Het rapport over de kernuitstap dat niemand mocht zien

Vorige week bezorgde Marghem aan het parlement onderzoeken van het federaal Planbureau, het auditkantoor PWC en professor Albrecht naar de economische gevolgen van de kernuitstap.

De centrumrechtse coalitie is het oneens over de sluiting van de zeven kerncentrales. De wet zegt dat die allemaal tegen 2025 dicht moeten. De N-VA wil twee kerncentrales langer openhouden. Dat zou beter zijn voor de bevoorradingszekerheid, de stroomfactuur en het klimaat.

Albrecht maakte, op vraag van Marghem, ook een aantal nieuwe berekeningen over de impact op het klimaat van de kernuitstap. Kerncentrales stoten namelijk geen schadelijk CO2 uit. Gascentrales, het beste alternatief voor de nucleaire productie, doen dat wel.

Marghem hield de nieuwe berekeningen bewust achter voor het parlement (DM 28/2), naar eigen zeggen omdat de cijfers slechts een "eerste indruk" geven en omdat Albrecht "geen klimaatexpert" is.

Miljoenen tonnen

De Morgen kon de berekeningen van Albrecht intussen wel inkijken. Daaruit blijkt dat de kernuitstap verstrekkende gevolgen zal hebben voor de uitstoot van de Belgische energiesector.

Volgens de simulaties van Albrecht zal de sluiting van alle kerncentrales de uitstoot met 76 procent doen stijgen tegen 2025, met 71 procent tegen 2030 en met 5 procent tegen 2040. In het N-VA-scenario, waarin twee kerncentrales langer openblijven, stijgt de uitstoot met 30 procent tegen 2025, blijft dan gelijk tot 2030 en duikt daarna naar -22 procent tegen 2040.

"Deze berekeningen bewijzen wat wij al zo lang vertellen: de kernuitstap en het klimaat gaan heel moeilijk samen. Iedereen vindt de strijd tegen de klimaatverandering een prioriteit, maar tegelijk gaan we in België zo veel miljoen ton CO2 meer uitstoten", reageert Bert Wollants, de energiespecialist van de N-VA in het federaal parlement.

"We moeten ons als maatschappij durven af te vragen of er geen betere manier is om onze groene agenda uit te voeren. Met de kernuitstap zal de CO2-uitstoot pas in 2040 weer op het niveau van vandaag zijn. Dat is 25 jaar later."

Vervuilende steenkool

De klimaatbeweging nuanceert de uitstootcijfers. "Die stijging lijkt op het eerste gezicht enorm, maar je moet dit in een breder plaatje bekijken", benadrukt Mathias Bienstman van Bond Beter Leefmilieu (BBL).

Zo zal België nooit bestraft worden voor de stijging van de uitstoot van zijn energiesector. Die sector valt namelijk onder een Europese regeling. Wat de nieuwe gascentrales hier extra zullen uitstoten tijdens de komende decennia, zal elders in Europa gecompenseerd worden door de sluiting van oude, zwaar vervuilende steenkoolcentrales.

Daarnaast zorgt de energiesector 'maar' voor 18 procent van de totale Belgische uitstoot. Onder meer transport (22 procent), de verwarming van gebouwen (13 procent) en de landbouw (10 procent) spelen ook een belangrijke rol. En hun uitstoot zal de komende jaren wél dalen.

"Op het eind van de rit zal de Belgische uitstoot licht dalen, ook met de kernuitstap", zegt Bienstman. "We beseffen dat nieuwe gascentrales bouwen geen ideale oplossing is. Maar in tegenstelling tot kerncentrales zijn ze wel complementair met zonne- en windenergie. Gascentrales kan je met een druk op de knop aan- en uitzetten wanneer er te veel of te weinig zon en wind is."

Minister Marghem was gisteren niet bereikbaar voor meer commentaar. Zij wordt woensdag in het parlement verwacht, maar wil dan geen vragen beantwoorden over de kernuitstap. Dat zal ze pas op 14 maart doen, als ook het Planbureau, PWC en professor Albrecht aanschuiven om meer uitleg te geven.

Marghem heeft intussen aan haar administratie gevraagd om, op basis van het rekenwerk van Albrecht, een uitgebreider rapport te maken.