehouden, was gisteren nog niet bekend, maar zal volgens analisten weinig afwijken. In Uttar Pradesh gingen aanhangers van de BJP (Bharatiya Janata Party) al juichend de straat op om elkaar in te smeren met saffraankleurige verf (de partijkleur).

De BJP-zege in Uttar Pradesh (de partij sleepte zeker 255 van de 403 zetels in de wacht) lijkt vooral de verdienste van Modi’s trouwe vazal, de radicale monnik-politicus Yogi Aditnayath, die de staat (met 220 miljoen inwoners de grootste Indiase deelstaat) als chief minister al vijf jaar met harde hand regeert. Een nieuw mandaat van Aditnayath is slecht nieuws voor de moslimminderheid, die stelselmatig door hem wordt belaagd.

De kiezers van Uttar Pradesh trokken zich blijkbaar weinig aan van de problemen waarmee Modi’s BJP met name ook in deze staat afgelopen tijd werd geassocieerd: de rampzalige aanpak van de coronapandemie, de door boeren fel bestreden en uiteindelijk ingetrokken landbouwhervormingen, de achterblijvende groei van de werkgelegenheid en het rechtse hindoenationalisme dat steeds meer minderheden van zich vervreemdt.

BJP-strategen hadden al maandenlang voorspeld dat de partij zou winnen. De BJP heeft het beste partij-apparaat en het meeste geld en paaide de hindoeïstische meerderheid met voedselpakketten voor de armen, een harde aanpak van de misdaad en hindoeïstische identiteitspolitiek, zoals de bouw van een hindoetempel op de plek van een verwoeste moskee. De oppositie kon daar weinig tegenover stellen. “De mensen hebben korte metten gemaakt met de luchtkastelen van de oppositie”, aldus BJP-zegsman Gaurav Bhatia.

De winst in Uttar Pradesh (en overigens ook in de kleinere deelstaten Manipur, Goa en Uttarakhand, waar de BJP haar meerderheden behield) is volgens analisten een voorbode voor een nieuwe verkiezingszege van Modi bij de landelijke verkiezingen in 2024, waarin Modi hoopt een derde regeertermijn te verzilveren. Het is voor de kingmakers in de BJP en extreemrechtse hindoegroepen ook een indicatie dat Yogi Aditnayath op termijn een geschikte opvolger kan zijn. Modi (71) is nog steeds zeer populair, maar Aditnayath is 22 jaar jonger.

Een verrassing gisteren was de overwinning van de AAP (Aam Aadmi Party, ofwel ‘Partij van de Gewone Man’) in de welvarende noordoostelijke deelstaat Punjab. De jonge anticorruptiepartij van Arvind Kejriwal, die al met veel succes de nationale hoofdstad New Delhi bestuurt, versloeg in Punjab de regerende Congrespartij met ruime cijfers. Volgens analisten kan de AAP uitgroeien tot een landelijk alternatief voor Modi’s BJP.

Dat is van belang nu die andere seculiere partij, de ooit oppermachtige Congrespartij, steeds verder wegzakt. “Wij accepteren het oordeel van de kiezers nederig”, twitterde partijleider Rahul Gandhi, telg van de Nehru-Gandhi-dynastie. “We zullen hiervan leren en blijven werken voor de belangen van de mensen van India.”