‘Hiermee stop je de opmars én de terugtocht van de Russen’: ‘regen van antitankmijnen’ is het nieuwe wapen in de strijd

Oekraïne heeft meer en andere wapens nodig nu het land volop de aanval inzet. De VS sturen speciale granaten die een ‘regen’ van mijnen laten neerdalen op Russische tankeenheden. Zo moet worden voorkomen dat de Russen weer in de tegenaanval gaan.

Toen het Oekraïense leger begin september bij Charkiv overging tot het offensief, beloofden de VS snel een nieuw wapen te sturen naar het slagveld. Met hun Amerikaanse M777-houwitsers moesten de Oekraïense artilleristen granaten gaan afvuren die een ‘regen’ van mijnen laten neerdalen op de Russen. Aantal: duizend stuks. Elke granaat valt uiteen in een ‘regen’ van negen M70-antitankmijnen, die ieder een kleine 2 kilogram wegen, genoeg om de bepantsering van de Russische tanks en pantservoertuigen te doorboren.

Met de zogeheten Raam-granaten (Remote Anti-Armor Mine) kreeg het Oekraïense leger een effectief wapen in handen om de Russische grondoperaties te frustreren. En sindsdien is de noodzaak van het wapen alleen maar groter geworden. Nu de Oekraïners blijven oprukken, van Charkiv tot Cherson, moeten ze namelijk voortdurend op hun hoede zijn voor Russische tegenaanvallen. Met de Amerikaanse granaten kan een Oekraïense commandant in een mum van tijd een gebied van een paar honderd meter lengte en breedte onbegaanbaar maken door het te bezaaien met antitankmijnen.

Russen kwetsbaar

Russische tankeenheden kunnen op die manier, tijdens hun tegenaanval vanuit dorpen en stadjes, niet alleen snel worden gestopt. Zodra ze vastzitten in zo’n mijnenveld, zijn ze bovendien zeer kwetsbaar voor Oekraïens vuur.

“Je stopt met dit wapen in feite de opmars én de terugtocht van Russische eenheden”, zegt brigade-generaal buiten dienst Ruud Vermeulen, voormalig bataljonscommandant van de Luchtmobiele Brigade. “Als je de tegenstander ziet oprukken, bijvoorbeeld om jouw militairen te stoppen, gooi je een mijnenveld over hun opmarsroute. Zodra één of twee van hun tanks zijn geraakt, lopen de Russen op eieren. Dan staan ze echt helemaal stil.”

Op dinsdag, terwijl de Oekraïense offensieven nog altijd niet aan kracht hadden ingeboet, werd bekend dat de VS nog eens duizend Raam-granaten naar het strijdtoneel sturen. Deze tweede levering in korte tijd, op uitdrukkelijk verzoek van Kiev, laat zien dat voor de veranderende strijd ook andere wapens nodig zijn. Het Oekraïense leger, dat tot nu toe verspreid en in kleine groepen opereerde, verandert steeds meer in een strijdmacht die in de aanval gaat met gemechaniseerde eenheden.

Angst inboezemen

Volgens Vermeulen kan het Oekraïense leger de granaten goed gebruiken nu het de Russen in het defensief heeft gedrongen. De oud-landmachtofficier, die in zijn militaire loopbaan grote legeroperaties moest voorbereiden, is bekend met het Amerikaanse antitankwapen dat werd ontworpen om vijandelijke manoeuvres met zwaar militair materieel te frustreren. Zodra de gelegde mijnen de contouren van een naderende tank waarnemen, staan ze op scherp en zijn ze klaar om te ontploffen.

Vermeulen: “Dit wapen kan zeker een belangrijke rol spelen bij de huidige Oekraïense aanvallen. Het helpt ze om hun kwetsbare flanken tijdens een offensief te beveiligen. Ze geven je ook de tijd om op tegenaanvallen te reageren. Als ik deze granaten in een oorlog tot mijn beschikking had, zou ik ze zeker hebben gebruikt. Mijnen hebben een groot effect op militairen. De voortdurende onzekerheid, als je in zo’n mijnenveld vastzit, boezemt ze diepe angst in.”

Zodra Oekraïense commandanten zien dat Russische tankeenheden in beweging komen om hun oprukkende troepen in de flanken aan te vallen, kunnen ze snel de steun van de houwitsers inroepen. De Raam-granaten kunnen op een afstand van 4 tot 17 kilometer worden afgevuurd. “Het kost de Russen een hele dag om uit een gebied te komen waar de antitankmijnen terecht zijn gekomen”, aldus Vermeulen.

Doelwit van precisiegranaten

Omdat een ontmijningsoperatie op touw moet worden gezet, wordt zo’n Russische tankeenheid zeer kwetsbaar. Ze kunnen worden aangevallen door de oprukkende Oekraïense militairen. Ook kunnen ze het doelwit worden van M777-houwitsers die vanaf grote afstand geavanceerde Excalibur-granaten afvuren op de vijand. Met gps worden de bijna 50 kilo wegende zware Excaliburs naar de tanks en pantserwagens geleid.

De inzet van de mijnen betekent overigens niet dat het getroffen gebied niet meer begaanbaar is voor het Oekraïense leger. De antitankmijnen kunnen zo worden afgesteld dat ze na vier uur worden uitgeschakeld. Het Russische leger beschikt over soortgelijke wapens, maar of ze tot nu toe tijdens de Oekraïense offensieven op grote schaal zijn ingezet, is niet bekend.

Zo kunnen de Russen met hun Uragan-raketwerper gebieden bezaaien met PTM-1-antitankmijnen. Dit is in de eerste maanden van de invasie ook gebeurd. Elke raket is voorzien van 24 mijnen. Volgens Oekraïne en Human Rights Watch, dat actie voert tegen het gebruik van deze mijnen vanwege het gevaar voor de bevolking, kwamen de PTM’s in april onder andere neer in dorpen in de regio Charkiv.