Het WK in Rusland uitgelegd in 23 vragen

Op 14 juni, om 17 uur Belgische tijd om exact te zijn, wordt de openingswedstrijd tussen gastland Rusland en tegenstander Saudi-Arabië op gang gefloten, en daarmee ook het wereldkampioenschap voetbal. Niet meteen een wedstrijd om wild van te worden, maar op 18 juni hoopt u wellicht op een wervelend scenario wanneer de Rode Duivels hun eerste wedstrijd tegen Panama spelen. En zoals altijd met zo’n WK, beleven we dat graag en masse, voor een groot scherm, en met een frisse pint in de hand.

En dan kan het gebeuren dat u als voetballeek omringd bent door haantjes die om het luidst kraaien over een al dan niet correcte interpretatie van de buitenspelval, terwijl u zelf nog steeds voor een dilemma staat: naar welke kant spelen de Belgen nu eigenlijk? Om wederzijdse frustraties te vermijden: een WK-handleiding voor dummy's, met vragen over de regels, de teams, de Russen, de fans en als uitsmijter een WK-mythe onder de studenten.

DE REGELS

1. Hoe verloopt dat WK precies?

Het WK in Rusland duurt grofweg één maand: de openingsmatch wordt gespeeld op 14 juni, de finale op 15 juli. Hoe het daartussen verloopt, leggen we uit in onderstaande video.

Wist u niet eens dat er 32 teams deelnemen aan het WK? Geen erg. Dat aantal staat namelijk helemaal niet in steen gebeiteld. Aan het allereerste WK in 1930 in Uruguay namen slechts 13 ploegen deel, wat resulteerde in 18 wedstrijden over evenveel dagen gespreid. Pas in 1982 in Spanje werd een echte sprong naar 24 landen gemaakt, en werd er een toernooi van een maand uitgetekend voor 52 wedstrijden. In 1998 in Frankrijk breidde men uit naar 32 landen en 64 wedstrijden. Dat geldt eveneens voor het huidige WK, de 21ste editie ondertussen.

In de toekomst zal dat aantal zelfs nog groeien. Voor het WK in 2026 werd een deelnemerslijst van 48 landen goedgekeurd. Door poules van drie ploegen te creëren zal de weg naar de finale er eentje van zeven wedstrijden blijven.

2. Na negentig minuten winnen de Duitsers?

“Voetbal is een eenvoudig spel: 22 mannen lopen achter een bal gedurende 90 minuten en op het einde winnen de Duitsers”, die legendarische woorden sprak de Engelse international Gary Lineker na de verloren halve finale tegen Duitsland op het WK van 1990. Nochtans gebeurde dat pas na verlengingen en een penaltyreeks.

22 mannen lopen achter een bal, dat klopt ongeveer. En de Duitsers hebben als heersend wereldkampioen een ijzersterke reputatie. Maar 90 minuten duurt een voetbalwedstrijd bijna nooit.

Akkoord, tijdens de poulefase zijn er in principe twee helften van 45 minuten en hoeft er geen winnaar uit de bus te komen. Winst levert dan 3 punten op, gelijkspel 1 punt en verlies is een 0 op het rekest. Alleen kunnen er op het einde van die 45 minuten ‘reguliere’ speeltijd telkens een aantal minuten ‘blessuretijd’ bijkomen. Zoals de naam het al doet vermoeden: als het spel stilligt voor een blessurebehandeling, wordt die verloren tijd gecompenseerd.

Dat kan natuurlijk ook voor andere tijdconsumerende zaken. Voor een spelerswissel wordt bijvoorbeeld standaard 30 seconden aangerekend. Als er een streaker het veld bestormt, tikt het klokje van de ref: hoe snel kan de steward hem of haar – maar wellicht hem – neerhalen?

In de knock-outronde moet die winnaar er dus wél komen. Als de wedstrijd na 93 minuten en 52 seconden nog niet is beslist, komen er verlengingen. Die duren sowieso twee keer 15 minuten en er is dus geen zogenaamde ‘golden goal’(de eerste die scoort, wint). Staat de stand nog steeds gelijk na de verlengingen dan komen er penalty’s, ook wel 'loterij' genoemd.

3. Wat als twee ploegen dezelfde punten hebben op het einde van de groepsfase?

Stel, een onwaarschijnlijk scenario doet zich voor: Panama en België behalen allebei 4 punten en volgen na het onaantastbare Engeland. Wie behaalt dan de tweede plaats? Als de punten gelijk staan, beslissen de volgende factoren in deze volgorde:

1.Het beste doelsaldo (‘gemaakte doelpunten tijdens de groepsfase’ min ‘tegendoelpunten’)

2.Gemaakte doelpunten tijdens de groepsfase

3.Onderling resultaat tussen de twee teams

4.Fair play (gele en rode kaarten)

5.Lotje-trek

Nu goed. Dat scenario doet zich echt niet voor, toch?

4. Hoeveel scheidsrechters zijn er nu eigenlijk voor één bal?

Acht. Jawel. Acht. We maken even de optelsom.

1 x scheidsrechter

De man met het fluitje. Hij fluit de match op gang, draagt de eindbeslissing en kan dus altijd een assistent overrulen. Dat wil zeggen dat hij dus ook degene is die na de wedstrijd alle drek over zich heen krijgt bij een fout van de arbitrage.

Net als bij de ploegen wordt bij de scheidsrechters een select groepje uitgekozen om de wedstrijden te leiden. 36 scheidsrechters en 63 assistenten werden aangeduid door de FIFA, en ook hier geldt het principe van een globale verdeling. Opvallend: geen Belg, wel een Nederlander. De omgekeerde wereld dus.

2 x lijnrechter

Ook wel ‘grensrechter’ of ‘de mannen met die rood-gele vlaggetjes’ genoemd. Hun hoofdtaak is het signaleren van buitenspel (zie vraag 5), inworpen aan het juiste team toewijzen en eventueel de scheidsrechter bijstaan als die een fase niet goed kon beoordelen. Hoe ze precies met hun vlag zwaaien, heeft een betekenis. Hieronder vindt u de drie belangrijkste signalen.

1 x vierde assistent

Al is ‘vierde scheidsrechter’ misschien correcter, de ref op het veld is namelijk geen assistent van zichzelf. De vierde scheidsrechter geeft met zijn bordje de rugnummers door wanneer spelers gewisseld worden. Elk team kan tijdens een wedstrijd (inclusief verlengingen) een maximum van drie wissels doorvoeren. Wanneer de hoofdscheidsrechter zou uitvallen door bijvoorbeeld een blessure, moet de vierde scheidsrechter hem vervangen.

4 x VAR

De befaamde ‘video assistent referee’ of VAR neemt voor het eerst deel aan het WK, en zal – net als in de Belgische competitie – wellicht wat beroering veroorzaken. Vanuit een speciale videokamer in Moskou volgen telkens vier video-assistenten (ook hier weer één hoofd-VAR en drie assistent-VAR's) de wedstrijd op via 33 camera’s, waarbij de scheidsrechters op het veld hun advies kunnen inschakelen bij een beperkt aantal spelsituaties.

De doellijntechnologie

Geen persoon, maar wel handig: sinds het vorige WK in Brazilië bepaalt de doellijntechnologie of de bal al dan niet volledig over de lijn is. Helaas te laat voor Frank Lampard, die nog steeds nachtmerries overhoudt aan zijn overduidelijke, maar niet toegekende goal tegen Duitsland in 2010.

5. De buitenspelregel, help?

U stelt zich misschien de vraag: ‘Als zelfverklaarde analisten er soms niet uitraken, hoe moet ik het dan snappen?’ De buitenspelregel is nu eenmaal de meest ingewikkelde van het hele boekje. Het volgende filmpje geeft al een eerste voorzet:

Enkele gulden regels, aan de hand van een hypothetisch voorbeeld uit de wedstrijd België-Engeland:

1.Lukaku staat op de helft van de Engelsen + Lukaku staat dichter bij de Engelse doellijn dan de voorlaatste tegenstrever, in dit geval verdediger John Stones (de laatste is meestal de keeper) = Lukaku staat in buitenspelpositie. Dit wil nog niet zeggen dat hij in overtreding is.

2.Lukaku staat in buitenspelpositie (zie 1) op het exacte moment dat de bal vertrekt bij Kevin De Bruyne + Lukaku neemt actief deel aan de spelsituatie / beïnvloedt de spelsituatie (lees: hij ontvangt de bal, hindert het zicht van de keeper, ...) = Lukaku wordt afgevlagd voor buitenspel

3.Er zijn enkele uitzonderingen:

a.De bal wordt gespeeld op het moment dat Lukaku zich nog op de eigen speelhelft bevindt.

b.Kevin De Bruyne staat dichter bij de doellijn dan Lukaku op het moment dat de bal vertrekt (of Lukaku staat achter de lijn waarop De Bruyne zich bevindt).

c.De bal vertrekt bij De Bruyne via een inworp of een hoekschop. Dan geldt de regel niet.

d.Niet De Bruyne, maar John Stones speelt de bal (wellicht per ongeluk) richting Lukaku. De bal moet sowieso van een teamgenoot komen.

U begrijpt het nu nog minder, zegt u? Onze excuses.

6. Waarom is een gele kaart uit de vorige wedstrijd nog van belang?

Laat ons beginnen met de kaarten: geel en rood. De scheidsrechter kan een gele kaart toekennen aan een speler die een vrij ernstige overtreding maakt (bijvoorbeeld een gevaarlijke tackle of de bal opzettelijk met de hand spelen) of onsportief gedrag vertoont (bijvoorbeeld een schwalbe of ook wel flopduik).

Een rode kaart kan direct getrokken worden als de overtreding tot de categorie ‘zeer ernstig’ behoort. Tackelen met twee voeten vooruit of de bal als veldspeler opzettelijk uit doel slaan, behoren daartoe.

Tijdens het bestek van één wedstrijd geldt ook de optelsom bij een speler: geel + geel = een indirecte rode kaart.

Wie een rode kaart krijgt, wordt van het veld gestuurd en moet ook de eerstvolgende match vanuit de tribune volgen. Maar ook een gele kaart kan nog een staartje krijgen. Wie over meerdere wedstrijden heen twee gele kaarten pakt, moet ook een wedstrijd brommen. Krijgt Vincent Kompany bijvoorbeeld in de eerste groepswedstrijd tegen Panama én in de laatste groepswedstrijd tegen Engeland een gele kaart, dan kan hij in de achtste finales niet spelen. We gaan er hier even van uit dat België de volgende ronde haalt en Kompany langer dan 5 minuten fit blijft.

En ja, er is natuurlijk een uitzondering. Voor aanvang van de halve finales worden de gele kaarten kwijtgescholden, zodat niemand de finale moet missen door een domme gele kaart in de halve finale. Ook bij de FIFA hebben ze gevoelens.

DE TEAMS

7. Panama wel en Italië niet… Waarom spelen niet al de beste voetballanden?

Wie de FIFA-ranking er even op nakijkt, moet concluderen dat niet de sterkste 32 teams deelnemen aan het WK. Saudi-Arabië is bijvoorbeeld het laagst geklasseerd op plaats 67, en de groepsgenoten van de Rode Duivels uit Panama staan op plaats 55. Staan in de top 20 maar zijn géén WK-land: Nederland en Italië. De tranen van Buffon, weet u nog wel? We leggen even uit hoe dat kan.

Waarom Australië bij de Aziatische landen ingedeeld staat? Na het WK van 2006 besloot het land om zich aan te sluiten bij de Aziatische voetbalfederatie (AFC) in plaats van de federatie in Oceanië (OFC). In Oceanië valt er namelijk geen enkel rechtstreeks ticket te rapen, maar moet de winnaar van de kwalificaties sowieso nog barragematchen spelen tegen een – vaak lastige – tegenstander van een ander continent. Vandaar: Aziatisch voor de gelegenheid.

8. Ik wil graag de pronostiek winnen, op wie zet ik mijn geld in?

Niet dat we mensen willen aanzetten tot gokken, maar de kans is nu eenmaal groot dat u binnen uw vriendengroep of op het werk tegen een pronostiekje aanloopt. De factoren ‘geluk’, ‘vorm van het moment’ en ‘kwakkels van de VAR’ zorgen ervoor dat je onmogelijk kunt voorspellen wie gaat winnen zonder helderziende octopus. Toch bieden twee methodieken enig inzicht.

Eerst en vooral is er de Power Index van het Internationaal Centrum voor Sportstudies (CIES). Voor die index werden per land de 23 spelers geanalyseerd die in de kwalificatiecampagne het vaakst geselecteerd werden: hoe vaak speelden ze het voorbije jaar voor hun club en hoe sterk zijn die clubs? Spanje komt daar, enigszins verrassend, als topfavoriet uit. Het team heeft momenteel geen echte wereldster, maar is in de breedte wel ijzersterk. Komen het dichtst in de buurt: Brazilië, Frankrijk en Duitsland.

Anderzijds is er het vierjaarlijkse hoopje computersimulaties, opgesteld door (wiskundige) analisten, die nog voor het eerste fluitsignaal de WK-tabel een aantal duizend keren doorlopen. Zowel de Zwitserse bank UBS als de Duitse Commerzbank kwamen na 10.000 simulaties tot de constatatie dat Duitsland de grootste winstkansen heeft, respectievelijk 24 en 18 procent kans. Aan de universiteit van Innsbruck moeten de Duitsers (16 procent) in de computerfinale het onderspit delven tegen Brazilië (17 procent). De kans op een 7-1 revanche lijkt evenwel klein.

De bookies volgen alvast in grote lijnen die waardeverhoudingen. Een gokje op Brazilië of Duitsland als wereldkampioen levert 4 à 5 keer de inzet, voor Frankrijk of Spanje is dat eerder 5 à 7 keer. Helemaal onderaan staan dan weer Panama en Saudi-Arabië: als zij winnen kan u tot 2.000 keer uw inzet terugverdienen.

9. Hoe ver kunnen de Belgen geraken?

België is dus ingedeeld in groep G met Panama, Tunesië en Engeland. Twee van de zwakkere ploegen op het WK en één topaffiche, beter kun je niet krijgen op een WK. Gaan we door naar de volgende ronde mag dus de vraag niet zijn, eerder hoever de Belgen daarna kunnen geraken.

Kijken we naar de ranglijsten van de voorgaande vraag, dan is het antwoord duidelijk: kwartfinale, kwartfinale en nog eens kwartfinale. België eindigt op plaats 6 in de CIES Power Index, de simulaties van UBS (5 procent kans) én bij de bookmakers. De Duitse Commerzbank is zelfs nog een stukje pessimistischer. Met 2,8 procent kans op eindwinst is België pas tiende op de ranglijst, net achter Denemarken en… Colombia. Als we die maar niet treffen in de achtste finales.

In de tweede ronde komen de Belgen bij kwalificatie namelijk uit tegen een ploeg uit poule H: Polen, Colombia, Senegal en Japan. Vier ploegen van ongeveer dezelfde orde en wellicht daarom ook de poule die het moeilijkst te voorspellen valt. Voor de Rode Duivels betekent dat: sowieso een taaie klant, maar een haalbare kaart. Zo kon je Wales op de kwartfinale van het vorige EK misschien ook wel omschrijven, en we weten allemaal wat er toen gebeurde.

Wordt het begrip ‘op papier’ evenwel gerespecteerd, dan eindigt het avontuur met een mooie affiche tegen Duitsland of Brazilië in de kwartfinale. Gelukkig is voetbal met zijn lage scores en dus hoge geluksfactor wellicht de minst eerlijke sport ter wereld.

10. Wat met de groep des doods?

Op een wereldkampioenschap is het in de poulefase altijd een beetje uitkijken naar de ‘groep des doods’. Lees: een groep waarin meer dan twee (sub)toppers elkaar het leven zuur maken, waardoor sowieso één forse voetbalnatie het toernooi vroegtijdig moet verlaten. Op het WK in Brazilië had je zelfs de keuze: poule B met Nederland, Chili, Spanje en Australië of poule D met Italië, Engeland, Uruguay en Costa Rica. Spanje, Italië en Engeland overleefden uiteindelijk de groepsfase niet, Costa Rica toonde dat je zelfs in een groep des doods kan stunten.

Deels door een wijziging bij de groepsloting is het dit WK speuren met het vergrootglas naar een echte groep des doods. België en Engeland hadden het potentieel, maar Tunesië en Panama zorgden voor de zucht van verlichting. Misschien het dichtst in de buurt komt poule B. Een ‘Moors’ treffen tussen topfavoriet Spanje, Europees kampioen Portugal en Marokko – getipt door veel analisten als een attractieve ploeg – moet voor vuurwerk zorgen. Alleen Gibraltar ontbreekt, Iran zorgt voor vervanging als de (voetbal)dwerg van dienst.

11. Voor vorst, voor vrijheid en… voor een vette ‘pree’?

Van voetballers verwacht u best niet te veel bloed, zweet en tranen voor het vaderland zonder dat daar iets tegenover staat. Geld dus. In totaal verdeelt de FIFA 400 miljoen dollar (340 miljoen euro) aan prijzengeld uit aan de nationale voetbalbonden overheen het toernooi, afhankelijk van hoever een land raakt. De wereldkampioen ontvangt bijvoorbeeld 38 miljoen euro, maar ook deelname aan de groepsfase levert al bijna 10 miljoen euro op.

Van die premies ontvangen de spelers vaak een ruime portie. Hoe groot die is, hangt af van de overeenkomst tussen spelers en bond. Vier jaar geleden veroorzaakte dat nog enige ophef, toen bleek dat de Rode Duivels handjes hadden geschud met gewezen CEO Steven Martens voor 60 procent van de bruto-inkomsten van het WK. Gevolg: in 2014 in Brazilië hielden de Rode Duivels meer over aan hun kwartfinale dan de Duitsers aan hun titel van wereldkampioen (300.000 euro).

Dit jaar oogt de balans beter. Aan de ene kant verhoogde de FIFA de prijzenpot met ongeveer 12 procent, aan de andere kant leverden de Duivels heel wat in op hun graaipercentage. Voor WK-winst ligt er nu geen exuberante 704.000 euro klaar, maar 445.000 euro. Al wat meer in lijn met landen als Duitsland (350.000 euro) en Engeland (250.000 euro). En wat minder in lijn met de zuiderse toplanden waar WK-winst een wel zeer vette pree oplevert: voor zowel Spanje, Brazilië en Argentinië is dat meer dan 800.000 euro.

De filosofie van Vincent Kompany is echter ‘hoe meer, hoe beter’. “Ik schenk mijn premies toch integraal aan het goede doel”, vertelde hij op een persconferentie in maart. Benieuwd of de andere spelers even altruïstisch zullen zijn.

Premies per Rode Duivel

Groepsfase : 42.000 euro

Achtste finale : 80.000 euro

Kwartfinale : 180.000 euro

Vierde plaats : 280.000 euro

Derde plaats :312.000 euro

Verliezend finalist : 330.000 euro

WK-winst : 445.000 euro

12. Eén magistraal doelpunt en plotsklaps is een speler miljoenen meer waard op de transfermarkt?

Het is een gekende voetbaldynamiek: slechts enkele glansprestaties op een WK zijn genoeg om je transferwaarde als speler gevoelig op te krikken. Denk maar aan middenvelder James Rodriguez, die dankzij zes doelpunten in 2014 – waaronder een prachtgoal in de achtste finale – tot speler van het toernooi werd uitgeroepen. Op de gerenommeerde website transfermarkt.com steeg zijn marktwaarde na het WK van 35 naar 60 miljoen euro. Niet dat de Colombiaan een nobele onbekende was, maar toch, dat is een stijging van 5 miljoen euro per gespeelde wedstrijd. Real Madrid deed er uiteindelijk nog een schepje bovenop en kocht Rodriguez voor 75 miljoen van AS Monaco.

Het WK is in feite één groot uitstalraam waar spelers, zowel gevestigd als groen achter de oren, zichzelf kunnen verkopen. De Belgische speler Divock Origi deed dat in Brazilië nog met verve. Terwijl de aanvaller eerst nog de grote verrassing in de selectie van Marc Wilmots was, kroonde hij zichzelf al snel tot publiekslieveling met onder meer een winnend doelpunt tegen Rusland in de poulefase. Wat met zijn marktwaarde, die voor het WK nog op 1 miljoen euro stond? Hoewel Liverpool al eerder interesse toonde, moest er plots 12,5 miljoen euro op tafel komen.

Ook in Rusland zullen vele dribbels, duels en doelpogingen wellicht niet enkel door patriottisme, maar ook door transferdromen gestuwd worden. De vraag is dan vooral: laten clubs met te veel oliedollars zich geen zand in de ogen strooien door die kortstondige WK-helden? Zowel Real Madrid en Liverpool zagen hun miljoenentransfers vooral wegkwijnen op de bank, Origi haalt vier jaar later niet eens de WK-selectie.

13. Welke namen horen we straks niet ronken?

Die van de sterspelers die straks eenvoudigweg niet aanwezig zijn. En dat zijn er toch best wat. Je zal het maar meemaken, geroemd worden bij een Europese topclub en toch de WK-selectie van de nationale ploeg niet halen. Het volgende elftal zit vol spelers die een Radja’tje meemaakten en door de bondscoach worden thuisgelaten. Spelers die het toernooi door blessures moeten missen, zoals Dani Alves (Brazilië), werden niet meegerekend.

Voor de volgende spelers was het al langer duidelijk dat ze niet te bewonderen zouden zijn in Rusland, want hun landen zagen de kwalificatie door de neus geboord. Een WK-team kun je nu eenmaal niet bij elkaar kopen.

DE RUSSEN

14. Wat kost de organisatie van het WK voetbal?

De grootste hap uit het budget van 10 miljard euro zijn dus de stadions met 4,5 miljard euro. In totaal zullen de 64 WK-wedstrijden gespeeld worden in 12 tempels, waarvan 11 in de laatste vijf jaar geopend. Veruit het duurste is het Sint-Petersburg Stadium. Daarvan worden de kosten door Russische media op liefst 1,5 miljard euro geraamd. In het prachtige Luzhniki Stadium in Moskou, in 1956 geopend en gerenoveerd voor 350 miljoen euro, worden openingsmatch en finale gespeeld.

Wie gaat die grote stadions vullen na het WK? De clubs in Kaliningrad, Nizhny Novgorod, Volgograd, Samara en Saransk spelen niet eens in de eerste klasse in Rusland en trekken gemiddeld zo’n 1.000 à 5.000 supporters. Sochi heeft zelfs geen professioneel voetbalteam. Nu al gedoemd om spooktempels te worden?

15. Wat krijgen de Russen daarvoor in de plaats?

Als er voor Poetin en Rusland een potentiële imagoboost en een financiële bolwassing in het verschiet liggen, zijn de vooruitzichten voor de FIFA een pak rooskleuriger. In Brazilië rijfde de wereldvoetbalorganisatie ruim 4 miljard euro binnen met tv-rechten, sponsordeals en ticketverkoop. De uitgaves bedroegen slechts 1,9 miljard euro, waaronder een legacy fee (een ‘erfgoed bijdrage’) aan Brazilië van 100 miljoen dollar (85 miljoen euro). Nogal schamel als je weet dat het land 12,7 miljard euro investeerde om het WK te kunnen organiseren.

16. Had dit WK wel in Rusland mogen plaatsvinden?

Al sinds de aanduiding van Rusland als gastland in 2010 bestaan er twijfels over gesjoemel met de procedure. Vorig jaar gaf het Garcia-rapport een inkijk in het stemmingsproces dat voorafging aan de toewijzingen van de WK’s van 2018 (Rusland) en 2022 (Qatar). De Amerikaanse hoofdonderzoeker en advocaat Michael J. Garcia kon niet onomstotelijk vaststellen dat Rusland het WK ‘kocht’, maar het volgende zinnetje sprak toch wel boekdelen: “Diverse bestuursleden hengelden naar persoonlijke voordelen die hun statuur in hun eigen land of werelddeel zouden opkrikken." Rusland werd uiteindelijk als gastland verkozen boven Spanje-Portugal en… Nederland-België. Dan waren de Nederlanders er misschien toch bij geweest.

Onze Nederlandse collega’s van de Volkskrant maakten bij dat rapport dit ‘fijne’ overzichtje van de FIFA-top ten tijde van de toewijzing.

17. Krijgt het WK de openingsmatch die het verdient?

Duitsland, Zuid-Afrika en Brazilië hadden op de voorbije WK’s met respectievelijk Ghana, Mexico en Kroatië een openingsaffiche die minstens een beetje swingde. Voor Rusland lijkt de wedstrijd op 14 juni vooral een avontuur voor commentatoren en analisten: elf onbekende Saudi-Arabiërs met namen als Abdulmalek Al-Khaibri of Fahad Al-Muwallad correct aanduiden.

Gezien de bedenkelijke voorgeschiedenis van dit WK (zie vorige vraag), lijkt het evenwel een treffende confrontatie. Veel bedenkelijker worden imago’s niet dan dat van Saudi-Arabië. In het jaarlijkse rapport over mensenrechten van de Amerikaanse ngo Freedom House scoort het koninkrijk bij de worst of the worst. Of mogen we sport echt geen politiek randje toedichten?

18. Waarom hoopt de FIFA dat Rusland niet tegen Engeland moet spelen?

Even terug naar 11 juni 2016. Voor en na de EK-wedstrijd tussen Engeland en Rusland breken hevige rellen en knokpartijen uit in de stad Marseille, verschillende Engelse supporters eindigen in het ziekenhuis. De Franse procureur concludeert dat ongeveer 150 Russische hooligans de aanstokers waren van het geweld.

Het geweldscultuur tussen de twee landen is wellicht het best te begrijpen door de geschiedenis van het hooliganisme: uitgevonden door de Engelsen in de jaren 80, na de eeuwwisseling geprofessionaliseerd door de Russen. De dronken papzakken van weleer zijn getrainde beulen geworden die zich in de gym specifiek voorbereiden op ‘confro’s’ met andere supportersclans. Op VK, de Russische variant van Facebook, zijn daar talloze trotse filmpjes van terug te vinden en zelfs een Russisch parlementslid liet zich in 2017 ontvallen van hooliganisme een echte sport te willen maken om de agressie van supporters te “kanaliseren”.

Lees ook: Vergeet de bezopen Britten; 's werelds meest gevreesde voetbalsupporters komen vandaag uit Rusland

Russische hooligans hebben in februari, in een reportage van de Britse zender BBC, opnieuw een ‘festival van geweld’ aangekondigd tijdens het WK van 2018 in Rusland. Volgens Moskou was die reportage ‘propaganda’, bedoeld om het WK in diskrediet te brengen. De Russische autoriteiten zullen er sowieso streng op toezien dat de boel niet ontaardt, maar toch: dat Rusland in theorie pas in de halve finales tegen Engeland kan uitkomen, is een rustgevende gedachte voor de FIFA.

DE FANS

19. Welke data moet ik met rood aanstippen de komende maand?

De wedstrijden van de Belgen, en natuurlijk vele andere duels die de neutrale voetbalsupporter niet wil missen. We zetten de belangrijkste al even op een rijtje:

Voor een achtste finale en kwartfinale voor de Rode Duivels is het nog even afwachten, maar laat ons zeggen dat u op 2, 3, 6 en 7 juli 's avonds best nog geen plannen maakt. Het volledige speelschema vindt u via deze link.

20. Waar kan ik straks het best naar de Rode Duivels gaan kijken

Wie rust en overzicht verkiest, kan zich nog snel een of andere ‘duivels afgeprijsde’ flatscreen gaan kopen en zich in de woonkamer omringen met een select gezelschap. Wie ambiance verkiest, heeft dan weer keuze te over. Is er ergens in België een jeugdhuis die geen groot scherm zal opzetten? (Zo ja, dan is het dringend de tijd om de interne werking in vraag te stellen.)

Hoe gaat u te werk om een geschikte plek te vinden? Zoek binnen de Facebook-filter ‘evenementen’ op gewenste datum en plaats, en de ‘Belgium bars’ en ‘Fan villages’ schieten uit de grond. Onze favoriet is wellicht wielerbaan ’t Kuipke in Gent. Veel zalmiger wordt een voetbalwedstrijd namelijk niet.

U beseft net dat u dure Rock Werchter-tickets hebt gekocht, maar de Belgen spelen hun mogelijke kwartfinale tijdens het festivalweekend? Geen paniek, net zoals in 2014 zal ook nu weer op de weide een groot scherm staan. Mochten we London Grammar of Jack Johnson heten, dan zouden we pas echt panikeren.

21. Zijn er vragen die je best niet luidop denkt in het heetst van de strijd?

We zouden u graag vertellen dat er geen domme vragen bestaan, maar dan zouden we helaas liegen. Om gênante momentjes te vermijden, een kleine bloemlezing:

- Een penalty, levert dat dan meer dan één punt op?

- Mag alleen de spits scoren?

- Krijgt die ploeg ook iets omdat ze het meeste hoekschoppen heeft afgedwongen?

- Mogen ze een speler met een rode kaart nog vervangen?

- Mag de keeper de bal ook in zijn handen pakken in het strafschopgebied van de andere ploeg?

Voor de duidelijkheid, het antwoord is in bovenstaande gevallen telkens:

“Neen.”

22. Waarmee kan ik wél indruk maken op mijn voetbalvrienden?

U kunt lekker averechts zijn en de mening van Sporza-huisanalist Jan Mulder volgen, door te beweren dat buitenspel 'veel beter afgeschaft zou worden'. Maar goed, om die mening te kunnen onderbouwen, moet u de regel wel eerst begrijpen (zie vraag 5). Enkele leuke weetjes die u terloops uit de mouw schudt, zijn dan misschien makkelijker:

- De afstand tussen het meest westelijk gelegen stadion (Kaliningrad) en het meest oostelijk gelegen stadion (Ekaterinburg) is bijna 2.500 kilometer. Dat is meer dan de afstand tussen Brussel en Moskou.

- Als er iemand binnen de 10 seconden scoort, mag u luid roepen: 'Snelste goal ooit!' Die staat nu nog op naam van de Turkse aanvaller Hakan Sukur, die in 2002 na 11 seconden de bal tegen de netten jaagde in de kleine finale tegen Zuid-Korea.

- Brazilië mocht tot nu het vaakst de gouden trofee mee naar huis nemen, liefst vijf keer (1958, 1962, 1970, 1994 en 2002). Als Duitsland zijn WK-titel verlengt, dan komt het echter op gelijke hoogte met Brazilië.

- Ongeveer 3,2 miljard mensen keken vier jaar geleden naar het WK in Brazilië, bijna de helft van de toenmalige wereldbevolking (7 miljard). Gelukkig is de wereldbevolking gestegen naar 7,8 miljard, anders zou u – we wenden ons even tot de voetbalhaters – misschien wel in de minderheid zijn.

- Roberto Martinéz is de eerste buitenlander die België op een wereldkampioenschap zal coachen sinds de Engelsman Doug Livingstone in 1954 in Zwitserland.

DE MYTHE

23. Betekent een voetbalfeest straks ook een overdosis herexamens?

“Ik kan het wel eens navragen, maar ik kan je nu al zeggen dat een WK niet verminderde slaagcijfers betekent. We krijgen die vraag echt om de twee jaar”, klinkt het in unisono bij de KU Leuven en de UGent. “Als je het goed inplant, kan samen naar een match kijken zelfs een ideale ontspanning of ontlading zijn na een dag blokken of na een examen. Om er dan de volgende dag weer volop in te vliegen natuurlijk”, zegt Stephanie Lenoir (UGent).

Een evolutie van de slaagcijfers van de eerste zit in juni wilden beide universiteiten echter niet laten inkijken.

Valt er echt niets te zeggen voor het intuïtieve gevoel dat voetbal de ultieme stoorzender is tijdens de blokperiode? De archieven tonen twee onderzoeken rond de eeuwwisseling, maar de resultaten zijn compleet tegenovergesteld. In 2002 concludeerde de toenmalige rector van de universiteit van Antwerpen op basis van twintig jaar aan studieresultaten dat de slaagcijfers in eerste zit door een voetbalkampioenschap tot 9 procent lager liggen.

Aan de Gentse en Leuvense studiecentra was het verdict twee jaar daarvoor nochtans negatief: "Voetbalkampioenschappen, extreem mooi weer, een combinatie van die twee factoren: het heeft allemaal geen invloed op de slaagcijfers", klonk het daar. Daar gaat uw excuus, waarde student.