Hilde Van Mieghem: ‘Dankzij jou, Reinhilde Decleir, hadden mensen het gevoel iemand te zijn’

In Hemelpost zeggen we vaarwel aan hen die in 2022 zijn komen te gaan. De Morgen-columniste Hilde Van Mieghem schrijft een brief aan actrice en regisseur Reinhilde Decleir, die op 6 april overleed. Ze werd 73 jaar.

Lieve Reinhilde,

Ver weg ben je, sterrenstof in de kosmos.

Ik geloof niet in een hiernamaals waar we elkaar weer tegenkomen, maar je weet maar nooit! Misschien zit jij daar nu wel ergens op een wolk te jammen met Arno – uiteraard pas nadat je al je familie en vrienden in de armen viel, daarboven.

Of zing je samen met Wannes Van De Velde, begeleid door de viool van Flor Hermans: ‘…’k Ben bang dat uwe glans, uw felle stralen, mijn ogen gaan verschroeien en verkolen … de bloemen aan uw voeten worden verlegen, uw stem bedwingt het onweer en de regen…’

In onvervalst Antwerps, zoals ik je het hoorde zingen in Mistero Buffo. Jij, een stralende, jonge vrouw.

Ondertussen is het werkelijkheid geworden: uwe glans Reinhilde, uw felle stralen, als je speelde in onvergetelijke series als De ronde, samen met je man Paul Wuyts, de vader van je zoon Fonne, verschroeiden vele ogen.

Daarvoor al werd je dé Moemoe van Vlaanderen door je rol in Van vlees en bloed. En van vlees en bloed was je, de bloemen werden nog geen klein beetje verlegen aan je voeten.

Je stralende jeugdigheid, je engagement en je overgave staan op mijn netvlies gebrand.

Maar jij bedwong veel meer dan onweer, je gaf zovelen die aan de rand van de maatschappij leefden, en leven, een stem toen je Tutti Fratelli oprichtte.

Jij strijdros! Jij krachtige voorvechtster voor gelijkheid, eerlijkheid en waardigheid. Jij gevende moeder. Patrones van de verstotenen! Nooit vergeet ik de opvoering van de Drei­groschen­oper van Bertolt Brecht, de ontroering. Mensen zien groeien en bloeien, en hoe ze plots het gevoel hadden iemand te zijn. Allemaal dankzij jou.

‘Met een hart dat overloopt van verdriet, maar ook van liefde en dankbaarheid hebben wij vandaag afscheid genomen van onze moeder aller moeders, onze mater familias, onze keuningin, Reinhilde, onze Reinha.’ Met die woorden nam heel Tutti Fratelli afscheid van je.

Wij leerden elkaar pas kennen toen ik Romeo en Julia regisseerde in ‘de Studio’, ergens in de jaren 90 van de vorige eeuw, afstudeerproject van de vierdejaars. Jij begeleidde hen en hield niet alleen de leerlingen in toom, maar ook je broer, die daar op dat moment directeur was. Je deed dat zonder woorden, je aanwezigheid en je blik – je vriendelijke, schrandere ogen – volstonden.

Je werkte vaak in de schaduw maar stond er nooit in. Jij groeide uniek en eigenzinnig de hoogte in, boven elke schaduw uit en gaf velen het ­nakijken.

Veel kletsen met elkaar deden we niet, we keken elkaar aan en wisten genoeg, we zaten op dezelfde golflengte, herkenden elkaar, hadden dezelfde idealen: zij die in het donker zitten licht geven.

Jij de armen en verstotenen, ik de mishandelde kinderen. Zo zei je het op een dag tegen mij, midden op een zonovergoten terras.

Maar het allermooiste beeld dat ik van je heb is hoe jij elke dag weer langs mijn huis fietste, op weg naar Tutti Fratelli, met die bloedrode bloem in je weelderige haardos. En als ik je – ook op straat met mijn hondje Mr. Wilson – passeerde, werd ik omhuld door een wolk rozenwater.

Rechtop, als zat je op een troon, fietste je rustig een betere wereld tegemoet, een wereld waarvan jij de schepper was.

Heb het goed daar waar je bent, jij bloem,

Hilde

(‘Hemelpost’, naar een idee van HP/De Tijd)